خاویاری که کویر را آباد می کند+فیلم
توسعه کاشت کینوا از سال آینده در دستور وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته و برنامه ریزی شده است تا این محصول در هشت استان کشور که با مشکل شوری آب و خاک مواجه اند کشت شود.
کینوا
نام علمی کینوا: Chenopodium quinoa
گیـاه کینـوا (Chenopodium quinoa) کـه گیـاهی یک‌ساله بــومی منــاطق آمریکــای جنــوبی و ارتفاعــات آنــد می‌باشد، از گیاهــان زیر خانواده اســفناج و چغندرقنــد بــوده و باوجود ارزش غــذایی بــالایی کــه دارد، در شرایطی که اراضـی دارای حاصـل خیـزی کـم و یـا دارای محــدودیت هســتند به‌خوبی قابل‌کشت بــوده و محصول مناسـب تولیـد میکند. کینـوا گیـاهی بـا ارزش غــذایی مطلــوب و پتانســیل بــالای رشــد و تولیــد در شــرایط نامســاعد محیطــی اســت. ایــران دارای تنــوع اقلیمـی متنـوعی اسـت به‌عنوان‌مثال کشـت کینـوا از نظـر تولیـد بخصـوص در منـاطق جنـوبی موجـب ایجـاد تنــوع در محصولات زراعــی، تولیــد پایــدار و ایجــاد افزایش درآمـد کشـاورزان و امنیـت غـذایی خواهـد شـد. کینــوا از آنجــا کــه گیــاهی دارویــی و هــم چنــین بــدون گلــوتن اســت غــذایی ارزشــمند بــوده و بــه ســلامت جامعه نیز کمک خواهد نمود. گیـاه کینـوا از هـزاران سـال قبـل کشـت مـی شـده و دانه های آن به‌عنوان یـک منبـع غـذایی مهـم مـورد اسـتفاده قــرار می‌گرفته اســت. دانه‌های کینوا مســطح و گــاهی بیضی شکل مـی باشـد کـه معمولاً رنـگ آنها زرد کـم- رنــگ بــوده و دامنــه تغییــرات رنگ‌های آن میتواند رنگ‌های صـورتی، سیاه‌وسفید نیـز باشـد. از طرفـی گیاه کینوا بیشـتر در کشـورهای آمریکـای جنـوبی کشـت مـی-شـود، بـا ایـن وجـود در کشـورهایی ماننـد آمریکـا (کلـرادو و کالیفرنیـا)، چـین، کشـورهای اروپـایی، کانـادا و هنـد نیـز کشـت می‌شود.
خاک و آب و هوای مورد نیاز برای کشت کینوا
کینوا یک گیاه مقاوم است و می توان آن را در خاک های فقیر رشد داد. این گیاه به دلیل مقاوم بودن در برابر شوری و گرما قابلیت کشت در بسیاری از زمین هایی را که در حال حاضر کشت نمی شوند را دارد ، کینوا قادر است شوری، خشکی طولانی مدت، یخبندان و تگرگ را تحمل نماید این گیاه ،یک گیاه شور زیست اختیاری است و قادر است شوری سطح دریا نیز را تحمل کند که حدوداً ۳۵۰ میلی مول نمک است. خاک مناسب برای رشد کینوا شنی است و خاک رس سنگین مناسب نیست. برای کاشت کینوا خاک باید به خوبی زهکشی شود. خاک خنثی با pH شش تا هفت بهترین خاک برای رشد کینوا است اما کینوا قادر است در رنج pH اسیدی یعنی ۵ تا قلیایی بالا یعنی ۹ رشد کند. درجه حرارت ایده آل برای کشت کینوا ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی گراد است. با وجود این دمای -۸ تا ۳۹ درجه را نیز تحمل می کند.
آماده سازی زمین برای کشت کینوا
کینوا باید در فصلی کاشته شود که درجه حرارت خاک به ۵ تا ۷ درجه سانتی گراد می‌رسد. فاصله ردیف به عوامل بسیاری بستگی دارد. به طور کلی ردیف ها باید ۴۵ تا ۶۰ سانتی متر از هم جدا باشند. توصیه می شود بذرها در عمق ۱ تا ۳ سانتی متر کاشته شوند. به طور کلی مقدار ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرم در هکتار بذر نیاز است. کاشت می تواند با دست یا با یک بذر افشان ردیف انجام شود. معمولاً جوانه زنی ۲۴ ساعت بعد از کاشت در رطوبت مناسب رخ می دهد و نهال در ۳ تا ۵ روز پدیدار می شود.
آفات و بیماری‌های کینوا
سوسک، کک، شته از آفات رایج در کشاورزی کینوا است. لکه برگ، پوسیدگی ساقه، مرگ گیاه چه، کپک پرزدار و سوختگی باکتریایی از بیماری‌های رایج موجود در کشت کینوا است. به غیر از آفات و بیماری‌ها، حشرات و پرندگان نیز، مشکل شایع در کشت کینوا هستند. برای بهره برداری بیشتر باید ارقام با کیفیت بالا که در برابر آفات و بیماری‌ها مقاوم هستند انتخاب شود.
آبیاری در کشاورزی کینوا
به طور کلی اگر باران به خوبی توزیع شود نیاز به هیچ آبیاری نیست.
کینوا
عملیات بعد از جوانه زنی کینوا
معمولاً علف‌های هرز باید به صورت مکانیکی حذف شوند. هنگامی‌که گیاه به ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر می‌رسد وجین اول انجام می‌شود. گیاهان باید ۱۵ تا ۴۵ سانتی‌متر از هم فاصله داشته باشند و به این منظور تنک کردن انجام می‌شود.
کودها در کشاورزی کینوا
محصول کینوا به خوبی به کود نیتروژن جواب میدهد. رشد کینوا در خاک غنی با کمپوست بیشتر است.
برداشت محصول کینوا
محصول کینوا معمولاً بین ۳ تا ۴ ماه پس از کاشت آماده برداشت می‌شود.
پس از برداشت کینوا
دانه کینوا باید بوجاری شود تا از ناخالص‌ها جدا شود و در یک محیط خشک و خنک نگهداری شود.
کاشت کینوا در ایران
کینوا در ایران به صورت تحقیقاتی کاشته شده است ولی به صورت انبوه برای ارائه به بازار مورد بهره برداری قرار نگرفته است. در پروژه مشترکی بین سازمان خواربار جهانی(فائو) با وزارت کشاورزی کشورهای ایران، عراق، مصر، یمن، لبنان، الجزایر، سودان و موریتانی به تازگی بررسی سازگاری و توسعه کشت کینوا در این کشورها شروع شده است. تولید بذر و مزارع تحقیقاتی و ترویجی این محصول در استان های خوزستان، البرز، چهارمحال و بختیاری و سیستان و بلوچستان انجام شده است. محصول کینوا هم اکنون در هفت نقطه ایران از جمله شهرستان ایرانشهر در سیستان و بلوچستان به صورت آزمایشی کشت می شود. از آنجا که ایران کشوری با تنوع آب و هوایی فراوان و جمعیتی رو به رشد دارد، تأمین نیاز غذایی مردم با استفاده از پتانسیل های تولید محصولات کشاورزی، از ضروریات و الزامات کشور می‌باشد که وظیفه ای سنگین بر دوش بخش کشاورزی و به خصوص تحقیقات است.
کینوا
خواص کینوا:
کینوا یک پروتئین کامل:
کینوا برای اینکه تنها گیاهی است که میتواند پروتئین کامل بدن را تأمین کند و تمامی آمینواسیدهای مورد نیاز برای حفظ تعادل سلامتی بدن را فراهم آورد بسیار مشهور است. آمینواسیدهای ضروری یکی از مواردی است که بدن نمی‌تواند خود آن را تولید کند و پروتئین کامل حاوی تمامی این آمینواسیدهای ضروری است. بر اساس مؤسسه ملی سالمت ۹ آمینواسید ضروری وجود دارد که شامل هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، فنیل آلانین، ترئونین، تریپتوفان و والین است. بر خلاف سایر غالت، کینوا منبع خوبی از لیزین است. کینوا و سایر غالت سبوس‌دار همچنین حاوی ۲۵ درصد پروتئین بیشتری نسبت به غالت تصفیه‌شده هستند.
مزایای ضد التهابی کینوا:
دانشمندان هنوز در حال کار بر روی مفاهیم التهاب مزمن بر روی سلامتی بدن هستند. کلینیک مایو، اختلالت خود ایمنی همچون لوپوس و آرتریت روماتوئید، آسم ، بیماری التهابی روده و بیماری کرون را به عنوان مشکلاتی که در آن التهاب مزمن نقش دارد لیست کرده است. برخی از مواردی که از التهاب مزمن تأثیر می‌پذیرند نیز ممکن است شامل بیماری قلبی-عروقی و سرطان باشد. کینوا و سایر غالت سبوس دار ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این التهابات خطرناک کمک کند. این ماده میتواند به ترویج و افزایش میکروب‌های مفید روده کمک کند. این میکروب‌ها برای جلوگیری از چاقی، التهاب و بیماری‌های دیگر بسیار مهم است. کینوا حاوی مواد مغذی ضد التهابی بسیاری همچون اسید فنولیک، پلی ساکارید دیواره سلولی و مواد مغذی خانواده ویتامین E مانند گاما توکوفرول است .
کینوا عاری از گلوتن:
کینوا
رژیم غذایی فاقد گلوتن برای افراد مبتلابه بیماری سلیاک و عدم تحمل گلوتن شدید توصیه می‌شود. اگرچه جامعه دانشمندان هنوز در حال بحث بر روی مزایای رژیم غذایی فاقد گلوتن برای افراد سالم هستند، افراد زیادی به این رژیم روی آورده‌اند. سایت Today News Medical تخمین میزند که تقریباً ۶.۱ میلیون نفر از رژیم غذایی بدون گلوتن پیروی می‌کنند بدون اینکه مبتلا به این بیماری‌ها باشند. افرادی که از این نوع رژیم پیروی می‌کنند، ممکن است در دریافت تمامی مواد مغذی ضروری خود به مشکل بیفتند. مایوکلینیک، آهن، کلسیم، فیبر، تیامین، ریبوفالوین، نیاسین و فوالت را به عنوان مواد مغذی که در رژیم غذایی فاقد گلوتن وجود ندارد را لیست میکند. از آنجایی که کینوا به طور طبیعی فاقد گلوتن است میتواند بهترین گزینه برای رژیم غذایی فاقد گلوتن باشد. بر اساس مطالعه ای که در دانشگاه کلمبیا انجام شده است، ارزش تغذیه ای این رژیم با افزودن موادی همچون کینوا و یا جوی دو سر بسیار بهبود می‌یابد. محصولاتی که از کینوا یا گندم سیاه ایجاد شده اند حاوی آنتی اکسیدان بیشتری نسبت به محصولات بدون گلوتن دیگر هستند. پلی فنولها مواد شیمیایی هستند که از سلول‌ها و مواد شیمیایی بدن در مقابل آسیب های حاصل از رادیکال های آزاد محافظت می‌کنند. رادیکال‌های آزاد اتم‌های فعالی هستند که باعث ایجاد آسیب به بافت‌های بدن می‌شوند. پایین آوردن کلسترول خون با کینوا: محتوای خوب فیبر در کینوا میتواند در پایین آوردن سطح کلسترول خون مفید باشد. فیبری که به هضم کمک میکند نیازمند اسیدهای صفراوی است که تقریباً از کلسترول ساخته شده‌اند. زمانی که سیستم گوارش شما بهبود می‌یابد، کبد کلسترول موجود در خون را برای ایجاد اسیدهای صفراوی بیرون می‌کشد بنابراین سطح کلسترول خون پایین می‌آید. مطالعه‌ای که در مجله غذاهای گیاهی برای تغذیه انسان به چاپ رسیده است، نشان میدهد که موش‌هایی که مقدار بسیار زیادی فروکتوز مصرف کرده‌اند و سپس با کینوا تغذیه شده اند، تا ۵۷ درصد ،سطح کلسترول بد خون کمتری داشته اند. در یک مطالعه دیگر بر روی تأثیر غالت سبوس دار بر روی بیمارانی که داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مصرف می‌کردند، کارشده است. این مطالعه نشان میدهد که بیش از ۱۶ گرم از غالت سبوس دار همچون کینوا میتواند سطح کلسترول بد خون را کاهش دهد.
خواص کینوا برای سلامت قلب:
پایین آمدن سطح کلسترول خون به معنای داشتن یک قلب سالم است اما کینوا مزایای دیگری نیز برای قلب دارد. مطالعات انجام شده نشان میدهد که کینوا دارای بسیاری از فلاونوئیدهاست که میتواند در مقابل بیماری‌های قلبی محافظت کننده باشد. علاوه بر این ، کینوا میتواند اسیدهای چرب تک غیر اشباعی را برای بدن فراهم کند. این اسیدهای چرب شامل اسید چرب امگا ۲ و آلفا لینولنیک اسید است. بیشتر غذاها زمانی که تحت فرآیند اکسیداسیون قرار می‌گیرند اسیدهای چرب سالم خود را از دست می‌دهند اما مواد مغذی موجود در کینوا با جوشیدن، بخار دیدن و پخته شدن افزایش می‌یابد. بر اساس مطالعه‌ای که در مجله تغذیه‌ی اروپایی منتشر شده است، کینوا دارای مزایای بسیاری برای سلامت قلبی-عروقی است. در این مطالعه محققان ایتالیایی در یافتند که کینوا سطح اسید چرب و تری گلیسیرید کمتری نسبت به پاستاها و نان های عاری از گلوتن دیگر تولید میکند.
خاصیت کینوا در بهبود سیستم گوارش:
یک فنجان کینوای پخته شده حاوی ۲۱ درصد فیبر است و این موضوع برای روده و سیستم گوارش بسیار عالی است. کینوا همچنین از سایر غالت قابل هضم تر است. همچنین مصرف کینوا، گندم سیاه و جوی دوسر حس سیری بیشتری در اختیار فرد قرار میدهد.
فواید کینوا برای دیابت و پرفشاری خون:
کینوا به خاطر نقش آن در مدیریت دیابت و پرفشاری خون نیز مود مطالعه قرار گرفته است. بر اساس مطالعه ای که در مجله غذاهای دارویی به چاپ رسیده است، دانشمندان برزیلی ۱۰ غالت سنتی را مورد مطالعه قرار دادند تا تاثیر آنها بر روی مدیریت دیابت و پرفشاری خون مشخص گردد. آنها دریافتند که کینوا سرشار از آنتی اکسیدان هایی به نام کورستین است و پتانسیل بیشتری برای مدیریت دیابت و پرفشاری خون دارد.
افزایش طول عمر با مصرف کینوا:
بر اساس گفته های برخی از دانشمندان، فیبر موجود در کینوا میتواند به افراد کمک کند عمر بیشتری داشته باشند. بر اساس مطالعه ای که در ژورنال اپیدمیولوژی آمریکا منتشر شده است، رژیم غذایی سرشار از فیبر میتواند مرگ زودرس را کاهش دهد. دو مطالعه ی اخیر نیز مصرف غالت سبوس دار با طول عمر را اثبات کرده اند. بر اساس مطالعه ای که اخیراً انجام شده است، تحقیقاتی بر روی مصرف غلات سبوس دار و مرگ حاصل از بیماری‌های مزمن همچون سرطان، بیماری قلبی-عروقی و دیابت انجام شده است. این مطالعه نشان داده است که مصرف فیبر میتواند بسیار مفید باشد.
مضرات کینوا:
خطر بسیار اندکی در مورد خوردن کینوا وجود دارد. دانه های کینوا با ساپونین پوشیده شده اند که مواد شیمیایی هستند که برای محافظت از گیاه در برابر بیماری‌های ناشی از قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها به کار می‌روند. ساپونین میتواند طعم تلخی داشته باشد بنابراین قبل از پختن کینوا باید آن را به طور کامل زیر آبسرد شستشو داد.برای برخی از افراد، ساپونین میتواند کارهای بیشتری بر روی آنها داشته باشد. این ماده میتواند باعث ایجاد التهاب معده و آسیب به روده کوچک شود. همچنین محتوای غنی کینوا از فیبر ممکن است باعث ایجاد درد شکم گردد.
کینوا در رژیم غذایی:
کینوا خیلی سریع‌تر از سایر غالت می‌پزد و پخت آن معمولاً بین ۱۲ الی ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. همین امر موجب می‌شود که کینوا به یک ماده غذایی عالی برای افرادی باشد که مشغله کاری زیادی دارند. همچنین برخی از غالت بعد از پخت خشک می‌شوند اما کینوا بعد از پخت نیز طراوات و خوشمزگی خود را حفظ میکند. تمامی موارد ذکر شده به این معناست که کینوا باید در رژیم غذایی افراد قرار گیرد. شما می‌توانید کینوا را به روش‌های مختلفی همچون پوره ، اضافه کردن به سالاد یا مواد غذایی آماده کنید. کینوا برای غلیظ کردن سوپ یا خورشت بسیار عالی است. آرد کینوا میتواند در آشپزی فاقد گلوتن نیز مورد استفاده قرار گیرد.
