يادنامه آية الله العظمى اراكى

رضا استادی

- ۲۲ -


26- رحلت آية الله العظمى اراكى

در تاريخ اول آبان ماه 1373 به خاطر عروض يك بيمارى كه براى آية‏الله‏العظمى‏اراكى به وجود آمده بود در بيمارستان شهيد رجايى تهران بسترى شدند رهبر معظم‏انقلاب، رياست جمهور و ديگر شخصيتهاى مذهبى‏و سياسى از ايشان عيادت‏كردند پزشكان و پرسنل بيمارستان از هر جهت در خدمت‏بودند اين دوران چهل‏روز طول كشيد. سعى و كوشش اطباء به جايى نرسيد و بالاخره در شب چهارشنبه‏نهم آذرماه 1373 چشم از جهان ماده بست و جهان اسلام و تشيع را به سوگ خودنشاند.

به محض انتشار اين خبر (كه ساعت 12 نيمه شب چهارشنبه از صداى‏جمهورى اسلامى ايران و سپس در اخبار صبحگاهى پخش شد) مردم ضمن اينكه‏به هم تسليت مى‏گفتند خود را آماده عزادارى مى‏نمودند.

هيات دولت روز چهارشنبه را تعطيل رسمى و تا يك هفته عزاى عمومى‏اعلام كرد.

از اول صبح جمع كثيرى از دوستداران مرجعيت و روحانيت‏با تجمع درمقابل درب بيمارستان شهيدرجايى در حال كه اشك از چشمانشان جارى بودو منتظر آخرين وداع با مرجع بزرگ شيعيان بودند به سوگوارى پرداختند.

و نماينده مقام معظم رهبرى حجة‏الاسلام والمسلمين محمدى گلپايگانى،رئيس جمهور، رئيس مجلس شوراى اسلامى و جمعى از مقامات كشورى و مذهبى‏با حضور در بيمارستان اين ضايعه اسفناك را به بازماندگان ايشان تسليت گفتند.

در اين حال از طرف ستاد برگزارى مراسم اطلاعيه‏اى به اين شرح منتشر شد:

«پيكر مطهر حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى ظهر امروز (چهارشنبه) طى‏مراسمى با حضور آية‏الله خامنه‏اى رهبر معظم انقلاب و جمعى از مقامات بلندپايه‏كشورى و لشگرى و انبوه مردم عزادار از مقابل بيمارستان شهيد رجايى تا ميدان‏راه‏آهن تشييع مى‏شود و از آنجا به قم انتقال داده مى‏شود و صبح فردا (پنجشنبه)ساعت 9 از مقابل مسجد امام حسن قم تشييع و در جوار مرقد مطهر حضرت‏معصومه‏عليها السلام به خاك سپرده مى‏شود.»

سيل جمعيت از قم و برخى شهرستانهاى ديگر و از اطراف تهران به طرف‏بيمارستان شهيدرجايى جارى بود.

در ساعت 30/12 از محوطه بيمارستان قلب شهيد رجايى تشييع آن پيكرپاك با جمعيت مليونى آغاز شد عزاداران با شعار:

لااله الاالله محمدرسوالله;

عزا عزاست امروز روز عزاست امروز;

مرجع تقليد ما پيش خداست امروز;

پيكر مطهر معظم‏له را بر روى دست داشتند.

انبوه جمعيت عزادار كه در خارج بيمارستان بودند با ديدن پيكر پاك آن‏مرحوم با فريادهاى الله‏اكبر به شيون و زارى پرداختند و به سر و سينه مى‏زدند.

تعدادى از عزاداران در بين جمعيت از حال رفته و بيهوش شدند كه توسط‏آمبولانسها به بيمارستانهاى مجاور منتقل شدند.

و بالاخره حدود ساعت 13 تشييع به طرف ميدان راه آهن شروع شد در اين‏مراسم رهبر معظم انقلاب، رياست جمهور، مرحوم حجة‏الاسلام والمسلمين حاج‏سيداحمد آقا خمينى و جمع كثيرى از رجال و شخصيتهاى علمى، مذهبى،مملكتى شركت كردند.

جمعيت تشييع كننده آنقدر زياد بود كه تشييع بسيار كند انجام مى‏شد به‏طورى كه طى مسير ميان بيمارستان تا ميدان راه آهن حدود چهار ساعت طول‏كشيد و نزديك ساعت 17 اتومبيل حامل جنازه از ميدان بهمن به طرف قم رهسپارشد و اين در حالى بود كه ازدحام جمعيت‏به حدى بود كه حركت در اين ميدان‏تقريبا غير ممكن بود.

در مراسم تشييع پيكر پاك آن مرجع عظيم‏الشان تعدادى از خارجيان مقيم‏تهران در گوشه و كنار خيابانها ديده مى‏شدند كه با تعجب و بهت‏زده به سيل عظيم‏جمعيت نظاره مى‏كردند.

يك فرانسوى به يكى از خبرنگاران گفت تا كنون در طول عمرم چنين‏جمعيتى را يكجا نديده بودم.

يك خانم مسيحى كه در گوشه خيابان ولى عصر ايستاده بود به يكى ازخبرنگاران گفت: امروز از روزهايى است كه مجددا مسلمانان يكپارچگى، اتحادو يك‏دلى خود را با يكديگر به نمايش گذاشتند.

لحظاتى كه مردم رهبر معظم انقلاب دامت‏بركاته را در ميان خود و همراه‏خود در اين تشييع ديدند عزادارى و شور و شيون و گريه و شعار به اوج خودرسيده بود.

و همانطور كه تحليل‏گران سياسى داخل و خارج كشور در روزهاى بعد گفتنداين تشييع جنازه بار ديگر علاقه جدى مردم را به اسلام و رسول‏خدا و اهل‏بيت اوو نواب امام زمان(عج) و روحانيت و نظام اسلامى به وضوح نشان داد. آرى مراسم‏خاكسپارى رجال الهى مانند دوران حياتشان مى‏تواند موجب تقويت ايمان مردم‏و گسترش اسلام و تبليغ و ترويج آن گردد.

شهر مقدس قم غرق غم و عزا و ماتم، منتظر ورود جنازه بود. مردم تا بيرون‏شهر به استقبال جنازه رفته بودند. شب شد و بالاخره آن پيكر مطهر را به خانه‏اش‏بردند همان خانه كه سالها در آنجا خدا را عبادت كرده بود خانه‏اى كه با صداى‏قرائت قرآن او آشنا بود منزلى كه گواه بر شب‏بيدارى و تهجد او بود خانه‏اى كه خانه‏اميد همگان بخصوص محرومان بود. خانه‏اى كه در و ديوارش صداى گريه‏و زمزمه‏هاى آقا را در عزادارى امام حسين‏عليه السلام در گوش داشت منزلى كه به صداقت‏به صدق، صفا، تقوى، عدالت، خداترسى، بى‏هوايى، عبادت و مناجات صاحب‏منزل شهادت مى‏داد.

شبانه مراسم تغسيل و تحنيط و تكفين توسط برخى از روحانيان عزيزانجام و براى صبح جنازه را به مسجد امام حسن كه در مدخل شهرستان قم واقع‏شده بردند.

به مناسبت اين تشييع عظيم قم علاوه بر چهارشنبه روز پنجشنبه هم تعطيل‏رسمى بود سيل جمعيت‏به طرف مسجد مذكور در حركت‏بود و بايد گفت مردم‏يك‏پارچه در اين تشييع شركت كردند.

شهر مقدس قم روز پنج‏شنبه در سوگ فراق حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى‏مرجع فقيد جهان تشيع به عزا نشسته بود.

موج خروشانى از عزاداران و سوگواران از اولين ساعات صبح از گوشه وكنارشهر قم‏به‏سوى مسجدامام‏حسن مجتبى‏محلى‏كه ازآنجا پيكرمطهر حضرت‏آية‏الله‏العظمى‏اراكى تشييع مى‏شد، سرازير وهرلحظه بر تعدادآنان افزوده مى‏شد.

زنان و مردان و كودكان همه با جامه‏هاى سياه اجتماع بزرگى را در خيابانهاو كوچه‏هاى منتهى به مسجد امام‏حسن مجتبى ترتيب داده بودند.

سوگواران بى‏صبرانه منتظر بودند پيكر مطهر مرجع بزرگ شيعه از اين مسجدتشييع و به سمت‏حرم مطهر انتقال داده شود.

هياتهاى مختلف عزادارى در حالى‏كه در سوگ مرجع فقيد شيعه، پرچمهاى‏سياه و تصاويرى از معظم‏له را با خود حمل مى‏كردند در حوالى مسجد امام‏حسن‏مجتبى به سوگوارى مشغول بودند، صداى روح‏بخش قرآن كريم در شهر مقدس قم‏طنين‏انداز شده بود.

روحانيون، فضلا و طلاب ايرانى و غير ايرانى نيز در خيل عظيم‏تشييع‏كنندگان حضورى فعال داشتند.

مقارن ساعت 20/9 پيكر مطهر حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى از مسجدامام‏حسن مجتبى(ع) قم خارج و بر دوش خيل عظيم سوگواران به‏سوى حرم مطهرروانه شد.

به هنگام خارج كردن تابوت حامل پيكر آن فقيه جليل‏القدر سيل جمعيت‏عزادار آن را مانند نگينى دربرگرفته و با حزن و اندوه تشييع كردند.

شخصيتهاى سياسى مذهبى كشور در مراسم تشييع پيكر مطهر حضرت‏آية‏الله‏العظمى اراكى در قم شركت كردند.

در اين مراسم معاون اول رئيس جمهورى، وزير كشور، اعضاى جامعه‏مدرسين، اعضاى مجلس خبرگان، اعضاى شوراى نگهبان و اساتيد حوزه علميه قم‏حضور داشتند.

حضور گسترده طلاب غير ايرانى مقيم حوزه علميه قم در مراسم تشييع پيكرآية‏الله‏العظمى اراكى بسيار چشمگير بود.

طلاب خارجى در قالب هياتهاى عزادار از اولين ساعات بامداد در مسجدامام‏حسن(ع) اجتماع كردند و به عزادارى پرداختند.

مراسم سوگوارى آنان كه بى‏وقفه بر سروصورت خود مى‏زنند صحنه‏ارزشمندى از وفادارى امت اسلامى ايران به مقام مرجعيت و زعامت‏شيعه رابه‏تصوير كشيده بود.

حضور انبوه علما، اساتيد و طلاب در طول مسير تشييع پيكر پاك حضرت‏آية‏الله‏العظمى اراكى در قم، جلوه خاصى به مراسم امروز داده بود.

تشييع‏كنندگان با شعار:

عزاعزاست امروز روز عزاست امروز، خامنه‏اى مرجع صاحب عزاست‏امروز، در حالى‏كه لباسهاى سياه برتن كرده و گل بر سر و صورت خود مى‏ماليدند بامرجع تقليد خود وداع كردند.

ازدحام جمعيت‏به‏حدى بود كه عبور اتومبيل حامل پيكر مطهر آن عالم‏جليل‏القدر به‏كندى صورت مى‏گرفت.

در ساعت 11، سيل جمعيت مشايعت‏كننده به‏سوى حرم مطهر حضرت‏معصومه(س) همچنان جارى بود.

سيل خروشان جمعيت عزادار از همه نقاط شهر مقدس قم به‏سوى حرم‏مطهر حضرت معصومه(س) سرازير شده بود.

در حوالى حرم مطهر حضرت معصومه(س) جلوه‏اى از اخلاص و ارادت به‏مقام مرجعيت و زعامت‏شيعه به‏چشم مى‏خورد.

درياى‏بيكران ازانسانهاى عزادار درخيابانهاى‏منتهى‏به‏حرم‏مطهر بى‏صبرانه‏در انتظار رسيدن اتومبيل حامل پيكر مطهر آن زعيم عاليقدر بسر مى‏بردند.

عزاداران با چشمانى اشكبار صحنه‏اى وصف‏ناپذير از عشق و محبت‏به‏مرجعيت را به‏نمايش گذاشتند.

تعداد جمعيت مشايعت‏كننده در ميدانهاى امام‏خمينى و مطهرى به‏قدرى‏بود كه اتومبيل حامل پيكر مطهر قادر به ادامه حركت نبود.

بيش از 115 اكيپ از اورژانس شهرستان قم و نيروهاى امدادى در مسيرهاى‏عبور ماشين حامل پيكر مطهر آية‏الله‏العظمى اراكى مستقر شده بودند.

چندين نفر از تشييع‏كنندگان را كه بر اثر ازدحام جمعيت مصدوم شدند تحت‏مداوا و يا به مراكز درمانى انتقال داده بود.

همچنين كليه مراكز درمانى براى تسهيل در مداواى افراد مصدوم در مراسم‏تشييع به حالت آماده‏باش درآمده بود.

نيروهاى انتظامى در مراسم تشييع پيكر آية‏الله‏العظمى اراكى با بهره‏گيرى ازهمه امكانات خود براى برقرارى نظم مسير مراسم در تلاش بودند.

فعاليت چشمگير نيروى انتظامى موجب شد كه مراسم تشييع با وجود ابرازاحساسات شديد سوگواران به آرامى انجام شود.

هدايت وسائط نقليه به مسيرهاى از پيش تعيين شده موجب تسهيل دررسيدن مردم از گوشه و كنار شهر به خيابانهاى عبور اتومبيل حامل پيكرآية‏الله‏العظمى اراكى شد.

عليرغم فعاليت چشمگير نيروهاى انتظامى در برخى از مسيرهاى عبور پيكرمطهر آية‏الله‏العظمى اراكى، شدت ازدحام وقفه‏هاى كوتاهى در عبور ماشين حامل‏پيكر فقيه شيعه ايجاد كرد.

پيكر مطهر حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى مقارن ساعت 15/11 دقيقه واردصحن حرم مطهر حضرت معصومه(س) شد.

اطراف حرم مطهر حضرت معصومه(س) مملو از جمعيت عزادار است.

پيكر مطهر حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى مرجع تقليد شيعيان جهان مقارن‏ساعت 40/11 دقيقه امروز پس از اداى نماز ميت، جهت تدفين وارد مسجد بالاسرحرم حضرت معصومه(س) شد.

مراسم اداى نماز ميت‏بر پيكر حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى مقارن ساعت‏40/11 دقيقه به امامت آية‏الله بهجت‏يكى از علماى بزرگ حوزه علميه قم‏انجام شد.

در اين مراسم جمعى از شخصيتهاى حوزوى و مملكتى و انبوه امت متدين‏شركت داشتند.

در مراسم تدفين، حجة‏الاسلام والمسلمين محمدى گلپايگانى نماينده رهبرمعظم انقلاب، معاون اول رئيس جمهورى و بسيارى از شخصيتهاى سياسى‏و مذهبى با آن عالم جليل‏القدر وداع كردند.

به هنگام ورود آن پيكر مطهر، موج خروشان جمعيت عزادار همراه با نداى‏روحبخش قرآن فضاى پرشور و معنوى را بوجود آورد كه در اثر ازدحام جمعيت‏حمل پيكر براى مدت كوتاهى با وقفه مواجه شد.

پيكر آن عالم جليل‏القدر پس از بجاآوردن مراسم ويژه مذهبى در مسجدبالاسر حضرت معصومه كنار تربت مطهر مفاخر حوزه علميه قم حضرات آيات‏عظام حائرى، خوانسارى، صدر و گلپايگانى و ديگر علماى بزرگ تشيع به‏خاك‏سپرده شد.

ستاد زائرين شهرستان قم براى اسكان بيش از 300 هزار تن از سوگواران‏مرجع تقليد شيعيان جهان تدارك ديده بود.

اين ستاد كليه مساجد، تكايا، مدارس را براى اسكان سوگواران مراسم تشييع‏حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى بسيج كرده بود.

مسؤول اين ستاد اعلام كرد 300 هزار نان در ميان عزاداران توزيع شده‏است. وى افزود 300 دستگاه اتوبوس بنز كار نقل و انتقال مشايعت‏كنندگان رابرعهده دارند.

حجة‏الاسلام والمسلمين حاج سيد احمد خمينى در مراسم تشييع و تدفين‏مرجع بزرگ شيعيان جهان «آية‏الله‏العظمى اراكى‏» حضور يافت و مراتب تسليت‏خود را به بازماندگان و اعضاى بيت‏شريف آن عالم ربانى اعلام كرد.

متاسفانه شش تن از عزاداران مرجع عاليقدر جهان تشيع در مراسم تشييع‏پيكر مطهر حضرت آية‏الله‏العظمى حاج شيخ محمدعلى اراكى بر اثر شدت ازدحام‏جمعيت جان باختند.

يك منبع موثق در بخش اورژانس بيمارستان قم اسامى جان‏باختگان راسعيد ملك‏زاده، على كشاورز، محمد مجتبى‏زاده، ذاكر حسين صفرى، عمران‏حبيبى ذكر كرد.

وى افزود از اين تعداد هويت‏يك نوجوان 16 ساله مشخص نشده است.

در اينجا مناسب است از اين عزيزان كه به خاطر كثرت جمعيت و فشارو ازدحام پشت درب ورودى حرم حضرت معصومه(ع) جان خود را از دست دادندو شهيدگونه از دنيا رفتند يادى شود و ضمن عرض تسليت‏به خانواده‏هاى آن‏عزيزان از خداى متعال برايشان طلب رحمت كنيم.

و همچنين در مراسم تشييع پيكر مطهر حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى پنجاه‏نفر نيز مصدوم شدند كه بيشتر آنان پس از درمان سرپايى در مراكز درمانى قم‏مرخص شده‏اند.

پس از خاك سپارى مسجد اعظم تا يك هفته از صبح تا شب و تا هفته‏ها شبهاشاهد مراسم بزرگداشت اين فقيد عزيز بود.

شب جمعه مجلس بسيار با شكوهى از طرف مقام معظم رهبرى در مسجداعظم بر پا گشت كه يكى از فاتحه‏هاى نمونه حوزه علميه قم بود و نيز روز شنبه‏فاتحه‏اى بسيار مجلل از طرف مقام معظم رهبرى با حضور معظم‏له و خاندان‏آية‏الله‏العظمى اراكى و شخصيتهاى مذهبى و سياسى در مسجد مدرسه شهيدمطهرى (سپهسالار) برگزار شد.

و چون به مناسبت‏بزرگداشت رحلت اين مرجع عظيم‏الشان حوزه علميه قم‏يك هفته تعطيل بود در تمام ايام هفته صبح و عصر و شب در مسجد اعظم قم‏مجلس ترحيم برقرار بود و پس از يك هفته شبها اين مجالس ادامه داشت.

البته در سراسر مملكت و نيز در خارج از كشور مجالس و محافل بى‏شمارى‏به اين مناسبت منعقد شد كه اگر بخواهيم ياد كنيم فقط فهرست آنها چند صفحه‏خواهد شد.

در پاكستان و همچنين كشمير سه روز عزاى عمومى اعلام شد در هندو بنگلادش مسلمانان به سوگ نشستند، در لبنان عزاى عمومى اعلام گشت، و درتركيه شيعيان نيز سه روز عزاى عمومى اعلام كردند، در دمشق با شركت دوستان‏و شيعيان، مجلس ترحيم باشكوهى برگزار گشت.

اين عزاداريها، احترام و تكريمها، محافل و مجالس در داخل كشور و خارج‏آن ادامه داشت و بالاخره در چهلمين شب درگذشت اين عالم بزرگوار از طرف بيت‏رفيعش مجلس ترحيمى در مسجد اعظم برپا و ضمن تكريم از مقام مرجعيت، ازعلما، بزرگان، شخصيتها و قاطبه مردم و اين همه اظهار لطف، علاقه، محبت‏و قدردانى شد و مجالس پايان يافت.

و در اولين سالگرد آن مرحوم كه مصادف با دومين سالگرد مرحوم‏آية‏الله‏العظمى گلپايگانى بود به منظور تكريم هردو بزرگوار از طرف مقام معظم‏رهبرى و نيز از طرف بيت‏شريف آية‏الله‏العظمى اراكى و بيت‏شريف آية‏الله‏العظمى‏گلپايگانى و همچنين از طرف جامعه مدرسين حوزه علميه قم مجالس با شكوهى‏در قم با حضور مراجع تقليد و نماينده مقام معظم رهبرى و علما و اساتيد و عموم‏مردم برپا شد.

27- تسليت‏ها

در پى رحلت آية‏الله‏العظمى اراكى رضوان‏الله تعالى عليه پيامهاى تسليت‏و اظهار همدردى كه از سراسر جهان، بخصوص ممالك اسلامى و به ويژه ازسراسر ايران خطاب به رهبر معظم انقلاب دامت‏بركاته، مراجع و علماء قم،بيت رفيع آية‏الله‏العظمى اراكى و آية‏الله مصلحى، به صورت تلگراف،اعلاميه نامه و غيره ارسال شده است اگر گردآورى شود خود كتابى جداگانه‏را تشكيل مى‏دهد.

در اين بخش فقط تعدادى از مهمترين پيامهاى تسليت درج شده است.

پيام تسليت رهبر معظم انقلاب دامت‏بركاته

بسم‏الله‏الرحمن‏الرحيم، انالله و انااليه راجعون

با تلخكامى و اندوه اطلاع يافتيم كه عالم ربانى، فقيه اهل‏بيت عصمت‏و طهارت، شيخ‏الفقهاءوالمجتهدين مرجع اعلاى‏شيعه، حضرت آية‏الله‏العظمى‏آقاى حاج شيخ محمدعلى اراكى دار فانى را وداع گفته و جهان تشيع را به سوگ‏خود نشانيدند.

اين عبد ممتحن خدا و عالم زاهد و پارسا و اين ذخيره گرانبهاى الهى‏در روزگار ما و اين بقيه سلف صالح و يادگار اساتيد علم و عمل و تقوا از جمله‏برگزيدگانى بود كه عمر طولانى و پربركت را بى‏كمترين خدشه و شائبه‏اى‏در طهارت و نزاهت و قداست و معنويت‏به سرآوردند، راه خدا را با گامى استوارو اراده‏اى خلل‏ناپذير طى كرد و يك قرن دل و جان منور و پاكيزه خود را در برابرجلوه‏هاى رنگارنگ دنياى فانى، تسليم ناپذير و تسخير ناپذير نگاه داشت.

در امتحانهاى دشوارى كه در يك زندگى صد ساله و در حوادث بزرگ‏و كوچك آن در برابر هر كسى قرار مى‏گيرد مانند كوه استوار و بى‏تزلزل باقى ماند.هرگز به دنيا و مقام و جلال آن نينديشيد و هرگز احساسات شخصى ايشان را ازشناختن و پيمودن راه خدا باز نداشت‏به سوى شهرت و محبوبيت و مقبوليت‏قدمى بر نداشت و آنگاه كه مقدسترين و گراميترين نوع شهرت و محبوبيت‏باانتخاب شدن از سوى ميليونها انسان مؤمن به مرجعيت تقليد به سراغ ايشان آمد باآن بسى كريمانه و بزرگ منشانه روبرو شد اگر چه حاجت مردم را برآورد و از آنان درراه خدا دستگيرى كرد، اما خود همان عبد محتاج رحمت الهى باقى ماند و دل‏خاشع و روح پارساى خود را با محبت الهى و ولايت اولياى معظم خدا بيش ازپيش پيوند زد.

اكنون آن جان پارسا به ملكوت اعلى پيوسته و آن دامان پاك از عالم ماده‏برچيده شده است. او از حقيقت «لاخوف عليهم و لاهم يحزنون‏» برخوردار و به‏مجاورت ارواح مطهره اولياء و صلحا سرافراز است ولى جهان تشيع و حوزه‏هاى‏علميه عزادارند.

اينجانب اين ضايعه بزرگ را به ساحت مقدس حضرت ولى‏الله‏الاعظم‏ارواحنا فداه و به فرزندان گرامى و فاضل و يت‏شريف ايشان و نيز به عموم شيعيان‏جهان و ملت‏بزرگ ايران به ويژه به علماى اسلام و حوزه‏هاى علميه مخصوصاحوزه عظيم‏الشان قم كه اين بزرگوار يكى از بنيانگذاران و استوانه‏هاى آن بودندتسليت مى‏گويم.

بى‏شك حوزه علميه فياض و پربركت قم صدقه جاريه‏اى است كه جهان‏اسلام در آزمونهاى دشوار و در امر تقليد و هدايت عام دينى مى‏تواند از بركات آن‏استفاده كند. اين حوزه‏اى كه در دوران معاصر منشا بزرگترين و پاكترين انقلاب‏جهان شد و رهبرى همچو شخصيت درخشان و كم‏نظير امام خمينى-رحمة‏الله‏عليه- را به جهان اسلام هديه كرد و ذخيره گرانبهايى چون مرحوم آية‏الله‏العظمى‏اراكى را كه ساليانى در حريم خويش براى لحظه نياز جامعه اسلامى محفوظ داشته‏بود به هنگام، تقديم امت اسلامى كرد، امروز نيز على‏رغم دشمنان اسلام، منبع‏عظيم و تمام نشدنى رجال فقاهت و تقوا است. امروز بحمدالله شخصيتهاى علمى‏بزرگ در آن حوزه پرفيض و پر بركت‏سرگرم تحقيق و تدريس و ربيت‏شاگردان‏و فراهم آوردن آثار علمى و تهذيب نفس و كمك به امت مسلمانند و به فضل‏الهى‏نياز مردم به مرجع تقليد جامع‏الشرايط از آن حوزه مباركه برآورده گرديده است.البته دشمنان اسلام از سالها پيش همواره تلاش كرده‏اند كه اين مشعل درخشان راخاموش و كم‏فروغ كنند و به خصوص پس از شروع نهضت اسلامى در قم، جدو جهد آنان براى منزوى كردن حوزه قم چند برابر شد. پس از پيروزى انقلاب‏اسلامى خصومت آشتى ناپذير استكبار جهانى و همه دشمنان اسلام با حوزه‏علميه قم علنى‏تر و بسى خصمانه‏تر گرديد و بغض آنان در انواع تبليغاتشان‏بيش از پيش آشكار شد. ولى بحمدالله عظمت علمى اين مركز عظيم جهانى‏و وجود شخصيتهاى بزرگ علمى و تقوايى در آن، بر همه ترفندها فائق آمده‏است و همچنان مركز توجه و ارادت و عشق و ايمان ملت مسلمان به‏خصوص شيعيان سراسر جهان باقى مانده است و از اين پس هم همين‏گونه‏خواهد بود.

از خداوند متعال سربلندى و عظمت‏حوزه مقدسه قم و ديگر حوزه‏هاى‏پربركت علمى را مسالت نموده و اميدوارم توجهات حضرت بقية‏الله‏الاعظم‏ارواحنا فداه شامل حال علماى اعلام و فضلا و طلاب جوان اين حوزه‏ها بوده‏و ملت مسلمان را از بركات علمى آنان برخوردار فرمايد. والسلام على‏عبادالله‏الصالحين.

سيدعلى خامنه‏اى

بيست و ششم جمادى‏الآخره 1415

نهم آذر سال 1373

پيام تسليت هيات رئيسه مجلس خبرگان

بسم‏الله‏الرحمن‏الرحيم يا ايتها النفس المطمئنة ارجعى الى ربك راضية مرضية فادخلى فى عبادى‏و ادخلى جنتى.

محضر مبارك رهبر عظيم‏الشان انقلاب اسلامى حضرت آية‏الله خامنه‏اى‏مدظله‏العالى. در آستانه سالگرد رحلت مرحوم آية‏الله‏العظمى گلپايگانى(قدس‏سره) غم از دست دادن عالمى بزرگ و فقيهى عاليقدر و استوانه‏اى ديگريعنى حضرت آية‏الله‏العظمى جناب آقاى حاج شيخ محمدعلى اراكى رحمة‏الله‏عليه‏ما را دوباره در سوگ نشاند.

درگذشت غمبار آن مرجع عاليقدر ثلمه‏اى بزرگ در عالم اسلام پديدآورد، اوبه منزله خورشيدى بود در آسمان فقاهت كه حدود سه ربع قرن در حوزه علميه‏كهن و با كفايت قم به تربيت نفوس زكيه و پرورش صدها مجتهد از ميان شاگردان‏مكتب امام صادق‏عليه السلام توفيق يافت.

حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى قدس‏سره علاوه بر برجستگيهايى كه در فهم‏دين داشت از اخلاص و صفاى باطن در حد اعلى بهره‏مند بود به نحوى كه سخنان‏ونصايحش جلاى‏قلوب وآرامش بخش دلها بود، او فقيه و مرجعى بود كه مخلصانه‏ازابتداى‏نهضت‏اسلامى‏از بنيانگذار جمهورى‏اسلامى‏حضرت‏امام‏خمينى قدس‏سره‏پشتيبانى كرد و همواره در تاييد عملى از انقلاب اسلامى و رهبرى دريغ ننمود.

ما اين ضايعه اسفناك و اندوهبار را به پيشگاه مقدس حضرت ولى عصر امام‏زمان ارواحنا فداه و محضر مبارك آن مقام معظم، علماى اعلام و حوزه‏هاى علميه‏و عموم شيعيان جهان بالاخص ملت‏شهيدپرور ايران، بيت‏شريف و معظم آن‏مرحوم و خصوصا فرزند بزرگوارشان حضرت مستطاب حجة‏الاسلام والمسلمين‏جناب آقاى مصلحى تسليت عرض مى‏نماييم و از درگاه خداوند متعال علودرجات را براى آن مرحوم مسالت داريم.(والسلام) هيات رئيسه مجلس خبرگان

پيام تسليت جامعه مدرسين حوزه علميه قم

بسم‏الله‏الرحمن‏الرحيم يا ايتها النفس المطمئنة ارجعى الى ربك راضية مرضية فادخلى فى عبادى‏و ادخلى جنتى.

روح ملكوتى فقيه جليل‏القدر و مرجع بزرگ جهان تشيع، شيخ‏الفقهاءو المجتهدين، زعيم حوزه‏هاى علميه، حضرت آية‏الله‏العظمى آقاى حاج شيخ‏محمدعلى اراكى قدس‏الله نفسه‏الزكيه به ملكوت اعلى پيوست.

ارتحال اين فقيه عاليقدر كه عمر شريف و پربركت‏خود را در راه اعتلاى كلمه‏توحيد و استحكام نظام اسلامى و تربيت نفوس و تقويت‏حوزه‏هاى علميه صرف‏نمود، ضايعه اسفناكى براى جهان اسلام است.

ايران اسلامى و عالم تشيع در فقدان اين شخصيت‏بزرگ و عالم ربانى عزادارو ماتم‏زده گرديد.

جامعه مدرسين حوزه علميه قم اين مصيبت عظمى -كه در آستانه سالگردارتحال حضرت آية‏الله‏العظمى گلپايگانى رضوان‏الله تعالى عليه به وقوع پيوست- رابه ساحت مقدس حضرت بقية‏الله‏الاعظم امام عصر ارواحنا له‏الفداء و مقام معظم‏رهبرى، حضرت آية‏الله خامنه‏اى دامت‏بركاته و علماى اعلام و حوزه‏هاى علميه‏قم و نجف و ساير حوزه‏هاى علميه و همچنين بيت معظم آن مرحوم بالاخص‏فرزند برومند ايشان جناب حجت‏الاسلام والمسلمين آقاى مصلحى دامت تاييده‏تسليت مى‏گويد و براى آن عالم ربانى علو درجات و براى بازماندگان صبر جميل رامسالت مى‏نمايد.

جامعه مدرسين حوزه علميه قم

پيام تسليت‏حجة‏الاسلام والمسلمين آقاى هاشمى رفسنجانى رياست جمهورى اسلامى ايران

بسم‏الله الرحمن الرحيم محضر مبارك حضرت آية‏الله خامنه‏اى فقيه و رهبر حكيم انقلاب اسلامى دامت‏بركات وجوده‏الشريف.

ارتحال عالم ربانى مرجع جليل‏القدر جهان تشيع حضرت آية‏الله‏العظمى‏اراكى را به محضر مقدس حضرت بقية‏الله الاعظم امام زمان(عج)، آن مقام معظم،حوزه‏هاى علميه، علماى اعلام، مسلمين جهان، شيعيان داغدار، و خاندان‏جليل‏القدر و بخصوص فرزندان برومند آن مرحوم تسليت عرض مى‏نمايم.

يقينا فقدان مرجعى زاهد و متقى و هوشيار همچون ايشان كه عمر پربركت‏خود را در راه عزت و عظمت اسلام و مسلمين صرف نموده و با برخوردارى ازاخلاص و تقوا و بينش سياسى عالى همواره مؤيد و پشتيبان واقعى نهضت مقدس‏اسلامى ملت ايران و رهبر كبير و راحل بنيانگذار جمهورى اسلامى و رهبرى‏پربركت‏حضرت عالى و نظام مقدس ولايت فقيه بوده‏اند ضايعه‏اى جبران ناپذيربراى اسلام و مسلمين است. با عنايات هميشگى خداوند و با وجود دست‏پروردگان حوزه مقدسه علميه قم و امام راحلمان بى‏شك مسند شريف مرجعيت‏دچار وقفه و ضعف نخواهد شد.

اميدوارم تحت رهبريهاى آن رهبر معظم و ارشادات و راهنمايى‏هاى علماى‏اعلام و مراجع عظام و تلاش و مجاهدت همه انديشمندان و طلاب حوزه‏هاى‏علميه جامعه اسلامى بتواند همواره از اسوه‏هايى عالم، متقى، بصير و شجاع‏همچون مرحوم آية‏الله‏العظمى اراكى بهره‏مند باشد. خداوند سايه جنابعالى را بر سرمسلمين مستدام بدارد.

اكبر هاشمى رفسنجانى

پيام تسليت هيات دولت

بسم‏الله‏الرحمن‏الرحيم انالله و انا اليه راجعون

هيات دولت جمهورى اسلامى ايران با كمال تاسف و تاثر رحلت اندوهبار اسوه‏تقوا و پرهيزگارى و ادامه دهنده راه فقيهان بزرگ و يادگار گرانقدر عالمان عارف‏عامل، فقيه اهل‏بيت عليهم‏السلام و مرجع عاليقدر تشيع حضرت آية‏الله‏العظمى‏اراكى رحمة‏الله تعالى عليه را به آستان مقدس بقية‏الله‏الاعظم ولى عصرارواح‏العالمين لتراب مقدمه‏الفداء و نايب بر حقش ولى امر مسلمين جهان مقام‏معظم رهبرى حضرت آية‏الله خامنه‏اى و مراجع عظام و علماى اعلام و حوزه‏هاى‏علميه و همه مسلمانان و شيعيان جهان و مقلدان معظم‏له و بيت‏شريف و معززايشان تسليت مى‏گويد و از خداى قادر متعال عزت مسلمانان و عظمت روزافزون‏جامعه اسلامى و ملت‏بزرگ ايران را تحت رهبرى مقام معظم ولايت امر، و توانايى‏هر چه بيشتر حوزه‏هاى علميه و مراكز علمى و فقهى را در تعليم و نشر حقايق‏و احكام اسلامى خواستار است و در فقدان اين فقيه عظيم‏الشان و مرجع بزرگ كه‏راه و رسم علمى و عملى و پرهيزگارى و همگامى و همراهيش با انقلاب بزرگ‏اسلامى و امام امت رضوان‏الله تعالى عليه زبانزد همگان بود براى جامعه انقلابى‏ايران و همه ارادتمندان معظم‏له از درگاه حق صبر و اجر مسالت دارد و به همين‏مناسبت روز چهارشنبه نهم آذرماه را تعطيل و يك هفته در سراسر كشور عزاى‏عمومى اعلام مى‏كند.

هيات دولت جمهورى اسلامى ايران

پيام تسليت رئيس مجلس شوراى اسلامى به رهبر معظم انقلاب اسلامى

باسمه تعالى انالله و انااليه راجعون

محضر مبارك حضرت آية‏الله خامنه‏اى دامت‏بركاته رهبر عظيم‏الشان انقلاب‏اسلامى و ولى امر مسلمين جهان، رحلت جانگداز فقيه اهل‏بيت عصمت و طهارت‏اسوه تقوا و فضيلت‏حضرت آية‏الله‏العظمى حاج شيخ محمدعلى اراكى رضوان‏الله‏تعالى علميه را به محضر انور حضرت بقية‏الله‏الاعظم، حضرت عالى، حوزه‏هاى‏علميه روحانيت معظم، مت‏شهيد پرور به ويژه بيت‏شريف آن مرجع عاليقدرتسليت عرض مى‏كنم. فقدان فقيهى كه ذخيره سلف صالح به شمار مى‏رفت‏و حدود يك قرن حامل و ناشر معارف الهى بود ثلمه‏اى بر جهان اسلام وارد آورد.عشق و ارادتى كه شيخ‏الفقهاء والمجتهدين به انقلاب اسلامى و ولايت فقيه از خودنشان مى‏داد زبانزد خاص و عام گرديده بود اين بزرگوار انقلاب و نظام اسلامى رانعمت الهى و پشتيبانى از مقام ولايت را فريضه مى‏دانست و لذا خود در به دست‏آوردن اين توفيق گوى سبقت را از ديگران ربوده بود.

مجلس شوراى اسلامى به خاطر تجليل از مقام والاى فقاهت و مرجعيت‏و همدردى با رهبر معظم و امت‏شهيدپرور چهارشنبه 9/9/73 را تعطيل اعلام‏نموده و جلسه‏اى نخواهد داشت.

از خداوند متعال علو درجات را براى آن عالم ربانى و طول عمر همراه باسعادت را براى آن بزرگوار خواهانم.

على‏اكبر ناطق نورى رئيس مجلس شوراى اسلامى

پيام تسليت نمايندگان مجلس شوراى اسلامى

بسم‏الله‏الرحمن‏الرحيم محضر مبارك فقيه عاليقدر حضرت آية‏الله‏العظمى خامنه‏اى ادام‏الله ظله على‏رؤوس‏المسلمين

با سلام و آرزوى سلامت و طول عمر با عزت براى حضرت عالى‏جهت‏حفظ كيان اسلام ناب محمدى‏صلى الله عليه وآله در جهان تا ظهور مهدى موعود(عج)،رحلت مرجع شيعيان جهان حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى قدس‏سره را به پيشگاه‏امام زمان(عج) و نايب برحقش، وجود مبارك حضرت مستطاب عالى و مردم‏مسلمان جهان تسليت عرض نموده و با قلبى آكنده از اندوه به خاطر از دست دادن‏اين فقيه اهل‏بيت‏سلام‏الله عليهم اجمعين از خداوند بزرگ سلامتى آن وجود عزيزرا براى هدايت امت اسلام و حفاظت از سنگر فقه و فقاهت و اجتهاد خواستاريم.

متن پيام رئيس قوه قضائيه آية‏الله‏يزدى

بسم‏الله الرحمن الرحيم محضر مبارك ملجاءالاسلام و عمادالمسلمين رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت‏آية‏الله‏العظمى خامنه‏اى ادام‏الله ظله‏الوارف على رؤوس‏الانام.

ارتحال عالم بزرگ و فقيه عظيم‏الشان مرجع عاليقدر شيعه شيخ‏الفقهاءوالمجتهدين كه عماد حوزه علميه و حامى انقلاب اسلامى و پشتيبان و همراه امام‏راحل در همه مراحل بودند مرحوم حاج شيخ محمدعلى اراكى را به پيشگاه مبارك‏بقية‏الله‏الاعظم روحى و ارواح‏العالمين له‏الفداء و به محضر مرجع بزرگ و رهبر نظام‏ولايت‏فقيه‏وعلماى‏عظام، حوزه‏هاى علميه‏بخصوص‏حوزه علميه‏قم‏وطلاب وفضلاومحصلين ومقلدين وبازماندگان به خصوص فرزندان ايشان تسليت عرض مى‏كنم.

در اين شرايط حساس كه رهبرى و هدايت اسلامى و نيابت از ولى عصر امام‏زمان عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف به عهده‏رهبر گرانقدر وفقيه جامع‏الشرايط است.اميدوارم با عنايات خاص حضرت بقية‏الله امت اسلامى، شيعيان جهان و كشورجمهورى اسلامى ايران در سايه صحت و سلامت و طول عمر و توفيق آن جناب‏راه تكامل را پيموده از همه مخاطرات مصون و محفوظ بماند.

پيام تسليت‏حجة‏الاسلام والمسلمين سيد احمد خمينى

بسم‏الله الرحمن الرحيم انا لله و انا اليه راجعون

رهبر بزرگوار انقلاب اسلامى حضرت آية‏الله خامنه‏اى دامت‏بركاته.

ارتحال شيخ‏الفقهاء و بقية‏السلف و خلف صالح گذشتگان، عالم وارسته‏و فقيه ربانى حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى را به محضر مقدس حضرت‏بقية‏الله‏الاعظم امام زمان ارواح‏العالمين لمقدمه‏الفداء و آن حضرت و مراجع عظام،حوزه‏هاى علمى و خانواده شريف و رفيع آن مرحوم، بخصوص فرزند برومندش‏جناب حجة‏الاسلام والمسلمين آقاى مصلحى دامت‏بركاته و مردم شريف ايران‏تسليت عرض مى‏نمايم.

يقينا فقدان اين شخصيت عظيم ثلمه‏اى بر پيكر جهان اسلام وارد نموده كه‏جبران آن جز با وحدت و تلاش حوزه‏هاى محترم علمى جهان اسلام ميسر نيست.چهره معصوم و مصمم ايشان در ياورى انقلاب اسلامى و بنيانگذار جمهورى‏اسلامى ايران حضرت امام خمينى(س) و همچنين حمايت قوى از مقام معظم‏رهبرى هميشه در اذهان و خاطره‏ها باقى خواهد ماند و بصيرت اين شخصيت‏بزرگ جهان اسلام و تشيع به عنوان راهنماى همه علماى عالم قرار خواهد گرفت.مرجعى كه حتى يك قدم براى احراز اين مقام رفيع برنداشت و با قداست و تقواو محبوبيت زيست و شاگردان بزرگ و مجتهدان عالى‏مقامى به‏حوزه‏هاى علميه‏تحويل داد. اميد ما اين است كه از حوزه‏هاى علميه بخصوص حوزه علميه قم،مرجع يا مراجعى معرفى گردند تا اسلام و مسلمين را در مواقع حساس تاريخ ناجى‏و راهنما باشند و در لحظات حساس تاريخ در مسير انقلاب و اسلام به وظايف‏خطير خويش عمل نمايند.

مراسم سوگوارى و پيامهاى تسليت در خاج از ايران به مناسبت ارتحال حضرت آيت‏الله‏العظمى اراكى

(بيروت خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/1373)

عروج ملكوتى حضرت آية‏الله‏العظمى شيخ محمدعلى اراكى(ره) مرجع‏عاليقدر جهان تشيع، شيعيان لبنان را يكپارچه عزادار كرد و دوستداران اهل‏بيت‏پيامبر در غم از دست دادن اين مرجع عاليقدر به سوگ نشسته‏اند.

به همين مناسبت پرچمهاى سياه در اماكن عمومى و سردر مساجدو حسينيه‏ها و تكايا آويخته شد و صداى دلنشين قرآن از گلدسته‏هاى مساجد دربيروت و مناطق جنوب و شرق لبنان به گوش مى‏رسد.

روحانيون و گروههاى اسلامى لبنان نيز با اعلام عزاى عمومى، مجالس‏سوگوارى در مناطق مختلف اين كشور برپا داشته‏اند.

راديو و تلويزيونهاى محلى اسلامى نيز با قطع برنامه‏هاى عادى به پخش‏تلاوت قرآن كريم پرداخته‏اند.

(دمشق خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

نمايندگان 41 كشور اسلامى در پنجمين نشست عمومى سازمان آموزشى‏علمى و فرهنگى سازمان كنفرانس اسلامى ايسيسكو ارتحال آية‏الله‏العظمى اراكى‏را به ملت ايران و هيات ايرانى شركت كننده در نشست تسليت گفتند.

در آغاز اين نشست وزير آموزش و پرورش سوريه شركت كنندگان را به‏قرائت فاتحه به روان پاك آية‏الله‏العظمى اراكى فرا خواند.

در اين نشست دكتر غلامعلى افروز رئيس هيات ايرانى شركت كننده درنشست ايسيسكو درباره ارزش علمى و خدمات آية‏الله‏العظمى اراكى به جهان‏اسلام صحبت كرد.

(دمشق خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

وزراى آموزش و پرورش و نمايندگان 41 كشور اسلامى شركت كننده دراجلاس عمومى سازمان آموزشى علمى و فرهنگى سازمان كنفرانس اسلامى دردمشق با ارسال پيامى به رئيس جمهورى كشورمان ارتحال حضرت آية‏الله‏العظمى‏اراكى را تسليت گفتند.

متن تلگراف به اين شرح در اختيار خبرگزارى جمهورى اسلامى در دمشق‏قرار گرفت: شركت كنندگان در اجلاس سازمان آموزشى فرهنگى‏و علمى ايسيسكو در دمشق با اندوه و تاسف فراوان خبر درگذشت علامه بزرگ‏آية‏الله‏العظمى اراكى را دريافت كردند.

شركت كنندگان در اجلاس ايسيكو مراتب تاسف عميق خود را از اين‏ضايعه بزرگ به دولت و ملت مسلمان ايران و خانواده آن مرحوم ابراز مى‏دارد.

از خداوند منان مسالت دارد آن عالم جليل‏القدر را به پاس خدمات ارزنده‏خود به اسلام و امت اسلامى در جوار رحمت واسعه خود قرار دهد.

(آنكارا خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

روحانيون، گروهها و انجمنهاى مختلف شيعيان استانبول ضمن تسليت‏ارتحال جانگداز حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى سه روز عزاى عمومى اعلام كردند.اين گروهها با صدور بيانيه‏هاى جداگانه‏اى رحلت آن عالم ربانى را به امام‏زمان(عج) و حضرت آية‏الله خامنه‏اى و ديگر مراجع تقليد جهان تسليت گفتند.

(آنكارا خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

هزاران تن از شيعيان تركيه با برپايى مراسمى در غم ارتحال مرجع تقليدشيعيان جهان حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى (ره) به سوگوارى و عزادارى پرداختند.

اين مراسم در شهرهاى مختلف تركيه از جمله استانبول، ازمير برگزار شد.

و نيز جمع كثيرى از شيعيان استانبول به همين مناسبت در زينبيه اين شهرگرد هم آمدند.

و همچنين ديگر مساجد، حسينيه‏ها و تكاياى شيعيان استانبول نيز به نشانه‏عزا سياهپوش شده و آواى ملكوتى قرآن از آنها پخش مى‏شود.

و همچنين شيعيان ساكن در ديگر نقاط تركيه نيز با اجتماع در مساجدو حسينيه هاى خود به همين منظور مراسم عزادارى بر پا كرده‏اند.

روحانيون و شيعيان استانبول به همين منظور با صدور اطلاعيه‏هاى گوناگون‏ضمن ابراز تاسف از اين حادثه مولمه سه روز عزاى عمومى اعلام كرده‏اند.

(اسلام‏آباد خبرگزارى جمهورى اسلامى 11/9/73)

در پى رحلت مرجع عاليقدر شيعيان جهان حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى‏مقامهاى پاكستان و افغانستان پيامهاى تسليتى براى مقام معظم رهبرى و ملت ايران‏ارسال كردند.

در پيام (فاروق احمدخان) رئيس جمهورى پاكستان كه به اين مناسبت‏ارسال شد آمده است: آية‏الله‏العظمى اراكى يك دانشمند برجسته بود كه مسلمانان‏جهان از خدمات ارزنده ايشان همواره بهره خواهند برد.

خانم بى‏نظير بوتو نخست‏وزير پاكستان نيز از رحلت مرجع عاليقدر شيعيان‏از سوى خود و مردم پاكستان اظهار تاسف كرد و خدمات آن بزرگوار را مورد تجليل‏قرار داد.

برهان‏الدين ربانى رئيس جمهورى افغانستان نيز با ارسال پيام تسليتى كه ازراديو كابل پخش شد ارتحال آية‏الله‏العظمى اراكى را به مقام معظم رهبرى و رئيس‏جمهورى و مردم مسلمان ايران تسليت گفت.

به همين مناسبت از سوى حجت‏الاسلام سيدفاضل موسوى امام جمعه‏و جماعت ناحيه كاردار كراچى و مسلمانان اين منطقه پيام تسليتى به عنوان مقام‏معظم رهبرى فرستاده شد.

در اين پيام رحلت تاسف‏انگيز اين عالم ربانى به پيشگاه حضرت ولى‏عصر(عج) ولى امر مسلمين حضرت آية‏الله خامنه‏اى (رئيس جمهورى ملت‏مسلمان ايران) بيت آن حضرت و حوزه‏هاى علميه تسليت گفته شده است.

پيام تسليت رهبر شيعيان پاكستان و اعلام سه روز عزاى عمومى در پاكستان

(اسلام‏آباد خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

به مناسبت رحلت جانگداز مرجع عاليقدر جهان تشيع حضرت‏آية‏الله‏العظمى حاج شيخ محمدعلى اراكى «قده‏» از سوى علامه سيدساجد نقوى‏رهبر شيعيان پاكستان پيام تسليتى به محضر ولى امر مسلمين حضرت آية‏الله‏خامنه‏اى مخابره شد.

به گزارش خبرگزارى جمهورى اسلامى از اسلام‏آباد همچنين به مناسبت‏ضايعه مولمه ارتحال مرجع عاليقدر شيعيان حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى، رهبرشيعيان پاكستان سه روز عزاى عمومى در اين كشور اعلام كرد.

متن پيام به اين شرح است:

محضر مبارك ولى امر مسلمين جهان رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت‏آية‏الله‏العظمى خامنه‏اى اينجانب از طرف خود و مردم مسلمان پاكستان رحلت جانگداز مرجع‏عاليقدر شيعيان جهان، شيخ‏الفقهاء والمجتهدين آية‏الله‏العظمى شيخ محمدعلى‏اراكى(قدس‏سره) را به پيشگاه بقية‏الله‏الاعظم، آن رهبر عاليقدر، مراجع عظام‏و آيات گرامى تسليت عرض مى‏كنم.

رحلت مرحوم آية‏الله‏العظمى اراكى ضايعه بزرگى براى حوزه‏هاى علميه،جهان تشيع و جهان اسلام است و شيعيان پاكستان به همين مناسبت‏سه روز درعزاى عمومى خواهند بود.

سيدساجد على نقوى (دهلى نو خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

رحلت جانگداز حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى(ره) مرجع بزرگ تقليد عالم‏اسلام، مسلمانان كشمير را در ماتمى بزرگ فرو برده است.

به گزارش خبرگزارى جمهورى اسلامى از سرينگر مولانا عباس انصارى ازشخصيتهاى برجسته مذهبى شيعيان كشمير ضمن اعلام سه روز عزاى عمومى درمنطقه كشمير از مردم دعوت كرد در مراسم يادبود و تجليل از ايشان كه در سرينگربرگزار خواهد شد شركت كنند.

وى در پيام تسليتى به محضر ولى امر مسلمين و رهبر معظم انقلاب اسلامى‏حضرت آية‏الله خامنه‏اى، آية‏الله‏العظمى اراكى «قده‏» را فقيهى عالم به جوامع علوم‏دينى، مردى‏الهى ومرجعى‏برجسته وثابت‏قدم در حمايت ازمسلمين توصيف كرد.

در اين حال تمامى رهبران سياسى و مذهبى كشمير تاثرات عميق قلبى خودرا به مناسبت رحلت مرجع بزرگ تقليد حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى «قده‏» با انتشارپيام و بيانيه ابراز داشته و روز چهارشنبه در سراسر كشمير كليه مغازه‏ها، مؤسسات‏بازرگانى و آموزشى به حالت تعطيل در آمد.

(وين خبرگزارى جمهورى اسلامى 10/9/1373)

مركز اسلامى هامبورگ ارتحال عالم ربانى و مرجع عاليقدر جهان تشيع‏حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى رضوان‏الله تعالى عليه را به عموم مسلمين جهان، رهبرمعظم انقلاب و علماى اعلام تسليت گفت.

در بيانيه منتشره اين مركز آمده است: «اين مرد الهى عمر طولانى و پربركت‏خود را در راه ترويج اسلام، تربيت علماى بزرگ و تاليفات ارزنده صرف كرد. وى به‏خاطر زهد و تقواى فوق‏العاده‏اش مورد احترام علماى بزرگ بود و همواره در طول‏تاريخ انقلاب اسلامى از اهداف مقدس آن پشتيبانى و دفاع مى‏كرد.»

(تهران خبرگزارى جمهورى اسلامى 9/9/73)

على عزت بگويچ رئيس جمهور بوسنى و هرزگوين فقدان عالم جليل‏القدرمرجع عاليقدر جهان تشيع حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى را تسليت گفت.

وى در يك گفتگوى تلفنى كه دكتر على‏اكبر ولايتى وزير امور خارجه‏جمهورى اسلامى ايران براى بررسى آخرين ضعيت‏شهر مظلوم و در محاصره‏بيهاج با وى داشت‏با اظهار تاسف و تالم شديد از فقدان مرجع عاليقدر جهان تشيع‏حضرت آية‏الله‏العظمى اراكى از آقاى ولايتى خواست پيام همدردى وى و ملت‏ستم ديده بوسنى و هرزگوين را به مناسبت اين مصيبت عظمى به استحضار ولى امرمسلمين و رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آية‏الله خامنه‏اى و لت‏بزرگوار ايران‏اسلامى برساند.