هزار و یک مسئله فقهی : مجموعه استفتائات

حسين نوري همداني

- ۱۷ -


مسائل متفرقه

س1007 : مستدعي است نظر مباركتان را در رابطه با قضاوت زنان و ورود زنان به دستگاه قضائي جهت رسدگي به دعاوي حقوقي ، كيفري و امور حسبيه از بدو تشكيل پرونده ، مرحله تحقيقات و ختم رسيدگي و اصدار و ابلاغ و اجراي حكم مرقوم فرماييد .

ج از آنجا كه قضاوت اسلامي يكي از شئون حكومتي اسلام است لذا قضاوت زنان و دخاللت آنان رد مراحل امور قضائي در مواردي كه با تنظيم برنامه اي كه از طرف زعيم اسلامي صورت گيرد و در چهار چوب موازين اسلامي تنظيم شود ، جايز است .

س1008 : تشخيص موسيقي مطرب و حرام موكول به عرف است يا شخص مكلف ؟

ج : تشخيص متعارف ميزان است .

س1009 : نصب پمپهاي پر فشار آب كه اخيرا عرضه شده در منازل در صورتي كه اگر پمپ مشغول به كار باشد آب آن منزل فراوان و آب همسايه ها كم مي شود ، آيا نصب آنها جايز است ؟ اخيرا در بعضي از مساجد هم اين كار مشاهده شده است .

ج : اگر موجب ضرر به آنها شود و يا اشكالي در كار آنها ايجاد كند جايز نيست .

س1010 : آيا بردن نام مبارك حضرت بقيه الله الاعظم ( عج ) به نام خاص آن حضرت ( محمد بن الحسن المهدي (عج) ) در اين زمان اشكال دارد يا خير ؟

ج : در اين زمان اشكال ندارد .

س1011 : وظيفه ما در برخورد با انحرافات و مسائل خلاف شرع ( فساد و بد حجابي ) كه در جامعه گسترش يافته ( با در نظر گرفتن اين مطلب كه شرايط امر به معروف حاصل نيست ) چيست ؟

ج : به مراكز مسئول تذكر دهيد .

س1012 : اگر فرزند براي رفع نيازهاي شرعي خود به اماكن مقدسه برود و پدرش در منزل نيست با به او بگويد ولي مادر هست آيا حتما اجازه پدر لازم است ؟ اگر هر دو يا يكي از آنان در منزل نباشد ولي فرزند بداند آنها راضي هستند كه براي كاري فردي از منزل خارج شود اشكال دارد ؟

ج : اشكالي ندارد .

س : 1013 : اگر پدري پشت بام خانه را با قير دزدي آسفالت كند آيا زندگي زن و فرزندان او در صورتي كه مسكني ديگر ندارند در آن خانه اشكال دارد ؟

ج : براي زن و فرزندان در فرض مذكور اشكال ندارد .

س1014 : معاشرت با كسي كه نماز را عمدا ترك كرده و نسبت به نامحرم و محرم بي تفاوت است و حجاب را كنار گذاشته و امر به معروف هم تاثيري در او ندارد چه حكمي دارد ؟

ج : در صورتيكه معاشرت كننده تحت تاثير او قرار نگيرد معاشرت به اندازه متعارف اشكال ندارد .

س1015 : متأسفانه در بعضي خانواده ها و حتي خانواده هاي مذهبي هنگامي كه مجالس عروسي برگذار مي كنند مرتكب خيلي از حرام ها از قبيل رقص و اختلاط زن و مرد نامحرم و ترانه هاي حرام مي شوند و استدلالشان اين است كه مجلس عروسي بايستي شاد باشد و غالبا مي گويند يك شب كه بيشتر نيست لطفا بفرماييد اين استدلال صحيح است يا خير ؟ و شركت در اين مجالس ( با فرض اينكه اگر شركت نكند خانواده مذكور ناراحت شده و بعد قطع رابطه مي كنند ) چه حكمي دارد ؟

ج : شركت در مجالس حرام حرام است ، مگر اينكه بتوان نهي از منكر نمود و لازم است كه مسلمان هميشه بر اساس دين مقدس اسلام حركت نمايد .

س1016 : لطفا نظر شريف خود را در مورد مسائل زير مرقوم فرماييد :

1ـ طلبه شدن در عصر حاضر واجب كفائي است يا عيني ؟

ج : واجب كفائي است ولي آموختن مسائل شرعي مورد احتياج واجب عيني است .

2ـ اگر كسي بخواهد طلبه بشود ولي پدر و مادر او مانع شوند وظيفه اش چيست ؟

ج : بايد پرسيد كه پدر و مادر به چه علت مانع مي شوند اگر منطف صحيح نباشد نمي توانند مانع بشوند .

س1017 : نظر كردن خانمها به فيلمهاي ورزشي كه از سيماي جمهوري اسلامي ايران پخش مي شود ، به ويژه در ورزش كشتي و شنا كه اكثر بدن مردان نمايان است چگونه است ؟

ج : در صورتي كه موجب فساد و فحشاء باشد جايز نيست .

س1018 : بعضي از ذاركين در مدايح اهل بيت با تعبيراتي مانند : ( مست مستم من ، هر چه بادا باد ، علي پرستم من ، همچو مادرت زهرا از همه خوشگلتري ، يا ابا صالح بيا ) را به كار مي برند كه به نظر مي رسد با شأن اهل بيت عليهم السلام منافات دارد ، به كار بردن اينگونه الفاظ چه حكمي دارد ؟

ج : هر تعبيري كه منافات با عظمت مقام اهل بيت عليهم السلام دارد يا يا مباني مذهب سازگار نيست حرام است .

س1019 : اخيرا معمول شده براي نونهالان جشن تكليف برگذار مي كنند و لي در برخي از اين مجالس بجاي اينكه نونهالان و حاضرين را به مسائل ديني و حلال و حرام الهي و عبادات جلب كنند اين مجالس را با زدن و رقصيدن بر پا مي نمايند نظر حضرت عالي در مورد برپايي اينگونه مجالس چيست ؟

ج : لازم است جشن تكليف را با ذكر مطالب شرعي و اخلاقي برگزار نمايند .

س1020: خانمي در شكمش دو بچه دارد و وقت زايمان او است وي را به بيمارستان انتقال داده و متوجه شده اند كه سرهاي بچه ها به رحم مادر چسبيده و دكتر ها تشخيص داده اند اگر سرهاي بچه ها را ببرند مادر سالم و زنده مي ماند و اگر رحم مادر را ببرند بچه ها زنده مي مانند و از طرفي هم قتل نفس حرام است وظيفه ما در اين مورد چيست ؟

ج : در اين موارد اگر بريدن رحم مادر موجب مرگ مادر مي شود وظيفه خاصي نداريد و دست نگه داريد .

س1021 : آيا دفن كردن ميت در قبري كه شخصي در ا، ساليان قبل دفن شده است با احتمال بر اينكه ميت اولي از بين رفته و تنها مقداري از استخوانهايش باقي مانده است جايز است يا خير ؟

ج : تا ميت او لي كاملا نپوسيده و خاك نشده است نبش قبر جايز نيست و ميت ديگر را در آن قبر نمي توان دفن كرد .

س1022 : به چه كسي سادات مي گويند ؟ و رواياتي كه در اين مورد آمده بيان فرماييد .

ج : كسي كه نسلش به هاشم مي رسد از سادات است و براي روشن شدن بيشتر مطلب به جلد 6 وسائل الشيعه مراجعه بفرماييد .

س1023 : اگر مستأجري ملك را بعد از انقضاء مدت اجاره تخليه ننمايد آيا مي توان او را با تعزير يا حبس و ... وادار به تخليه نمود يا خير ؟

ج : وادار نمودن از تذكر و نصيحت آغاز مي شود و مراحل متفاوت دارد و آنچه كه مرقوم شده است آخرين مرحله است و مرحله آخر با نظر حاكم شرع است .

س1024 : نظر مبارك در مستثنيات دين چيست ايا تلفن منزل ماشين به هر قيمت كه باشد جزء مستثنيات دين است يا خير ؟

ج : احتياج و شأن و حداقل را بايد در نظر گرفت .

س1025 : بعضي از پرسنل راهنمايي و رانندگي ، رانندگان متخلف را متوقف و بجاي جريمه مبلغي از آنان بعنوان رشوه مي گيرند و متخلف را رها مي نمايند و اينگونه پولها از نظر شرعي چه حكمي دارد ؟

ج : در صورتي كه صاحبان اين پولها مجهول است مجازند كه آنها را به عنوان مظالم و مجهول المالك به افراد فقير بدهند .

س1026 نظر مبارك شما پيرامون نمايش فيلم و برگزاري كلاسهاي آموزش ورزشهاي رزمي و كاراته جهت جذب نوجوانان به سمت مساجد علاوه بر تدريس قرآن و احكام چيست ؟

ج : در صورتي كه همراه با فساد اخلاقي و يا احيانا آميخته با گناه نباشد اشكال ندارد ، ضمنا اگر برنامه هاي مذكور در مساجد برگزار مي شود نبايد مزاحم عبادت و اجتماعات مردم باشد .

س1027 : زنان يا مرداني كه در كنار خيابانها و يا پياده روها نشسته و براي مردم فال مي گيرند و از گذشته و آينده خبر مي دهند ، آيا كار آنها مشروعيت دارد و پول دادن به آنها جايز است ؟

ج : جايز نيست .

س1028 : افرادي دعانويس هستند و بيماران و افرادي كه از همه جا دستشان بريده شده پيش اين گروه مي روند ، آيا چنين چيزي در اسلام وجود دارد ؟

ج : اگر دعاها مطابق ادعيه وارده از حضرت خاتم ( صلي الله عليه و آله ) و اعمه اطهار عليهم السلام باشد مثل كتاب مفاتيح الجنان و زاد المعاد جايز است .

س1029 : احتراما برخي از افراد شيفته ، دلشده و سوخته بي قرار حضرت مهدي موعود ارواحنا فدا ، اخيرا اظهار مي دارند وجود مبارك و محبوب امام حجه ابن الحسن العسكري ( عليه السلام ) ظهور فرموده اند و گوش مبارك به اذن كردگار سپرده تا جهان را بعدالت مزين فرمايند ؟ و جالب اينكه اين گروه مشتاق ، زمان را زودتر از 4 الي 5 سال براي حضور فرح انگيز و جانفزاي حضرت تعيين ميدارند . حضرتعالي چه مي فرماييد ؟ عطر دلاويز حضور و ظهور به مشام خاصان رسيده است ؟

ج : منتظر فرج آن حضرت عجل الله فرجه الشريف و ارواحنا لتراب مقدمه الفداء بمعناي واقعي كلمه با توفيق پروردگار بايد باشيم ولي بما دستور فرموده اند كه وقت تعيين نكنيد . اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من انصاره و اعوانه .

س1030 : در برخي كتب ( موجود در بازار ) آمده است كه حضرت حجت ارواحنا فدا داراي همسر و فرزندان مي باشند ؟ نظر مبارك چيست ؟

ج : اگر نقل معتبر باشد بايد قبول كرد و استبعاد ندارد .

س1031 : آيا نشستن در كنار نامحرم در تاكسي و ديگر وسائل نقليه عمومي جايز است ؟ ( در صورتي كه تماس بين اين دو از روي لباس باشد )

ج : در صورتي كه فشار و اتكاء باشد جايز نيست .

س1032 : چيدن ميوه از باغ كشاورزي براي خوردن در همان محل بدون اجازه از صاحب باغ ، آيا حلال است يا خير ، و اين كه مي گويند به اندازه خوردن حلال است و براي بردن حلال نيست ، چگونه است ؟

ج : اگر درخت ميوه در ( سر راه ) رهگذر قرار داشته باشد مي توان در حال ( عبورش ) از ميوه آن درخت بري خوردن در ( همانجا ) استفاده كند ، به شرط آن كه از حد يكدفعه سير خوردن و احتياج تجاوز نكند .

س1033 : عطر زدن و استعمال بوي خوش براي آقايان و بانوان در صورتيكه به مشام نامحرم برسد ، چگونه است ؟

ج : براي بانوان جايز نيست .

س1034 : در مورد دوچرخه سواري بانوان نظر حضرت عالي چيست ؟

ج : اگر فقط خوشان باشند اشكالي ندارد .

س1035 : آيا براي دور انداختن كاغذهايي كه اسماء جلاله يا اسامي معصومين عليهم السلام در آنها وجود دارد مي توان به طوري در آنها دخل و تصرف كرد كه ديگر آن كلمه خوانده نشود ؟ مثلا با سياه كردن بعضي از حروف آنها ، آيا به اين كار محو نمودن صدق مي كند ، يا خير ؟

ج : با دخل و تصرف مزبور نيز از كاري كه موجب هتك احترام است خودداري كنند .

س1036 : مشاهده حجم بدن نامحرم از روي پوشش ، چگونه است ؟

ج : تا قصد و نحوه نظر چگونه باشد و اگر با ريبه و تلذذ باشد حرام است .

س1037 : دست افشاني بانوان در مجلس عروسي زنانه چگونه است ؟

ج : در مجلس عروسي با توأم نبودن با محرمات ديگر بي اشكال است .

س1038 : آيا خوردن شير حرام ( شير سگ ) انسان را از نسب خاتم انبياء مي اندازد ؟

ج : هر چند شير سگ حرام و نجس است ولي اين اثر ثابت نيست .

س1039 : به نظر جناب عالي بهترين دعاء چه دعائي است؟

ج : دعائي كه در حال خضوع و خشوع و تضرع و توجه خوانده شود و سند صحيح داشته باشد و مناست ايام باشد.

س1040 : بهترين خوف ، خوف از خالق است ( البته از عظمت خالق ) اين خوف را چگونه در خود ايجاد كنيم ؟

ج : با تفكر در عظمت خداوند و عواقب گناه و معاصي و دعاهايي كه از اهل بيت عليهم السلام رسيده است .

س1041 : آموزش و فراگيري آهنگهاي قرآني به منظور يادگيري و تلاوت چگونه است ؟

ج : جايز است و بسيار مطلوب .

س1042 : آيا روكش يا عين جنس طلاي زرد يا سفيد براي زينت دندان يا مرمت آن را جايز مي دانيد يا خير لطفا توضيح بفرماييد .

ج : زينت به طلا به هر عنوان براي زن اشكال ندارد ولي براي مرد طلاي سفيد كه اشكال ندارد و اما طلاي زرد اگر فقط براي زينت باشد در دندانهاي جلو اشكال دارد ولي براي زينت اگر نباشد و جنبه معالجه و استحكام داشته باشد اشكال ندارد .

س1043 : طلبه اي كه از شهريه آقا امام زمان ( عليه السلام ) استفاده مي نمايد آيا مي تواند از كمك مالي خانواده نيز استفاده كند ؟

ج : بلي مي تواند مخصوصا براي كسب مخارج خود .

س1044 : اخيرا كه مرسوم شده ، دارندگان سكه طلا ، سكه هاي خود را به متقاضيان اجاره مي دهند و ماهانه مبلغي را بابت حق الاجاره دريافت مي نمايند ( با توجه به نوسان قيمت طلا اين كار از دو طرف ريسك است ) فردي كه سكه را اجاره مي نمايد متعهد است در موعد مقرر سكه ها را عودت دهد و سكه هاي برگشتي به يقين همان سكه اوليه نيست ، زيرا فرد اول كه سكه ها را اجاره كرده است به منظور فروش آن در بازار و نقد كردن سكه به پول رايج بوده است ليكن از همان نوع سكه ( آزادي و تمثال حضرت امام ...) را بايد عودت نمايد . خواهشمند است نظر فقهي خود را در مورد اين نوع اجاره اعلام فرماييد.

ج : اجاره به صورت مذكور در سوال باطل است و مشروع نيست .

س1045 : آيا گذاشتن ريش بلند به اندازه بلندتر از انگشتان جايز است يا خير ؟

ج : جايز است .

س1046 : كف زدن چه حكمي دارد ؟

ج : كف زدن به تنهايي حرام نيست ولي از ديدگاه اسلام مسلمانان بايد وقار و متانت خود را در مجالس و مجامع خود هميشه حفظ كنند و اعمال و حركاتي كه نشانگر جلف و سبك بودن است و وقار و عظمت و متانت آنها را خدشه دار مي سازد كنار بگذارند و مخصوصا در مجالس مذهبي به همان فرستادن صلوات و گفتن الله اكبر به مجلس خود عظمت و شكوه بدهند .

س1047 : بعضي از مسئلين سازمان ها و ادارات اخيرا با وجود آقايان از خانهاي جوان به عنوان منشي و رابط بين خود و ارباب رجوع استفاده مي كنند . نظر مبارك حضرت علي در اين مورد چيست ؟

ج : گر چه موضوع مذكور به حكم اولي اسلام جايز است ولي براي اينكه مورد تهمت و سوء ظن قرار نگيرد لازم است از وجود آقايان به عنوان منشي و رابط استفاده كنند و استفاده از وجود خانم براي رابط و منشي را به مسئولين زن واگذار نمايند .

س1048 : اگر شخصي در اتومبيلي سوار شده كه نوار موسيقي يا غنا گذاشته اند و بداند نهي از منكر سودي ندارد ، وظيفه چيست ؟

ج : نهي از منكر با شرايطي لازم است و بدون آن شرايط لازم نيست ولي اگر ممكن است خودش با آن وسيله به طرف مقصد نرود .

س1049 : آيا سربازي كه در حين انجام مأموريت براي بردن سوخت در قسمت نگهداري اسراء جنگي به دره سقوط نموده و از دنيا رحلت كرده و كارشناسان ارتش در دولت اسلامي ايشان را جزء شهداء محسوب كرده و از مزاياي خانواده شهيد بهره مند نموده اند . آيا اين نظر صحيح مي باشد ؟ و اخذ اين مزايا به عنوان شهيد براي وارث جايز است ؟ و بالاخره از لحاظ ثواب مسأله ايشان چطور است ؟

ج : مشروعيت اخذ مزاياي مذكور تابع ضوبط كارشناسان ارتش است و اگر ضوابط آنها شامل مورد مذكور در فوق مي شود اشكال ندارد . و بردن ثواب هم تابع قصد آن سرباز است ، رحمة الله عليه .

س1050 : مفهوم شخصيت حقوقي كه در قانون موضوعه بخصوص در حقوق تجارت داريم آيا در فقه چنين عنوان يا مفهومي يافت مي شود ؟

ج : اين الفاظ اصطلاحاتي است كه بعدا بوجود آمده است ولي محتوا و معناي آن در فقه وجود دارد .

س1051 : بحثهايي در خصوص خلفاي سه گانه چگونه مي باشد براي روسن شدن قضايا مي توانيم بحث كنيم يا خير ؟

ج : با منطق و دليل و با مراجعه به مثل المراجعات و الغدير و معالم المدرستين و امثال آنها بحث شود .

س1052 : در زيارت امام حسين عليه السلام مي خوانيم ، سلام بر حسين و بر علي بن حسين عليه السلام و سلام بر اولاد و اصحاب و انصار ، چه سري است كه نام برادران امام حسين عليه السلام يا مخصوصا آقا عباس بن علي عليه السلام در اين سلام گنجانده نشده است ؟

ج : اصحاب و انصار شامل برادران حضرت سيد الشهداء نيز مي شود .

س1053 : شخصي براي كسي كار مي كرد و اجرت معيني ذكر كرده بود ، پس از انجام عمل اجرت او را كمتر داده است آيا مي تواند از ساير اموال او كه باقي مانده اجرت را به عنوان تقاص بردارد ؟

ج : اگر حق او را ندهند مي تواند با اذن حاكم شرع به عنوان تقاص بردارد .

س1054 : الف ـ آيا امر پدر بر ترك مستحب و فعل مكروه ، واجب الاطاعه است ؟

ب ـ امر پدر ، بر فعل مستحب يا مباح و ترك مكروه ، چه نقشي دارد و چه تكليفي را براي فرزند به وجود مي آورد ؟

ج ـ عاق والدين به چه معني است ؟ در چه شرايطي تحقق مي يابد ؟ آثار آن چيست ؟

د ـ مقام مادر بالاتر است يا پدر ؟ در مقام تعارض بين اطاعت امر پدر و مادر كداميك واجب است ؟

ج : در آن محدوده اي كه معاشرت اجتماعي معمول و متعارف اقتضا مي كند كه پدر و مادر نظر بدهند و نافرماني گوش ندادي به نظر آنها در عرف متشرعه خلاف محسوب مي شود اطاعت امر ايشان لازم است . ولي در مواردي كه در عرصه معاشرتهاي اجتماعي ارتباطي به پدر و مادر وجود ندارد و انسان خودش بايد تصميم بگيرد و نظر آنها يك نوع دخالت در زندگي شخصي انسان محسوب مي شود اطاعت از آنها واجب نيست و اين جواب كلي بسياري از پرسشهايي است كه مرقوم داشته ايد .

س1055 : د رمقام تعارض بين امر پدر و همسر ، اطاعت امر كدام يك براي زن مقدم است ؟

ج : در مقام تعارض در يك امر مشروع ، امر همسر مقدم است .

س1056 : در چه مواردي امر پدر و مادر ، بر فرزند حرام است ؟

ج : در موردي كه پدر يا مادر به امري كه خلاف شرع است امر كنند .

س1057 : جوائزي كه در كل بانكهاي ايران از طريق قرعه كشي اعم از جوائز نقدي ، مسكن ، خودرو و سود بانكي به برنده تعلق مي گيرد چه حكمي دارد ؟

ج : دادن جايزه بر اساس قرعه به افرادي كه داراي مزيت مشروع مي باشند جائز و حلال است و مسئله حليّت سود بانكي در اواخر توضيح المسائل مرقوم گرديده است ، مراجعه بفرماييد .

س1058 : دو نفر كه با هم وارد ساختماني ( محدوده پاسگاه هوايي ) شده و به كمك يكديگر شمش مسي به بلندي 5 متر را مي دزدند ، اما يكي از آنها از اين دزدي هيچ سهمي نمي گيرد و فقط با او همكاري كرده اين شخص كه هيچ سهمي از دزدي نبرده بخواهد تاوان اين دزدي را بپردازد چگونه بايد عمل كند ؟ اگر پول پرداخت آن را ندارد چه ؟ و خلاصه حكم اين دو نفر چيست ؟

ج : در فرض مسأله اين دو نفر هر دو ضامن مي باشند و هر يك از آنها بايد نصف قيمت آن شمش را به مسئول آن مركز بپردازند و اگر فعلا قدرت پرداخت آن را ندارند لازم است كه تصميم پرداخت را در هر زمان ممكن هر چه زودتر داشته باشند و اگر در حال حيات نتوانند بايد وصيت كنند كه از تركه آنها پرداخت شود .

س1059 : استهزاء و تحقير و غيبت جواناني كه موسوم به ( رپ ) هستند چه حكمي دارد؟

ج : جائز نيست .

س1060 : آيا ناسزا گفتن و فحش دادن به ديگران اشكال دارد ؟ و در برابر شخص ناسزاگو چه بايد كرد؟

ج : مسلما اشكال دارد و حرام است و ناسزا گفتن و فحش دادن را نبايد با فحش دادن جواب داد بلكه اگر ممكن است با رعايت مراتب نهي از منكر كه از منطق ملايم آغاز مي شود بايد نهي از منكر كرد و اگر ممكن نيست حلم و سكوت تاثير زيادي در تنبه او دارد .

س1061 : اگر انسان در بي نمازي فردي يقين پيدا كند و با او دوست باشد پس از يقين به اين موضوع آيا ادامه دوستي جايز است يا خير ؟

ج : اگر ادامه دوستي بر اساس تدبير ناصحانه موجب تنبه او شود راجح بلكه لازم است و اگر نه سعي شود كه ترك دوستي باعث تنبه او شود .

س1062 : كشيدن دخانيات و سيگار در جمع دانش آموزان كه معمولا اثرات سوء تربيتي دارد از طرف مسئولين مدرسه ومعلمين ومعاونين جايز است يا خير ؟

ج : چون همانطور كه مرقوم داشته ايد اثرات سوء تربيتي دارد اجتناب شود .

س1063 : سيمخ زدن براي اهل بيت عليهم السلام به صورت برهنه حتي اگر منجر به سرخ شدن يا كبود ، يا خون آمدن سينه شود آيا كار شرعي است ؟

ج : به طوري كه در بين شيعيان متعارف است اشكال ندارد .

س1064 : آيا معاشرت با افرادي كه نماز و روزه و خمس و زكات را ترك كرده اند حرام و گناه است ؟

ج : در صورتي كه ترك معاشرت شما موجب تنبيه آنها باشد معاشرت نكنيد .

س1065 : بازي با پاسور بدون شرط برد و باخت چه حكمي دارد ؟

ج : جائز نيست .

س1066 : اگر كسي فاضلاب شخصي خود را به آب مورد استفاده عمومي باز كرده باشد چه صورتي دارد ؟

ج : جائز نيست و حرام است .

س1067 : حكم حشيش و مكاني كه در آن حشيش كشيده مي شود چه صورتي دارد ؟ آيا آن مكان پاك است يا نجس ؟

ج : حشيش حرم است ولي نجس نيست .

س1068 : الف ـ اينكه مي گويند خلقت آدم پس از خلقت انسان بوده يعني چه ؟ آيا انسان با آدم فرق دارد ؟

ب ـ خداوند مي فرمايد كه (اي محمّد ! اگر تو نبودي جهان را خلق نمي كردم ) لطفا بفرماييد كه چرا خداوند ، جهان را آفريده و بعد از يك مدتي بسيار طولاني آدم را خلق كرده و باز بعد از يك مدت طولاني پيامبر( صلي الله عليه و آله وسلم ) را فرستاده و بعد ايشان را از اين جهان بردند ، چرا خداوند از همان ابتدا پيامبر را خلق نفرمودند ؟

الف ـ مضمون اول صحيح نيست .

ب ـ خداوند متعال قبل از خلقت عالم و آدم عليه السلام انوار حضرت محمد ( صلي الله عليه و آله و سلم ) را آفريده است و خداوند حكيم آنچه را كه مقتضاي حكمت و مصلحت است انجام مي دهد ، بر ما لازم است كه تسليم و مطيع و شاكر باشيم .

س1069 : نياكان و اجداد ما كه متوفي شده اند به سيادت و سيد بودن اشتهار و معروفيت دارند لكن با وجود احراز شرايط مذكور ، ما كه فرزندان و يادگار نسل آباء و اجداد گذشتگان خود در عصر حضر هستيم دسترسي به شجره نامه هاي معتبر آنان در رابطه با سيادت خويش نداريم و با عنايت به صغر سن ما ( نسل جديد ) و عدم اطلاع از سوابق اجداد گذشته خويش و با يقين و اطمينان بر ما محرز و مشخص نشده است كه انتساب شجره ما به كدام امام عليه السلام منتسب است ، حكم سيادت و تكليف شرعي درباره ما چگونه است ؟

ج : در ثبوت سيادت شياع و اشتهار موجب وثوق و اطمينان كافي است .

2 ـ پيدا كردن ريشه و شجره و تشخيص انتساب به كدام يك از ائمه معصومين عليهم السلام لازم نيست و همانطور كه گفته شد اشتهار و شياع موجب اطمينان كفايت مي كند .

س1070 : احتراما به استحضار مي رساند كه در مجالس ائمه اطهار عليهم السلام كه به مناسبت ولادت ايشان يا ساير اعياد شيعي برگزار مي گردد خواندن مولودي ، ارجوزه و مداحي ائمه مرسوم است كه در آنها مردان يا بانوان كف مي زنند خواهشمند است نظر مبارك را در زمينه هاي زير مرقوم فرماييد .

1ـ كف زدن در اين گونه مجالس از نظر شرع مقدس چه صورتي دارد ؟

2ـ در هنگام سخنراني وعاظ در مجالس فوق كف زدن براي تأييد مطالب سخنران چه صورتي دارد ؟

3 ـ حكم كف زدن در مساجد چيست ؟

ج : مناسب شأن و منزلت مساجد و مجامع ديني اين است كه مراقب همان شعارهاي مذهبي و سنتي خودمان باشيم و با فرستادن صلوات و گفتن تكبير مجالس و مجامع خود را معطر و منور نمائيم و بر شكوه و عظمت آن بيفزاييم وفقكم الله تعالي

س1071 : با توجه به نياز استفاده از تلفن عمومي داشتن پول خورد ضروري است و از آنجا كه اداره مخابرات و بانكها از ارائه پول خورد دريغ مي كنند ، عده اي 2 ريالي و 5 ريالي را به عنوان مثال به مبلغ 10 يا 12 ريال در ميدانهاي شهر مي فروشند ، خواهشمند است نظر مبارك خويش را در خصوص چنين كاري بيان فرموده ، همچنين حكم كسي كه با توجه به نياز آن را جهت استفاده مكالمه تلفني مي خرد چيست ؟

ج : در فرض مذكور پول از ثمن و پول خورد بودن خارج شده و به عنوان يك مثمن و متاع مورد استفاده قرار مي گيرد ، بنابراين خريد و فروش آن به قيمت متعارف براي رفع احتياج مذكور در فوق جائز است .

س1072 : مشاهده مي شود در نيروهاي مسلح ، عده اي از عناصر كادر ساعات اداري و غير اداري از سربازان وظيفه جهت امور شخصي خود استفاده مي نمايند ، خواهشمند است نظر مبارك خويش را در اين خصوص بيان فرماييد ، آيا پرسنل كادر در قبال استفاده از پرسنل وظيفه در ساعات غير داري ( مانند نقاشي ساختمان و ... ) بايستي هزينه اي را به دولت يا شخص كننده كار بپردازد ؟

ج : جواز استفاده از پرسنل وظيفه براي افرادي كه ذكر كرده ايد و عدم جواز آن تابع ضوابط حكومت اسلامي است و حكم هزينه مورد سوال نيز همين است .

س1073 : در بعضي مساجد ، اهل محل قرآن هاي اوراق شده را در مسجد گذاشته اند ، و اكنون در مسجد محل شايد متجاز از پنجاه جلد قرآن اوراق شده موجود است كه قابل صحافي نيست ، وظيفه امام جماعت و هيئت امناء و مسجد چه مي باشد ؟ آيا جائز است كه در بيابان دفن كنند يا در دريا و آب روان بريزند .

ج : جائز است .

س1074 : از قرار معلوم كنوانسيون ( محو كلّيه اشكال تبعيض عليه زنان ) بزودي جهت بررسي در دستور كار مجلس شوراي اسلامي قرار خواهد گرفت . از آنجا كه اين معاهده بين المللي متضمن مواردي است كه از نظر فقهي قابل تأمل است ، مستدعي است نظر مبارك خود را نيبت به موارد زير بيان فرماييد :

1ـ بر اساس ماده 1 اين معاهده بايد هر گونه تمايز ، استثناء و يا محدوديت بر اساس جنسيت در زمينه هاي ، سياسي ، اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي ، و يا هر زمينه ديگر لغو گردد .

با توجه به اين ماده تفاوت زن و مرد در مواردي چون ، ميزان پوشش واجب بدن ، نظر و لمس بدن جنس مخالف ، قصاص ، شهادت ، ارث ، طلاق ، تعداد همسران ، امامت جماعت ، لزوم تمكين جنسي ، ولايت بر فرزندان ، سرپرستي خانواده ، حق حضانت ، عيوب موجب فسخ نكاح ، نشوز ، لزوم سپري شدن عده براي ازدواج بعدي ، مرجعيت و قضاوت تبعيض تلقي مي گردد و بايد از ميان برداشته شود . آيا تساوي زن و مرد در موارد ذكر شده با احكام شرع مطابقت دارد ؟

2 ـ با توجه به اينكه ماده 15 بند 4 در مورد كسب ، تردد ، تغيير و يا حفظ تابعيت خود و فرزندان ، زن و مرد را مساوي ميداند ،

الف ـ آيا زن بدون موافقت همسر مي تواند براي فعاليتهاي اقتصادي ، سياسي و اجتماعي از منزل خارج شود ؟

ب ـ آيا زن بدون رضايت همسر مي تواند براي فعاليتهاي اقتصادي ، سياسي و اجتماعي از منزل خارج شود ؟

3 ـ با توجه به ماده 14 بند 2 ب و ماده 16 بند ه كه حق تصميم گيري در مورد تعداد فرزندان ، فواصل بارداري و تنظيم خانواده را براي زنان مطرح مي كند ، آيا زن بدون رضايت همسر مي تواند اقدام به بستن لوله رحم ، استفاده از داروها و روشهاي ضد بارداري و تنظيم فواصل بارداري كند ؟

4ـ با توجه به ماده 16 بند الف و ج كه ازدواج را فقط موكول به رضايت طرفين دانسته است : الف: آيا ازدواج با مردان غير مسلمان جايز است ؟ ب : آيا ازدواج طرفين براي بار چهارم بدون وجود محلل جايز است ؟

ج : آيا پدر در امر ازدواج بر فرزند صغير ولايت دارد؟

د : آيا زن در صورت يقين به عدم انعقاد نطفه مي تواند قبل از سپري شدن ايام عادت اقدام به ازدواج كند ؟

5 ـ با توجه به اينكه بر طبق ماده 16 بند 2 ازدواج كودك غير قانوني اعلام شده است و كودك در عرف بين الملل به افراد كمتر از 18 سال اطلاق مي شود ، آيا ازدواج افراد بالغ كمتر از 18 سال نافذ است ؟

6 ـ با توجه به اينكه طبق ماده 15 بند 3 كليه قراردادها و اسناد خصوصي كه در جهت محدود كردن خيارات و اهليت قانوني زنان است ملغي اعلام مي شود ، آيا زن و مرد هنگام ازدواج مي توانند شروطي را در ضمن عقد بگنجانند كه مفاد آن محدود كردن اختيارات همسر باشد ؟

7 ـ با توجه به مفاد كنوانسيون ، آيا موارد تعارض اين معاهده بين المللي با احكام اسلامي را به كونه اي ارزيابي مي نماييد كه با حذف برخي موارد جزيي آن به گونه اي كه با روح كنوانسيون يعني رفع هر گونه تمايز منافات نداشته باشد ، بتوان موارد تعارض آن را با احكام اسلامي از ميان بر داشت و به اين معاهده پيوست ؟

ج : موارد مورد نظر مخالف مباني و معارف اسلام و مغايز فقه اهل بيت عصمت عليهم السلام است و مطرح كردن آنها با توقع جواب مثبت و مساعد حاكي از عدم شناخت معارف اسلام و عدم آگاهي از روحيات و جهان بيني مردم مملكت امام عصر عليه السلام كه دهها هزار شهيد بخون غلتيده در راه اسلام داده و بنيان جمهوري اسلامي را بر فراز پيكرهاي پاك و چاكچاك هزاران مجاهد في سيل الله بر پا و روي پر و بال شكسته هزاران جانباز بر قرار ساخته و هنوز سالي چند مرتبه در راه تشييع جنازه ده ها هزار كشته صحنه هاي جنگها و جهاد اسلامي خونين گام بر مي دارد مي باشد ، توجيني براي مطرح ساختي اين قبيل افكار جز شيفته شدن در برابر معاني استكباري و استعماري غرب و غرب زدگي وجود ندارد .

و چون نظر شما اين بود كه در مجلس شوراي اسلامي نيز مطرح نمائيد بنده معتقدم كه در اين مملكت اسلامي چنين موادي هرگز به تصويب نخواهد رسيد و مطرح ساختن آن نيز به صلاح شما نيست شما قداست آن مركز را براي هميشه حفظ كنيد و منادي و مبلغ خير و صلاح باشيد .

البته همه احكام دين مبين اسلام بر اساس مصلحت پي ريزي شده و احكام مورد سوال نيز از اين قاعده مستثني نيست ولي فعلا فرصت بيان فلسفه و مصالح آن احكام در بين نيست اگر لازم شد در فرصت ديگر انشاء الله تعالي .

س1075 : كاربرد هيپنوتيزم در معالجه برخي بيماريهاي رواني و جسماني نظير آسم ، چاقي مفرط ، بيماريهاي زنان و ... توسط يك پزشك ( غير روانپزشك ) چه حكمي دارد ؟

ج : هيپنوتيزم يك نوع سحر است و حرام است ولي اگر بضوررت ايجاب مي كند در معالجه مورد استفاده قرار بگيرد به اندازه رفع ضرورت جائز است .

س1076 : غالبا پزشكان و بعضي از مسئولين براي منشي گري از دختران و زناني استفاده مي كنند كه با بدترين وضع حجاب در انظار عموم ظاهر مي شوند بفرماييد وظيفه مومنين كه احتياج به پزشك يا مسئول دارند و حتما براي كارشان بايد با اين خانمها برخورد كنند چيست ؟

ج : وظيفه آن است كه به مسئولين تذكر بدهند و مراعات وظيفه امر به معروف و نهي از منكر را بنمايند .

س1077 : اگر امام جمعه اي ( نعوذ بالله ) عدالتش ساقط گردد آيا مي توان به او اقتدا نمود يا خير و بفرماييد نرفتن سه هفته پي در پي در نماز جمعه با اين عذر آيا نفاق مي آورد يا خير ؟ و اصلا حديث مورد نظر مربوط به زمان معصوم است يا در زمان غيبت امام معصوم هم معتبر مي باشد ؟

ج : در فرض مساله به آن امام نمي توان اقتدا كرد و اما اين قبيل احاديث محمول بر عصر حضور امام معصوم عليه السلام است .

س1078 حكم خريد و فروش و معامله با فرقه ضاله بهائيت در صورتي كه موجب تقويت ايشان شود چيست البته بعضي از اين افراد با جواز رسمي شهرداري جمهوري اسلامي مشغول به كسب مي باشند ؟

ج : تقويت بهائيت جايز نيست .

س1079 : در روزنامه ها و مجلات در حال حاضر آيات زيادي از قرآن مجيد و نام خداوند متعال و اسماء انبياء و ائمه عليهم السلام و آرم جمهوري اسلامي كه همان الله است به چشم مي خورد و بسياري از مردم به طور اجتناب ناپذير با آنها سرو كار دارند و اجناس را در آن مي پيچند و زير دست و پا در محل هاي نجس و كثيف كه توهين است مي اندازند و اين مطلب در كاغذهاي اداري نيز به چشم مي خورد كه معمولا رعايت در حفظ احترام آن نمي گردد ... به طور مثال با عدم طهارت آنها را دست مي زنند ، آيا وظيفه داريم كه به متصديان تذكر بدهيم تا فكري كنند و خلاصه حكم چيست .؟

ج : بودن آنها در مواردي كه لازم و مناست است لزوم دارد ولي بايد مواظبت و توجه شود كه مورد بي احترامي قرار نگيريد و از انداختن آنها در مواضع هتك آميز اجتناب شود و لازم است بي وضو دست به آيات قرآن و نام خداوند متعال نزنند .

س1080 : در حديث است بي وضو دست زدن ولو به يك آيه از قرآن مجيد حتي به يك كلمه كلب هم كه افتاده باشد يا در روزنامهه و امثال آنها باشد حرام است و نظر كردن هم به چند چيز عبادت است ، من جمله مصحف شريف ، آيا حتي يك كلمه جدا شده از قرآن هم چنين فضيلتي را دارا مي باشد ؟

ج : دست زدن بي وضو به يك كلمه و يا حتي يك حرف از قرآن مجيد حرام است ولي ثواب و فضيلت نگاه به مصحف ظاهرا شامل يك كلمه و امثال آن نمي شود .

س1081 : همانگونه كه مستحضريد برخي عروس و دامادها در شب عروسي، نماز مغرب و عشا و فردا صبح را نمي خوانند و گاهي هم مي گويند خواوند گناهان اين يك شب را مي بخشد . آيا واقعا همين طور است و حكم شرعي و وظيفه ديني اين گونه اشخاص چيست ؟ و اگر امكان دارد با توجه به شرايط و محدوديت هايي كه براي عروس و دامادها در اين شب وجود دارد راه حلها و راهنماييهايي براي آنان از جهت وضو و غسل و نماز بيان فرماييد .

ج : نماز ركن دين اسلام است و نخستين نشانه يك مسلمان نماز خواندن است و از مرد در هيچ حال و از زن جز در عادت ماهانه و نفاس ساقط نيست بنابراين به هيچ عنوان نبايد در اداي اين فريضه الهي سستي شود و اگر عذر شرعي ـ نه خيالي ـ براي غسل وجود دارد بايد با تيمم نماز خوانده شود و بايد توجه داشت كه اسلام عنايت دارد كه ازدواج و زفاف با نام خداوند و نماز مستحبي مخصوص و دعا انجام شود تا مبارك باشد.

س1082 : آيا جايز است صدقات مستحبي را به سادات نيازمند پرداخت كرد ؟

ج : جائز است .

س1083 : آيا سيد مي تواند صدقه را به سيد نيازمند ديگري بدهد ؟

ج : مي تواند

س1084 : حقيقت بيت المال چيست و از چه اموالي تشكيل مي شود ؟

ج : اصطلاحا بيت المال يعني اموال عمومي از قبيل خمس و زكات و صدقات و انفال و غير ذلك .

س1085 : مدارهاي ماهواره اي در سازماني معين به كشورها اختصاص مي يابد كه بعد از اين اختصاص آن كشور مي تواند ماهواره هاي خود اعم از خود ساخته ، خريده يا استيجاري را در آن مدارهاي محلي قرار دهد . حق استفاده اين كشورها از اين مدارها به نحو مالكيت است يا حق انتفاع ؟ و آيا اجاره و يا وقف آنها توسط اين كشورها ممكن است؟

ج : كليه موضوعاتي از اين قبيل جزء انفال است و منوط به نظر فقيه جامع الشرائط است و كليه انتفاعات و تصرفات لازم است با نظر او انجام بگيرد .

س1086 : اگر چهل نفر هر كدام مبلغ پنج هزار تومان بدهند تا پس از جمع آوري پول قرعه كشي شده و يكي از انها با كل پول ( 000/200 ) تومان براي زيارت به مكه فرستاده شود اما يك نفر از اين جمع در باطي از اين كار راضي نباشد ( از اينكه قرعه به نام خود او در نيامده ) زيارت شخص چه حكمي دارد ؟

ج : اگر پولها را به اين قصد گذاشته اند كه بعدا قرعه كشي بنام هر كس اصابت كرد بقيه افراد پول خودشان را به او هبه كنند جائز است ولي در هبه رضايت هبه كننده شرط است و در اين مورد چون يكي از آنها راضي نيست اشكال دارد .

س1087 : كسي از ديگري طلبي دارد كه بايد بعد از مدتي پس بگيرد . اما طلب خود را به مقدار كمتري صلح مي نمايد آيا چنين مصالحه اي درست است ؟

ج : اگر مقصودش اين باشد كه از مقداري از طلب خود گذشت كند و بقيه را نقد بگيرد ، اشكالي ندارد .

س1088 : وسيله تامين معاش ما مغازه اي است كه سرمايه اوليه مواد قابل فروش را پدرم متقبل شده ولي از آن به بعد به علت ناتواني ، مادرم مغازه را مي گرداند و زحمت فراوان هم مي كشد و پدر فقط گاهگاهي براي خريد به بازار مي رود ، حال در آمد حاصله متعلق به كدام مي باشد ؟

ج : اگر قراردادي در بين نيست ، مادر حق گرفتن اجرت المثل را دارد .

س1089 : اگر كسي اشياء قيمتي را از بيرون شهر مثل اينكه از بين آشعال ريز يا مثلا ترمينال و چنين جاهايي يافته كه صاحبش احتمالا پيدا نمي شود ، آيا آن شيء را از جانب صاحبش صدقه بدهد يا اينكه به فروش برساند و مبلغ آي را به چند فقير صدقه دهد ؟ يا به دفتر مراجع تحويل دهد يا صبر كند از صاحبش سراغ بگيرد ؟ كدام بهتر است ؟ و تا چه مدّت براي پيدا شدن صاحبش صبر كند ؟ البته احتمالا آن شيء چهل هزار تومان يا زيادتر و يا كمتر ارزش دارد .

ج : در صورتي كه از پيدا كردن صاحب آن مايوس است يا آن را عينا يا قيمت آن را به افراد مستحق به قصد صاحبش صدقه بدهد .

س1090 : شخصي بدون گواهي نامه رانندگي يا داشتن نقص فني ماشين رانندگي مي كند كه منجر به قتل كسي مي شود آيا اين قتل عمد است يا غير عمد ؟

ج : با توجه به عواقب اين موضوع قتل عمدي است .

س1091 : شخصي در دوران نوجواني پولي را از جيب رفيقش به قصد دزدي در آورده است ولي حالا كه به سن جواني رسيده است پشيمان شده ، حال اگر پول را به صاحبش برگرداند آبرويش پيش آن شخص كه با هم رفيق بودند مي رود ، آيا به نظر حضرت عالي مي تواند آن را به صندوق صدقات و يا به فقير بدهد ؟

ج : لازم است به هر نحوي بوده هر چند كه خود آن شخص متوّجه نشود به او برساند .

س1092 : اينكه پدر بر فرزند خود ولايت دارد مقصود ولايت در چه اموري است و اگر فرزند بالغ شد و رشيد شد آيا باز ولايت پدر بر فرزندان باقي است يا خير ؟

ج : بعد از بلوغ و عقل ديگر ولايت ندارد و معناي ولايت يعني سرپرستي و اداره امور او.

س1093 : نفقه پسر بر پدر تا چه موقع واجب است آيا حد مشخصي دارد ؟

ج : حد مشخصي ندارد و در صورت فقر لازم است .

س1094 : گردن بند طلا براي مردها و نيز صليب و نگهداري آن چه صورت دارد ؟

ج : جائز نيست

س1095 : اينجانب امسال ماه مبارك رمضان در روستائي كه بودم مشكل سقط جنين در سالهاي قبل براي عده اي از خانواده ها پيش آمده كه چگونگي گناه و ديه مربوط به آن را استفتاء و در قالب سه پرسش در ذيل مطرح مي نمايم :

الف ـ اگر سقط جنين بعد از ولوج روح باشد و زوجين معا دخالت داشته باشند .

ج : در صورتي كه ابوين هر دو مباشرت در سقط جنين داشته باشند ديه جنين به طبقات بعد مي رسد .

ب ـ اگر زوجه بدون اطلاع و رضايت زوج اقدام نمايد .

ج : در اين صورت لازم است زوجه ديه را به پدر جنين بپردازد .

پ ـ اگر زوج با اكراه زوجه اقدام به سقط نمايد حكم آن را بيان فرمائيد .

ج : اگر اكراه به حدي برسد كه مادر جنين هيچ اختياري نداشته باشد و پدر شخصا اقدام به سقط جنين كند در اين صورت لازم است پدر به مادر ديه جنين را بپردازد .

س1096 : خانمي كه قبلا همسر پدرم بوده و دختر خاله او نيز بوده و اكنون طلاق گرفته و اگر ما بخواهيم با او رفت و آمد كنيم رفت و آمد و گفتگو باعث جنگ و جدال و ناراحتي و فحش و ناسزا مي شود ، آيا با وجود چنين وضعيتي صله رحم واجب است ؟

ج : در اين صورت واجب نيست .

س1097 : : در كشور پاكستان ، بعضي از سادات كه به اصطلاح به آنان پير گفته مي شود ، به دست خويش براي امام زمان ( عليه السلام ) بيعت مي گيرند ، آيا اين بيعت گرفتن آنها از نظر شرع مقدس اسلام جواز شرعي دارد يا خير ؟

ج : مدرك شرعي ندارد .

س1098 : يك ناشر مدعي وكالت از طرف مولف يك اثر علمي در چاپ و نشر آن اثر مي باشد در حالي كه از طرف مولف اين ادعا در شده ، اكنون كه اختلاف در اصل وكالت است تصرفات وكيل از لحاظ نشر و چاپ و فروش چه حكمي دارد ؟

ج : قبل از فصل خصومت جايز نيست .

س1099 : آيا ولايت فقيه مساله تقليدي است يا اعتقادي ؟

ج در حد خود اعتقادي است .

س1100 : اينجانب دانشجوي فوق ليسانس آموزش پرستاري دانشگاه تربيت مدرّس جهت انجام پايان نامه تحصيلي خود موضوعي تحت عنوان (( بررسي تاثيري آواي قرآن كريم بر ميزان سطح هوشياري بيماري كمايي )) انتخاب نموده ام ، اين پايان نامه در راستاي تحقيقاتي است كه محافل علمي غرب جهت افزايش سطح هوشياري بيماران كمايي از روشهايي چون موسيقي درماني كمك مي گيرند و در مواردي نيز به نتايجي دست يافته اند.

اما اينجانب با توجه به ساختار فرهنگي جامعه خودمان و با توجه به نقش آرامش بخش صوت قرآن كريم اين موضوع را انتخاب نموده ام . سوال اين است كه :

1 ـ آيا اين تحقيق از نظر شرعي قابليت انجام دارد ؟

2 ـ آيا تجربي نمودن مفاهيم اسلام مثل صوت قرآن و آزمايش بر روي انسانها جهت تحقيقات علوم پزشكي و پرستاري اشكال ايجاد مي كند ؟

ج : در صورتي كه از هيچ جهت مستلزم هتك احترام كلمات قرآن نباشد اشكال ندارد .

س1101 : اگر كاري براي شادي روح ميت انجام گيرد ثواب آن كار را به ميت اهدا كنند فاعل آن كار خود هم ثواب مي برد ؟

ج : بلي مي برد .

س1102 : براي اهداء ثواب كار به اموات و شادي روح آنان چه كارهايي انجام شود ؟

ج : هر كار خيري كه ثواب است خوب است ولي كارهاي كه نفع اجتماعي دارد بهتر است.

س1103 : نقش كارهايي كه احياء براي اموات انجام مي دهند چيست ؟ چه اثري در وضع و سرنوشت آنان دارد ؟

ج : چون پرونده اعمال آنها هنوز باز است تاثير آن ترفيع درجات و تخفيف گناهان است .

س1104 : رفتن به سر قبر ميت مومن چه حكمي دارد ؟ در چه شرايط و زمانهايي بهتر است ؟

ج : ثواب و فضيلت فراوان دارد و ميت خوشحال مي شود و انس مي گيرد و براي شب جمعه تاكيد بيشتر است .

س1105 : انساني كه مي خواهد براي ميت پولي را هزينه كند نيت صدقه كند يا رد مظالم ؟ كدام بهتر است ؟

ج : نيت صدقه كند رد مظالم هم به عنوان صدقه اداء مي شود .

س1106 : تلاوت قرآن سر قبر ميت ، تلاوت در حرم ائمه عليهم السلام يا مسجد يا منزل به نيت ميت كدام ثواب بيشتري دارد ؟

ج : هر يك ثوب مخصوص به خود را دارد .

س1107 : آيا به طور كلي انجام كار خير و نيك براي ميت در سر قبر او موضوعيت دارد و بهتر از جاي ديگر است يا فرقي در اين مورد نيست ؟

ج : فرق نمي كند .

س1108 : مادر پيري هستم كه واجب الحج بوده و كل ما يملك خود را كه عبارتست از نيم دانگ از شش دانگ خانه بزرگ و سنگين قيمتي در تهران به عروس خود در مقابل تاديه وجه حج تمتع به صورت آزاد مشروط بر اينكه در همان سال ، محقق شود به انضمام مبلغ سيصد و شصت هزار تومان كه ايشان آن مبلغ را تاديه نموده اما از انجام و تاديه و ارسال فريضه واجب حج تمتع كه انگيزه اصلي در ايجاد قصد انشاء و قبول عقد صلح بوده استنكاف ورزيده است ، اكنون به نظر مبارك آن مرجع عاليقدر به دليل عدم تحقق آيا استنكاف متصالح از انجام و ارسال و تاديه و تحقق معوضه صلح در اجل معين بشرح فوق باعث انفساخ و ابطال مصالحه مذكور مي گردد يا خير ؟

ج : در فرض مذكور در فوق صلح محقق شده ايت ولي چون متصالح به شرط مذكور در عقد صلح عمل نكرده است ، مصالح مي تواند به استناد خيار تخلف شرط مصالحه را فسخ نمايد .

س1109 : در مورد شناسايي مفاسد و منكرات اخلاقي كه توسط بعضي افراد در خانه خود انجام مي دهند تا چه حد از نظر شرعي جايز است كه تجسس كنيم ؟ بعضي از مواقع به ما از طريق تلفن اطلاع مي دهند كه در فلان خانه مركز فساد بر قرار است آيا جايز است كه براي اثبات مطلب مامور بگذاريم كه آن خانه را تحت نظر بگيرد ؟

ج : تجسس از عيوب مسلمانان حرام است مگر اينكه ضوابط حكومت اسلامي براي افراد مخصوص اقتضا كند .

س1110 : و اگر مردي همسرش را به حجاب اسلامي ملتزم نكند ، آيا فاسق محسوب مي شود ؟

ج : در صورتي كه امر به معروف و نهي از منكر او تاثير دارد ولي اهميت نمي دهد و امر و نهي نمي كند فاسق است .

س1111 : كتابهايي كه در فرودگاه طي ده سال گذشته توسط ماموران سعودي از زائران خانه خدا اخذ و ضبط گرديده اكنون به سازمان حج و زيارت عودت داده شده است .

در حاليكه اكثر كتابها تكراري و مشابه و صاحبان آنها در بين هفتاد هزار زائر سال گذشته نا مشخص است دشوار و گاهي غير ممكن و مراجعه صاحبان آنها به سازمان براي دريافت كتب موجب عسر و حرج مي باشد ، لطفا حكم شرعي را نسبت به اين كتابها بيان فرمائيد .

ج : در صورت امكان در روزنامه اعلان شود تا كساني كه ميل دارند كتاب خود را دريافت دارند مراجعه كنند و از آن پس حكم مجهول المالك پيدا مي كند مي توانيد بفوشيد و قيمت آنها را به فقرا بدهيد .

پايان