سيد جمال الدين اسد آبادي : مصلحي متفکر و سياستمدار

احمد موثقي

- پى‏نوشت‏ها -
- ۳ -


(1) - محمد گلبن، «چند سند درباره سيد جمال الدين»، يادنامه علامه امينى، سيد جعفر شهيدى و محمدرضا حكيمى، ص 107 و 108.
(2) - ميرزا لطف اللّه اسدآبادى، شرح حال و آثار سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 91.
(3) - صفات اللّه جمالى، اسناد و مدارك درباره سيدجمال، ص 201 و 202.
(4) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 44 و 45.
(5) - سيد هادى خسروشاهى، يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 60 و 61.
(6) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 42.
(7) - همان، ص 47.
(8) - همان، ص 48.
(9) - همان، ص 48 و 49.
(10) - فيروز كاظم زاده، روس و انگليس در ايران، ترجمه منوچهر اميرى، ص 11 و 12.
(11) - چصدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 94.
(12) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى دربيدارى مشرق زمين، ص 21.
(13) - همان، ص 20.
(14) - يحيى آرين پور، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 37 و 38.
(15) - سيدجمال الدين اسدآبادى ومحمدعبده، عروةالوثقى، ترجمه زين العابدين كاظمى خلخالى، مقدمه، ص 1110.
(16) - يحيى آرين پور،مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 40 و41.
(17) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 78.
(18) - همان، ص 78 و79.
(19) - ميرزالطف اللَّه اسد آبادى، شرح حال وآثارسيدجمال اسدآبادى، ص 27، به نقل از: شيخ محمد محلاتى، گفتار خوش يار قلى.
(20) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 79.
(21) - ميرزا لطف الله اسدآبادى، شرح حال و آثار سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 32 و33، به نقل از: شيخ محمد محلاتى، گفتار خوش يارقلى.
(22) - همان، ص 35 و36.
(23) - يحيى آرين پور، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 40 و41.
(24) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 87.
(25) - همان جا.
(26) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى در بيدارى مشرق زمين، ص 63.
(27) - اصغر مهدوى و ايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، تصوير41.12.40؛ صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى،ص 72.
(28) - همان جا.
(29) - همان جا.
(30) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 71.
(31) - همان، 72.
(32) - همان، ص 73.
(33) - همان، ص 75.
(34) - همان، ص 76.
(35) - اسماعيل رائين، فراموشخانه و فراماسونرى، ج 1، ص 372.
(36) - حامد الگار، نقش روحانيت پيشرو در جنبش مشروطيت، ص 273.
(37) - سيد غلامرضا سعيدى، مقاله اى در يادنامه سيد جمال الدين اسدآبادى، به قلم گروهى از دانشمندان، ص 212.
(38) - اصغرمهدوى وايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، ص 25، سند شماره 71.
(39) - حامد الگار، نقش روحانيت پيشرو در جنبش مشروطيت، ص 272 و273.
(40) - ريشه و روند جنبش تاريخى تنباكو، ص 13.
(41) - مهدى بهار، ميراث خوار استعمار، ص 501.
(42) - ريشه و روند تاريخى جنبش تنباكو، ص 19 و20.
(43) - اسماعيل رائين، انجمن هاى سرّى در انقلاب مشروطيت، ص 19.
(44) - حميد عنايت، سيرى در انديشه هاى سياسى عرب، ص 112.
(45) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 140.
(46) - همان، ص 141.
(47) - ميرزا لطف اللّه اسدآبادى، شرح حال و آثار سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 42.
(48) - همان، ص 42 و43.
(49) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 145.
(50) - همان، ص 146.
(51) - منظور سلطان عثمانى و تزار روسى است.
(52) - ابراهيم صفايى، اسناد سياسى دوره قاجاريه، ص 252 - 254.
(53) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 154، به نقل از: اصغر مهدوى و ايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، لوحه 85.
(54) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى دربيدارى مشرق زمين، ص 23 و24.
(55) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 164.
(56) - همان، ص 165.
(57) - همان، ص 168.
(58) - همان، ص 169.
(59) - همان، ص 172.
(60) - فتوكپى اين نامه در صفحات 166 - 168 آمده است.
(61) - به نقل از:اصغرمهدوى وايرج افشار، مجموعه اسناد ومدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، ص 151.
(62) - سيد هادى خسرو شاهى، يادنامه سيد جمال الدين اسدآبادى، ص 109.
(63) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 178 و179.
(64) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى در بيدارى مشرق زمين، ص 144 - 145.
(65) - محمد گلبن، «چند سند درباره سيدجمال الدين»، يادنامه علّامه امينى، سيدجعفر شهيدى، محمدرضا حكيمى (گردآورنده)، ص 119.
(66) - اصغر مهدوى و ايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيد جمال الدين مشهوربه افغانى، ص 93، تصوير 188.
(1) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 120 - 121.
(2) - اصغر مهدوى و ايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، ص 43، سند شماره 164.
(3) - همان، ص 45 و46.
(4) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 122 - 130. بين سيد و چرچيل مذاكرات مهم و جالبى صورت مى گيرد كه سياست هاى آن روز را به خوبى روشن مى كند.
(5) - همان، ص 125 و126.
(6) - همان، ص 130.
(7) - همان، ص 150.
(8) - همان، ص 151.
(9) - سيد هادى خسروشاهى، يادنامه سيد جمال الدين اسدآبادى، ص 61.
(1) - چند نويسنده خارجى، نهضت بيدارگرى در جهان اسلام، مقدمه، ص 21.
(2) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدى آبادى در بيدارى مشرق زمين، ص 4.
(3) - سيدغلامرضا سعيدى، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، به قلم گروهى از دانشمندان، ص 213.
(4) - مرتضى مطهرى، نهضت هاى اسلامى در صد ساله اخير، ص 14 و15.
(5) - على شريعتى، ما و اقبال.
(6) - همان، ص 23.
(7) - محمد اقبال لاهورى، احياى فكر دينى در اسلام، ترجمه احمد آرام، ص 112 و113.
(8) - همان جا.
(9) - على شريعتى، ما و اقبال، ص 61 و62.
(10) - اصغرمهدوى و ايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، ص 63 و64، سند شماره 216.
(11) - على شريعتى، ما و اقبال، ص 56 و57.
(12) - همان، ص 61 و62.
(13) - همان، ص 57.
(14) - سيدغلامرضاسعيدى، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، به قلم گروهى ازدانشمندان، ص 211.
(15) - حميد عنايت، سيرى در انديشه سياسى عرب، ص 79.
(16) - صدر واثقى، سيدجمال الدين حسينى پايه گذار نهضت هاى اسلامى، ص 94.
(17) - اصغر مهدوى و ايرج افشار، مجموعه اسناد و مدارك چاپ نشده درباره سيدجمال الدين مشهور به افغانى، ص 55، سند شماره 173.
(18) - مرتضى مدرسى چهاردهى، سيدجمال و انديشه هاى او، ص 223؛ ميرزا لطف اللّه اسدآبادى، شرح حال و آثار سيدجمال الدين اسدآبادى، ص 26.
(19) - صدر واثقى، پيشين، ص 119، به نقل از: سياستگزاران قاجار، ص 202.
(20) - همان، ص 119 و120، به نقل از: كتاب مهدى، ترجمه محسن جهانسوز.
(21) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى دربيدارى مشرق زمين، ص 245.
(22) - همان، ص 43.
(23) - سيدغلامرضا سعيدى، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، به قلم گروهى از دانشمندان، ص 213.
(24) - على شريعتى، ما و اقبال، ص 59.
(25) - نيكى كدى، تحريم تنباكو در ايران، ترجمه شاهرخ قائم مقامى، ص 168.
(26) - همان، ص 60.
(27) - همان، ص 69 و70.
(28) - همان، ص 72، گزارش 522/6 كندى به ساليسبورى، شماره 116.
(29) - ناظم الاسلام كرمانى، تاريخ بيدارى ايرانيان، ص 82.
(30) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى در بيدارى مشرق زمين، ص 44.
(31) - حميد عنايت، سيرى در انديشه سياسى عرب، ص 79.
(32) - همان جا.
(33) - محمد محيط طباطبايى، نقش سيدجمال الدين اسدآبادى در بيدارى مشرق زمين، ص 72.
(34) - سيد غلامرضا سعيدى، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، به قلم گروهى از دانشمندان، ص 209.
(35) - على شريعتى، ما و اقبال، ص 60.
(36) - سيد غلامرضا سعيدى، مقاله اى در يادنامه سيدجمال الدين اسدآبادى، به قلم گروهى از دانشمندان، ص 215214.