 |
|
زنان در حكومت امام زمان (ع) محمدجواد طبسى - ۱ - اشاره با آفرينش زن برگ زرّينى به برگهاى زرّين عالم وجود افزوده شد. چرا كه زن مظهر جمال و جلال خداوند بود كه بايد شناخته مىشد. اين نور الهى از آغاز آفرينش تاكنون دورانهاى تلخ و شيرينى سپرى كرده است. گاه همراه با حركت انبياى الهى گام در گام پيامبران خدا گذارده و دوشادوش مردان صالح، از پيامبر خود حمايت كرده است؛ همانند آسيه همسر فرعون كه نخست در حفظ موسى، پيامبر خدا، ايفاى نقش كرده و سرانجام با كشف راز او، به بدترين شكنجهها گرفتار گرديده است و در هيچ حال دست از دين خدا و پيامبرش برنداشت. همچنين ماشطه كه حاضر مىشود خود و فرزندانش در آتش بسوزند امّا لحظهاى از ايمان به خدا دورى نكند. هاجر همسر ابراهيم به تنهايى در بدترين شرايط اقليمى با كودك نوزادش در كنار خانه خدا زندگى مىكند و فرمان خدا را گردن مىنهد. زنان اولين كسانىاند كه افتخار آموزگارى بشر را به عهده گرفتهاند و دامانشان كانون شكلگيرى تمام فضيلتها است. زيرا با عطوفت و صبر در برابر تربيت فرزند بهترين و سازندهترين نقش تربيتى را بر عهده دارند. زن است كه مرد را از دامهاى شيطانى و از منجلاب فساد و بدبختى نجات داده، به اوج قله كمال انسانى و خوشبختى مىرساند. در قرآن كريم در موارد بسيارى از اين گوهر تابناك ياد شده است. سورهاى در قرآن به نام زنان (نساء) و سورهاى به نام يك زن (مريم) است. در برخى از سورههاى ديگر نيز ماجراهاى زنان مؤمن و فداكار ذكر شده و در سوره تحريم از الگو بودن دو زن چنين ياد شده است: «و ضرب الله مثلاً للذين آمنوا امراة فرعون اذ قالت رب ابن لى عندك بيتاً فى الجنة و نجنى من فرعون و عمله و نجنى من القوم الظالمين»(1) و خداوند براى مؤمنان، به همسر فرعون مثل زده است، در آن هنگام كه گفت: پروردگارا، خانهاى براى من نزد خود در بهشت بساز و مرا از فرعون و كار او نجات ده و مرا از گروه ستمگران رهايى بخش. تعبيرهاى قرآن درباره مريم هر فرد را به شگفتى وا مىدارد. آيا اين تكريمهاى بسيار زيبا از اين پاسداران حريم عفت و اخلاق نشان دهنده عظمت روحى و مقام والاى آنها نيست! آيا زنها نبودند كه در صدر اسلام، در جنگ صفين و در حادثه خونين كربلا حماسه آفريدند! امروز شما بانوان همانند بسيارى از مردم به آينده مىانديشيد؛ به يك انقلاب جهانى و يك حكومت موعود، كه چگونه در برابر قدرتهاى بزرگ غلبه پيدا مىكند! آيا برنامههاى او چيست؟ چه كسانى با او همكارى مىكنند و زنان در آن چه نقشى دارند؟ دشمنانش چه كسانىاند و راز و رمز موفقيتش در گرو چيست؟ ما در اين نوشتار كوتاه نقش زنان در ايام ظهور امام عليه السلام را مورد بررسى قرار مىدهيم. در گذر تاريخ رفتار غيرانسانى مردم جاهليت پيش از اسلام با زنان و دختران چيزى نيست كه بر كسى پوشيده باشد.در آن روزگار زن يك كالاى بى ارزش شناخته و در بازار برده فروشان عرضه مىشد. دختران به بدترين شيوه زنده به گور مىشدند و زنان در شديدترين قيد و بندها بدترين روزها را سپرى مىكردند و از خود هيچ اراده و اختيارى، حتى حق زندگى شرافتمندانه، نداشتند و روزنههاى اميد به روى آنها بسته بود. در چنين عصرى پيامبر رحمت به دستور پروردگار بارقه اميد و چراغ زندگى در دلهاى مأيوس آن ستمديدگان روشن ساخت و پيوسته با گفتار و رفتار خود در زدودن افكار جاهليت و بازگرداندن شخصيت به زنان سعى وافر نمود. مشاهده حمايتهاى قاطع و فداكارىها و تلاشهاى پيگير زنان در تاريخ اسلام گواه تأثير گفتار و عملكرد پيامبر و معصومين قدس سرهما است. بخشى از اين تلاشهاى خالصانه زنان در دوران پيامبر صلي الله عليه و آله وسلم و على عليه السلام را مىتوان در زندگى خديجه كبرى عليهالسلام يافت. او اولين زن مسلمان بود كه ثروت انبوه خود را در راه اسلام مصرف كرد. نيز دخت پيامبر صلي الله عليه و آله وسلم بانوى عالم هستى، بهترين نقش را در حفظ اسلام ايفا كرد و سرانجام در راه دفاع از ولايت و امامت شهيد گشت. بزرگان دين در كتابهاى خود بخشى را به معرفى و شرح حال زنان اختصاص دادهاند. شيخ طوسى رحمه الله در كتاب رجال خود در پايان هر بخش بابى به نام «باب النساء» گرد آورده و در آن نام زنان روايت كننده از معصومين را بر شمرده است، كه شمار آنان به شصت و دو نفر مىرسد. اين مقامى والاست كه بانويى افتخار يابد سخن معصومان را براى آيندگان نقل كند و به يادگار نهد و در هر نامش به عظمت ياد شود. افزون بر اين، در صدر اسلام عده زيادى از زنان به همراه پيامبر در صحنه نبرد شركت مىكردند و به زنان مداواى مجروحان و سرپرستى بيماران مىپرداختند و در انتقال آب و حمل غذا و آشپزى و نگهدارى وسايل رزمندگان و تهيه دارو و رساندن مهمّات به رزمندگان، و تعمير تجهيزات آسيب ديده و انتقال مجروحان و شهدا، انجام وظيفه مىنمودند. نام تنى چند از آن زنان مجاهد و فداكار به قرار زير است. 1. نسيبه دختر كعب مازنيه. 2. ام عطيه 3. ام ابيه 4. ام ايمن 5. حمنه دختر جحش 6. ربيع دختر معوذ 7. ام زياد 9. ليلا غفاريه 10. ام سليم 11. معاذه غفاريه 12. ام سنان اسلميه(2) نقش زنان در دوران امام على عليه السلام در دوره زندگى على عليه السلام نقش زنان مؤمن در حفظ اسلام چشمگير بود. آنها دفاع از پيشواى مسلمانان را يك وظيفه دينى مىدانستند و زمانى كه دشمنان على
قرار گذاشتند تا وى را در نماز غافلگير كرده، به قتل برسانند، اسماء بنت عميس
بى درنگ اين توطئه را به وسيله كنيز خود به امير مؤمنان گزارش كرد.(1)
امسلمه، همسر محترم پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله وسلم بارها از امام على
عليه السلام دفاع نمود و سعى مىكرد از رفتن عايشه و طلحه و زبير براى آشوب
جلوگيرى نمايد؛ اگر چه آنها به كار خود ادامه دادند(4). مادر عبدالله
بن عباس نيز يكى از همان زنان با تقوا است كه با فرستادن مردى از قبيله جهينه
به نزد اميرمؤمنان على عليه السلام خبر خروج طلحه و زبير را به سوى بصره گزارش
كرده است.(5) در جنگ صفين عدهاى از زنان مجاهد و فداكار با خطابههاى
آتشين خود در جمع رزمندگان، آنان را به جنگ تشويق مىكردند، به گونهاى كه
معاويه از اين حركت سخت به خشم آمد. زيرا اين امر موجب تقويت روحيه ياران على
عليه السلام و تضعيف نيروهاى دشمن شده بود.
|
