اندونزى،
پرجمعیتترین کشور اسلامى
کشور اندونزى
(1) از 13667 جزیره تشکیل شده که 6000 جزیره آن مسکونى است. این سرزمین وسعتى
برابر 1904000 کیلومتر مربع دارد و آبهاى پیرامون این جزیره به 7900000 کیلومتر
مربع مىرسد و مهمترین جزایر عبارتند از: جاوه، سوماترا، کالیمانتان یا برنتو،
سولاویسى و ایریان. کالیمانتان بزرگترین جزیره اندونزى است و جاوه تنها 6% کل
اندونزى را دربر مىگیرد. (2) با این وجود متجاوز از 60% سکنه 170
میلیونى اندونزى در جزیره جاوه سکونت دارند و 40%بقیه در94% مابقى وسعت این سرزمین
اسکان یافتهاند. در جزایر اندونزى یک سلسله کوههایى که منشا آتشفشانى دارند و جهت
آنان شرقى - غربى است دیده مىشود. جزیره جاوه به تنهایى بیش از 100 قله آتشفشانى
را در خود جاى داده است.
اندونزى در بین
کشورهاى جهان، پس از چین، هند و آمریکا، چهارمین کشور به لحاظ سکنه است، اما در بین
کشورهاى اسلامى، پرجمعیتترین کشور مىباشد. اندونزى با خاک حاصلخیز،بارانها موسومى
و رطوبت نسبى بین 70 تا 97%، جنگلهاى انبوه و فشرده بخصوص جنگل نارگیل (3)
و شالیزارهاى قابل توجه، سرزمین پربرکتى است ولى با وجود این ذخائر و منابع
خوب و مزایاى عالى، از جمله کشورهاى مقروض جهان است و 50 میلیارد دلار بدهى دارد.
با تورم سختى نیز روبرو مىباشد. اندونزى در سیاستهاى آسیاى جنوب شرقى تاثیر قابل
ملاحظهاى دارد و ارتباطش با غرب در حال توسعه مىباشد و همراه با سنگاپو، فیلیپین،
تایلند و مالزى براى تامین منافع غرب اتحادیه «آ. س. آن» را تشکیل داد.
با وجود فرقههاى
و مقومیتهاى گوناگون و حدود 580 لهجه و زبان که هر کدام به شاخههایى تقسیم
مىشوند، مردم اندونیزى با یکدیگر اتحاد خوبى دارند. البته زبان رسمى آن «باهالسا
اندونزیا» است که جزو 16 زبان زنده دنیا مىباشد. این زبان از ریشه زبان مالایا
است.
برخى مىگویند
اسلام از همان قرون اولیه توسط بازرگانان ایرانى و عرب به طریق مسالمت آمیزى وارد
اندونزى شده، عدهاى تاریخ نفوذ اسلام را در این سرزمین 494ه-ق مطابق با 1100
میلادى مىدانند، سنگ قبرى در جاوه بدست آمده که روى آن نوشته «فاطمه بنت میمون فوت
1082م.»
گروهى از
مسلمانان، از اوایل قرن سیزدهم وارد شمالىترین نقطه جزیره سوماترا یعنى پاساى و
پرلاک شدند. مهاجرین هندى، مغولى و ایرانى با آنان بودند و در این زمان بود که
طوایف اندونزى، گروه گروه به اسلام روى مىآوردند. ایرانیان که شیعه مذهب بودند،
موفق شدند تعداد زیادى از اهالى این سرزمین را به سوى مذهب تشیع دعوت کنند. «ابن
بطوطه» سیاح مسلمان که به اندونیز مسافرت کرده، مىگوید: «نایب رئیس ناوگان پاسائى
یک ایرانى بنام بهروز است» مسافرت مسلمانان اندونزى به عربستان و تبلیغات وسیع
مبلغین عربستانى و همچنین مسافرت مسلمین به مکه براى انجام اعمال حج، موجب آن شد تا
از شیعیان کاسته شده و اکثریت با سنیها شافعى باشد. شافعىها و شیعیان با هم روابط
خوبى دارند و امام شافعى به اهل بیت ارادت دارد و اشعارى در مدح اهلبیتسروده است.
در بسیارى از
شهرهاى اندونزى بخصوص شهرهاى جزیره سوماترا، به مناسبت تاسوعا و عاشورا و به یاد
سالار شهیدان تابوتى را با آداب خاصى حمل مىکنند و دو نوع شیر برنج به رنگهاى سفید
و قرمز طبخ مىکند، شیر برنجسفید بنام حضرت امام حسن مجتبى(ع) و شیر برنج قرمز
بنام حضرت امام حسین(ع) تهیه مىشود. پرچم اندونزى هم قرمز و سفید است و مىتوان
گفت «بیرق شیعى» است. پارهاى از علویان حضرمى که در اندونزى مىباشند با حوزه
علمیه نجف ارتباط فرهنگى و تبلیغى دارند. این علویان در نشر و ترویج مذهب اهلبیت در
اندونزى بسیار کوشا و مصرند و روزنامهاى تحت عنوان «حضر موت» منتشر مىکنند.
«علامه سید محمد عقیل» از مجاهدان و انشمندان شیعه اندونزى است. (4)
«جاکارتا» مرکز
حکومت اندونزى مىباشد و این عنوان که به معناى شهر بزرگ است و معنى واقعى آن
پیروزى باشکوه مىباشد و به لحاظ تاریخى به زمانى باز مىگردد که توسط سربازان
مسلمان به فرماندهى شاهزاده فلاتحان به تصرف درآمد. اما درهنگام سلطه استعمار هلند
بر اندونزى، جاکارتا به «باتاویا» تغییر نام یافت. در 27 ژوئن 1527م شهر بندرى
«سوندا کلاپاى» تسلیم قواى اسلام شده و سلطنت هندوئى ماجاپائیت در اندونزى منقرض
شد. اما از سال 1602م هلندیها با تاسیس کمپانى هند شرقى هلند، غالب نقاط اندونزى را
به زیر سلطه خود درآوردند و از سال 1799م راسا به استعمار مردم و غارت منابع و
ذخائر این کشور زر خیز اسلامى پرداختند. اندونزى بصورت مزرعه بزرگ هلندیها درآمد و
حتى تجارت خارجى داخلى جزایر این کشور قبظه گردید و نظامیان اعمال وحشیانهاى را
مرتکب شدند که وجدان بشریت از ذکر آن شرمسار است. هلندیها براى نفوذ در اندونزى
بدلیل عدم اعتماد به مردم بومى، چینىها ار به این کشور آورده و شریک جرم خود
ساختند ولى مردم، مبارزات سرسختانهاى را شروع کرده و با داس و شمشیر و نىهاى نوک
تیز به هلندیها حمله مىکردند. افرادى نیز رهبرى مبارزات مردم را عهدهدار بودند،
شهزاده «دیپونگورو» از سال 1825 تا 1830م در جاوه قیام نمود و امام بنجل از 1873 تا
1903 مبارزات آزادى طلبانهاى را ترتیب داد. بازرگانان مسلمان با هم متحد شده و
اتحادیه تجار مسلمان را تشکیل دادند که بعدا به اتحادیه اسلام تبدیل شد، انجمن
محمدیه بعدها بوجود آمد. (5)
در اواخر سال
1912م اولین حزب سیاسى اندونزى با هدف استقلال کامل سرزمین اندونزى بوجود آمد اما
دولت هلند، افکار چپ را به داخل اتحادیههاى اسلامى کشانده و رفته رفته اولین حزب
کمونیست در این کشور اسلامى مثل قارچ سمى روئید. از سال 1920 میلادى دولت هلند
سیاستسرکوب و خفقان و قتل و خونریزى شدید را پیش گرفت اما مردم در سال 1928م با
شعار «یک کشور یک ملتیک زبان» متحد شده و زبان «باهاسا اندونزیا» را زبان رسمى
اعلام کردند. دوران سلطه استعمارى هلند بر اندونزى 350 سال طول کشدید و بعد از آن
در جنگ دوم جهانى ژاپنىها اندونزى را به تصرف خود درآورده که این تجاوز 5/3 سال
طول کشید و با شکست ژاپن در جنگ دوم، هلندىها موفق شدند دوباره به اندونزى سلطه
یابند. در این هنگام گروهى از مبارزین به رهبرى دکتر «احمد سوکارنو» و دکتر «محمد
هاتا» با قیام خود به شب شوم استعمار پایان داده و صبح اسقلال رانوید دادند و در
هفتم اوت 1945م بعد از بیش از 5/3 قرن تجاوز استعمارگران، آزادى را در آغوش گرفتند.
در 28 سپتامبر 1950م اندونزى به عنوان شصتمین کشور، عضو سازمان ملل متحد شد. در سال
1965م کودتاى کمونیستى صورت گرفت که بیش از چند روز دوام نیافت البته ریشه آن بى
تحرکى سیاسى سوکارنو بود که منجر به کشتار بسیارى از مردم گردید. سرلشکر سوهارتو
(رئیس جمهور فعلى) حلقه این کودتا را شکست. وى که از سال 1946م رئیس جمهورى اندونزى
شد. در دوره وى روابط اندونزى با کشورهاى سوسیالیستى رو به سردى گرائید و ارتباط با
غرب توسعه یافت.
«یکى از مسائل
تاسف انگیز در این کشور مسلمان که 95% سکنه 170 میلیونى آن مسلمان هستند این است که
در قانون اساسى، اسلام به عنوان دین رسمى ذکر نشده و این مسئله نفوذ قدرت افراد
مسیحى را در حکومت مرکزى نشان مىدهد.»
البته در پیشنویس
قانون اساسى جمله: «مسلمانان از قوانیت اسلامى تبعیتخواهند کرد» آمده بود که چهره
اسلامى اندونزى را مشخص مىکرد اما با مخالفتحدود 3% مسیحى ساکن این کشور مواجه شد
و بنابراین جمله مذکور حذف شد و سیاست پانجا سیلایى (6) نتایج نامساعدى
را براى مسلمین پدید آورد و مسیحیان را قدرتمند نمود. که با اعتراض شدید مسلمین
محدودیت فعالیتسازمانهاى اسلامى کاهش یافت و انجمنهاى اسلامى فعال شدند. (7)
مشکل تاسف بار
دیگر که در اندونزى وجود دارد این است که از طریق هیئتها و سازمانهاى به ظاهر بین
المللى همچون سازمان بهداشت جهانى، سازمان خوار و بار کشاورزى، یونسکو و یونیسف در
بین مردمان اندونزى تبلیغات مسیحى صورت مىگیرد و با ظاهرى انساندوستانه مفاهیم و
الگوهاى غربى به آنان القا مىشود. مبلغین مسیحى از نقطه ضعف جامعه اسلامى اندونزى
که ریشه اصلى آن فقر است بهره گرفته و در نقاط دور افتاده و محروم چون «ایریان
جایا»، «سولاویسى» به فعالیت مىپردازند و به علت دورى راه، انواع هواپیما و
امکانات دیگر حمل و نقل و تعداى کارشناس خبره در اختیار دارند; در امور آموزشى، سعى
مىکنند با کمک به مدارس و مراکز دانشگاهى توجه مردم را بخود جلب کنند و با دایر
نمودن مدارس خصوصى براى کودکان مقدمات نفوذ دین مسیح را در نوباوگان فراهم
مىسازند. در نقاط دورافتاده که شبکه سراسرى برق وجود ندارد دستگاههاى مولد برق
توزیع مىکنند. در توسعه کشاورزى، اصلاح زمین و جادهسازى در مناطق روستایى شرکت
مىنمایند، به یتیم خانهها و خانههاى سالمندان کمک مىکنند، دانشجویان اندونزیائى
را براى ادامه تحصیل به خارج اعزام نموده و آنان را تحت تاثیر تبلیغات مسیحى قرار
مىدهند تا در هنگام روى کار آمدن و بدست گرفتن فعالیتهاى کلیدى به دستگاه مسیحیت،
توجه بیشترى کنند. سردمداران اندونزى هم، چون این تبلیغات بر ایشان فواید سیاسى و
اقتصادى دربر دارد.در مقابل آن هیچ عکس العملى نشان نمىدهند. در واقع ملت مسلمان
اندونزى اکنون با قواى صلیبى روبروست که سلاح آنان عوض شده و در چهارچوب کمکهاى به
ظاهر بشردوستانه نیش زهرآگین خود را بر جامعه مسلمان اندونزى وارد مىکنند که ممکن
است در آینده خطر بزرگى از این طریق متوجه مردم شود که دفع آن دشوار باشد.
اساس اقتصاد
اندونزى بر کشاورزى و استخراج معادن استوار است و متجاوز از 60% مردم در امور
کشاروزى مشغول بکارند. برنج، قهوه، ادویه و چاى در این سرزمین کشت مىشود.
بهرهبردارى از جنگل و صدور محصولات جنگلى نیز رقم مهمى از درآمد مردم را تشکیل
مىدهد.
صید ماهى در نواحى
ساحلى و رودخانهها، رواج فراوانى دارد و مصرف گوشت ماهى در این کشور بسیار است.
دامپرورى بدلیل شریط استوایى و آب و هواى گرم و مرطوب در اندونزى رونق آنچنانى
ندارد. (8)
این مجمع الجزایر
به لحاظ ذخائر نفت و گاز غنى است و 75% نفت آسیاى جنوب شرقى را تولید مىکند. مخازن
نفت غالبا در سوماترا و جاوه قرار دارند. ذخائر نفت آن حدود 10 میلیارد بشکه تخمین
زده مىشود و یک قرن است که در اندونزى نفت استخراج مىشود ولى صادرات آن 30 سال
است که رونق دارد. دولت در نظر دارد به جاى نفت مصرفى درداخل، (
زغال سنگ را جازگزین آن کند، اندونزى عضو سازمان کشورهاى صادر کننده نفت مىباشد و
علاوه بر صدور نفت و گاز، لاستیک، روغن پالم و قهوه نیز صادر
OPEC) مىنماید و در سال 1981م، 70% درآمد صادراتى از راه صادرات نفت و گاز
و 30% بقیه از راه صادرات دیگر مواد بوده است. دولتسوهارتو براى ورود سرمایههاى
غرب به داخل کشور، تسهیلات فراوانى از جمله معافیت مالیاتى و امتیازات دیگر در نظر
گرفته است. فساد ادارى، اختناق حاکم بر کشور از جمله دشواریهاى این کشور بر سر راه
توسعه اقتصادى آن مىباشد. (9)
مالزى
کشور مالزى که به
روش مشورطه سلطنیت و فدرال اداره مىشود با 330434 کیلومتر مربع در نیمه جنوبى
جزیره مالاکا و در ناحیه مالایاى آسیاى جنوب شرقى واقع است. تنگه استراتژیک مالاکا،
مالزى را از سوماتراى اندونزى جدا مىکند. تایلند در شمال و اندونزى در جنوب جزیره
برنئوى آن قرار دارد. مالزى از سه شبه جزیره مالایا در غرب، ساراواک و صباح درشرق،
تشکیل شده است. سواحل شرقى آن که به دریاى چین جنوبى مشرف است به تعدادى جزایر و
حتى تخته سنگهاى مرجانى ختم مىشود، «مهمترین راه ارتباطى اقیانوس هند و اقیانوس
آرام که تنگه مالاکاست در سواحل غربى مالزى مىباشد.» سواحل غربى آن بدون بریدگى
بوده و بعضا داراى باتلاق مىباشند که براى تاسیسات بندرى مساعد نیستند. رودهاى
معروف آن «پاهانگ» و «کلانتان» نام دارد که به دریاى چین جنوبى مىریزند. جنگلهاى
استوایى، 75% آن را دربر مىگیرد. آب و هواى آن گرم و مرطوب بوده و در معرض وزش
بادهاى «موسون» قرار دارد.
قدیمىترین
نشانههاى زندگى در ناحیه مالایا به 50 قرن قبل از میلاد مىرسد مهمترین اقوامى که
در مالزى در قبل از میلاد بودهاند «نگریتوها» مىباشند. در قرون سوم و دوم قبل از
میلاد، اقوام مالهاى (مالزیها) به این سرزمین آمده و مستقر شدند.
از قرن دوم و سوم
هجرى که دین اسلام توسط بازرگانان در مالزى نشر یافت چون همراه آنان، تجار ایرانى
بودند زبان فارسى به آسیاى جنوب شرقى سرایتیافت و از آن تاریخ مالزى و ایران با
یکدیگر مناسبات بازرگانى - فرهنگ و سیاسى داشتند. با گسترش روزافزون اسلام در مالزى
از قرون سیزدهم و چهاردهم مقدمهاى براى تشکیل حکومت اسلامى در این محل فراهم شد و
در سال 1414م یکى از حکام محلى بنام «پارامسورا» مسلمان شد (10) و خود
را محمد اسکندرشاه نامید و حکومت مستقل سلاطین مالاکا را در نواحى جنوبى مالزى
مستقر نمود. در همین قرن زبان و خط عربى رایجشد و خط سانسکریت منسوخ گردید. از
اوایل قرن شانزدهم نفوذ استعمارگران به مالایا آغاز شد و در سال 1511م آلبوکرک
دریانورد پرتقالى شهر مالاکا را گرفت و این شهر به عنوان پایگاه اصلى پرتقالىها در
آسیاى جنوب شرقى قلمداد گردید. در سال 1641م هلند حاکمیتخود را در مالزى مستحکم
نمود. از اوایل قرن نوزدهم، انگلستان در نواحى مختلف مالایا نفوذ یافت و در سال
1888م نوحى جزیره مالزى به مستعمره رسمى انگلیس تبدیل گردید. در سال 1941م گرچه
قواى ژاپن مالایا را تصرف نمود ولى با تسلیم ژاپن در سال 1945م دوباره انگلیس چهره
استعمارى خود را نشان داد. در تمامى این مدت مسلمانان مقاومت همه جانبهاى را بر
علیه متجاوزین آغاز نمودند. (11) مبارزات مردمى بر علیه انگلیس موجب آن
شد تا این استعمارگر کهنه کار به انتخابات پارلمانى تن در دهد و در سال 1955م با
برگزارى این انتخابات، نمایندگان یکى از احزاب اسلامی (12) به رهبرى
«تنکو عبدالرحمن» با پایگاه مردمى وسیع کرسیهاى پارلمانى را بدست آوردند. تنکو
عبدالرحمن بعدها به ریاست دولت مستقل مالزى برگزیده شد. به همت مردم و با پىگیرى
وى از سال 1957م مالزى به صورت یک فدراسیون مستقل درآمد و در 16 سپتامبر 1963م
فدراسیون مالزى، مالایا، صباح، ساراواک و سنگاپور پدید آمد که در سال 1965م با
تحریک انگلستان، سنگاپور از مالزى خارج شد. از مدتها قبل اندونزى بر جزایر صباح و
ساراواک ادعاى ارضى داشت وطى سالهاى 66 - 1963 میان مالزى و اندونزى برخوردهاى
خفیفى صورت گرفت که با توافق طرفین و مراجعه به آراء عمومى و بر اساس موافقتنامه
بانکوک این مخاصمه و درگیریهاى مرزى در سال 1966م پایان یافت و صلح حاصل شد.
مالزى 5/16 میلیون
سکنه دارد که متجاوز از 60% آن مسلمان هستند (13) ترکیب جمعیت مسلمان در
13 ایالت آن متفاوت است. درکولالامپور 30% مسلمان زندگى مىکنند. نیمى از مسلمانان
از نژاد مالهاى و بقیه چینى، هند، پاکستانى و سایر افراد غیر بومى مىباشند. در
قانون اساسى آن، اسلام به عنوان دین رسمى معرفى شده و حکومت مالزى در دست مسلمین
است. پادشاه و نخست وزیر در وضع فعلى (1992) مسلمانند. مسلمانان مالزى درست کردار و
نیکو رفتارند و نسبت به دیگر گروههاى مسلمان با عزت و احساس برجستهاى زندگى
مىکنند. گروههاى مذهبى در نهایت صلح و صفا در کنار هم و با هم زندگى مىنمایند.
مسلمان بودن در مالزى با نوعى افتخار و عزت نفس توام است. حجاب رعایت مىشود و
لباسها بسیار ساده است، در مصرف زیورآلات و تزئینات بسیار قانع و کم خرجند، حتى
افرادى که مشاغل سیاسى - علمى برجستهاى دارند بخصوص در ماه رمضان ساده و بىآلایش
غذاى خود را به همراه برده و با نداى ملکوتى اذان افطار مىکنند. مالزى فرهنگ
برجستهاى دارد و اصلا بیسواد ندارد. تنشهاى سیاسى در آن اندک است. روحانیت مالزى
سازمانى بنام جمعیت علما دارد که با عنوان و ارگانى عالى ه صدور احکام و فتاوى
مىپردازد و به مشکلات و مسائل دینى مردم پاسخ مىگوید. اعلام مناسبات مذهبى، اعلام
نظرهاى فقهى و شرعى - مسابقات قرائت قرآن - نمازهاى جمعه - اداره مساجد و مراکز
دینى و تربیت طلاب و محصلین علوم دینى به عهده این سازمان است.
حزب سازمان ملى
مالائیهاى متحد (14) در طول زمان استقلال مالزى همیشه پرقدرتترین حزب
این کشور بوده و تاکنون در مجموع همیشه صاحب اکثریت آراء انتخابى بوده است.
در 25 کیلومتر
جنوب شهر کوالالامپور در منطقه سرسبز و خرم شاه عالم،مسجد آبى قرار داد. این بنا که
مدیون فکر سلطان صلاح الدین عبدالعزیز حاکم ایالتسالانگور در دارالاحسان مىباشد.
با صرف 300 میلیون دلار و 5/4 سال تلاش مسجد مزبور در مارس 1988م گشایش یافت. «مسجد
آبى که به لحاظ وسعت بزرگترین مسجد جهان است»36 هکتار مساحت دارد و قطر گنبد
فیروزهاى آن 52 متر و ارتفاع آن 107 متر است که بزرگترین گنبد جهان محسوب مىشود.
در 4 سوى گنبد 4 مناره مشاهدذه مىشود که هر کدام 3/142 متر ارتفاع دارند هر مناره
داراى 3 گلدسته و ارتفاعات متفاوت مىباشد شبستان اصلى مسجد که ویژه نمازگزاران مرد
است 6782 متر مساحت دارد ولى شبستان مخصوص نمازگزاران زن 2415 متر وسعت دارد محراب
آن مرمرین است و منبر منبت کارى شده آن 17 متر ارتفاع دارد. (15)
مالزى به لحاظ
اقتصادى، کشورى است بسیار غنى «اولین تولید کننده کائوچو در جهان است» و «40%
کائچوى جهان را تولید مىکند. 60% صادرات جهانى روغن نخل مربوط باین کشور مىباشد.»
که در 9 ماهه اول سال 1990م بیش از 5/6 میلیون تن روغن نخل تولید نموده است.از لحاظ
تولید فلفل در جهان رتبه اول را داراست، تولید برنج آن 3 میلیون تن در سال است،
کاکائو، موز و نارگیل بوفور در آن بدست مىآید. بیش از 1000 معدن قلع دارد و
بزرگترین تولید کننده قلع درجهان است و 40% قلع دنیا را تولید مىکند. معادن قلع
بخصوص در نواحى غربى براگ و سلانگو است. در یکیدو سال اخیر 30 میلیارد دلار صادرات
داشته که 50% آن کالاهاى ساخته شده بوده است. (16) درآمد سرانه آن در
سال 1990م به 2500 دلار رسید، ده میلیارد دلار ذیره ارزى آن است. صادرات آن بر
واردات فرونى دارد و بخشى از درآمد آن از طریق صنعت توریست بدست مىآید و سالى 7
میلیون توریست باین کشور مىآیند.
دولتمرادان مالزى
با بکارگیرى و استفاده بهینه از منابع طبیعى غنى، امکانات مالى و نیروى انسانى خود
بخشى از عقب ماندگیهاى دوران استعمار را جبران کرده و دو برنامه سیاست جدید توسعه و
سیاست ملى توسعه را به اجرا گذاشتهاند. یکى از مشکلات مالزى این است که چینیها و
هندیها در بخشهاى تجارى و صنعتى نفوذ داشته و تا حدودى در حاکمیت اقتصادى دخالت
دارند که این مسئله اعتراض بومیان مالهاى را برانگیخت و یک بار در سال1969م
برخوردهاى خونین نژادى را پدید آورد که دولت مىکوشد در برنامههاى اقتصادى، این
شرایط را دگرگون سازد. (17)
برونئى
(18)
کشور برونئى که به
برونى دارالسلام معروف است در جنوب شرقى آسیا و بر ساحل شمال غربى بزرگترین جزیره
مجمع الجزایر مالزى برونتو قرار گرفته و در شمال آن دریاى چین جنوبى واقع است.
سلطان نشین برونئى 5765 کیلومتر مربع وسعت دارد. بخش شرقى و و رود توتونگ (21)
و نیز سلسلهاى از تپهها و باتلاقها در بخش غربى قرار دارند. به طور کلى
سرزمین برونئى به جز جلگه ساحلى باریک شمالى، ناهموار و تپهاى است آب و هواى آن
گرم و مرطوب بوده و متوسط درجه حرارت در این کشور به 30 درجه سانتى گراد مىرسد.
در سال 579ق
برونئى به صورت سلطان نشین اداره مىشده است، اسلام در تاریخ 829 هجرى قمرى (1425م)
وارد این سرزمین گردید. چون برونئى ایستگاهى براى کشتىهاى انگلیسى که عازم چین
بود، محسوب مىشد. تحتسلطه بریتانیا درآمد. قانون اساسى آن در سال 1952م تصویب شد
و در سال 1983 (1362ش) به استقلال رسید و در 1985م به ضویتسازمان ملل درآمد. به
لحاظ تقسیمات کشورى به چهار ناحیه تقسیم مىشود که هر کدام از این نواحى توسط رئیس
ناحیه که وزیر اعظم آن را منصوب نموده، اداره مىشود. پارلمان آن که همان شوراى
مقننه است، 22 عضو دارد. مرکز حکومت آن بندر سرى بگاوان (22) و شهر مهمش
«کوالابلایت» است. برونئى با مالزى، سنگاپور، اندونزى،تایلند، فیلیپین و انگلیس
مناسبات سیاسى و تجارى دارد.
آمار سال 1990م
سکنه آن را 264000 نفر ذکر نموده (23) که 65% آن در کانونهاى شهرى سکونت
داشتهاند. رشد جمعیت 7/3% و تراکم نسبى آن 8/45 نفر در کیلومتر مربع مىباشد. هجوم
مهاجرین خارجى که از چین و مالزى باین سرزمین مىآیند باعث بالا بردن نرخ رشد جمعیت
آن گردیده است. مالایائىها برونئى 70% سکنه آن را تشکیل مىدهند. چینىها و
ایبانهاى ساراواک به ترتیب دومین و سومین گروه نژادى این سرزمین مىباشند. زبان
رسمى آن مالایائى است که به خط غربى و لاتین نوشته مىشود. زبان انگلیسى و چینى هم
رواج دارد. دین رسمى آن اسلام و اکثریت مردم مسلمانندو مسلمانان اغلب سنى شافعى
مذهبند. اقلیت بودائى، مسیحى و آنیمست (دین ابتدائى) در آن سکونت دارند.
اقتصاد آن به نفت
متکى است و منبع اصلى درآمد مردم از این ذخیره زیرزمینى مىباشد. (24)
کشاورزى و ماهیگیرى در آن رواج دارد و محصول مهم صادرات آن نفت و کائوچو مىباشد.
برنج و ماهى خوراک اصلى مردم است.
واحد پول آن دلار
برونئى (BDS) برابر با 100 سنت مىباشد.
د - آسیاى شرقى
در آسیاى شرقى 5
واحد سیاسى وجود دارد که مجموعا متجاوز از10 میلیون کیلومتر مربع وسعت دارند و 20%
مساحت آسیا را دربر مىگیرند. در بین این پنج واحد سیاسى، چین با 9571000 کیلومتر
مربع، پروسعتترین کشوراست که در جهان پس از شوروى و کانادا از نظر مساحت ربته سوم
را حائز است همچنین،چین با 1072000000 پرجمعیتترین کشور جهان به شمار مىرود. چهار
واحد سیاسى دیگر یعنى کره شمالى، کره جنوبى، ژاپن و تایوان مجموعا بیش از 200
میلیون نفر سکنه دارند. تایوان با 36000 کیلومتر مربع وسعت و 19 میلیون نفر جمعیت،
از بالاترین تراکم نسبى برخوردار است. گرچه اسلام از قرن اول هجرى باین نواحیراه
یافته اما در این بخش از آسیا اکثریت با آئینهاى دیگر مىباشد. با این حال بیش از
نیم از اقلیتهاى مسلمان قاره آسیا در این سرزمینها زندگى مىکنند.
ژاپن
قبل از روى کار
آمدن حکومت میجى (Miji) در کشور ژاپن، این کشور درهاى
خود را به روى دنیاى خارج بسته بود و در این دوره بخصوص از سال 1867م توانستند با
ملل دیگر بخصوص مسلمین رارطه برقرار کنند. نخستین بار در سال 1877م با ترجمه کتابى
به زبان ژاپنى که درباره اسلام نوشته شده بود مردم این سرزمین با معارف اسلامى آشنا
شدند.
تاتارهاى مسلمان
از اوایل قرن بیستم به ژاپن رفته و به تبلیغ اسلام پرداختند. با مهاجرت بیشتر این
قوم، گرایش به اسلام در ژاپن رو به فزونى گرفت و اکنون قریب به 50000 نفر در ژاپن
مسلمان هستند.
به هنگام تهاجم
ژاپن به آسیاى جنوب شرقى و تصرف مناطق مسلمان نشین، نیروهاى نظامى آن با روحیه
مسلمین آشنا شده و به این آئین علاقه مند گردیده و اسلام را اختیار نمودند.
بازرگانان مسلمان که از هند و خاور میانه به ژاپن مىرفتهاند نیز در گرایش مردم
ژاپن به دین اسلام دخالت داشتهاند.
چون آزادى مذهبى
به طور کامل در ژاپن وجود دراد، افراد آن با روحیه تحقیقى که دارند متوجه حقیقت
اسلام گشته و لذا روى آوردن به آن حالت تزاید دارد.
اولین عبادتگاه
مسلمین در ژاپن «مسجد کوبه» که به سال 1935م در این ناحیه ساخته شد. در سال 1938م
مسجدى در توکیو مرکز حکومت ژاپن تاسیس گردید. اولین ترجمه قرآن به زبان ژاپنى در
سال 1929م صورت گرفت. نیمى از مسلمانان ژاپنى بومیمنطقه بوده و بقیه مهاجرند،
مهمترین مؤسسات اسلامى عبارتند از اتنجمن دوستى اسلامى ژاپن - انجمن مسلمانان ژاپن
- انجمن دانشجویان مسلمان ژاپن -مجمع فرهنگى اسلامى ژاپن - مرکز اسلامى ژاپن -
انجمن جوانان ملمان ژاپن - فدراسیون جوانام مسلمان - ژاپن - کنگره اسلامى ژاپن و
گروه خیریه اسلامى ژاپن. (25)
کشور ژاپن که به
سرزمین آفتاب موسوم است و به صورت جزایرى در شرق آسیا قرار دارد و با 377000
کیلومتر مربع وسعت، 122 میلیون سکنه دارد. این کشور به لحاظ توسعه روزافزون در علم
و تکنولوژى و پیشرفت در صنایع ظریفه و مهارت در ساخت وسایل الکترونیکى و تولید
انواع کامپیوترشهرت ویژهاى را به خود اختصاص داده است. نیمى از سکنه آن داراى
تحصیلات دانشگاهى بوده و 90% مردم حداقل تا پایان دوران متوسطه را گذرانیدهاند
(90% 20 ساله به بالا) ولى با نهایت تاسف باید گفت گرچه بال علم و تکنولوژى در این
کشور رونق خود را بدست آورده اما بال معنویت و ایمان و ارزشهاى والایش شکسته است.
88% مردم ژاپن پیرو مذهب ابتدائى و افسانهاى شینتو هستند که خود به 160 فرقه تقسیم
مىشود و بر اساس آن کلیه مظاهر طبیعت از قبیل ماه و ستارگان و خورشید و کوهها و
دریاها هر کدام خدایان جداگانهاى دارند که مورد پرستش قرار مىگیرند. خدایان در
معابد شینتو نگاهدارى مىشوند و مردم به هنگام مراجعه باین معابد از شرابهایى که در
جایگاه ویژه قرار دارد بجاى آش مىنوشند! طبق این مذهب، ارواح انسانها به خدایان
قدرتمند تبدیل مىشود!!؟
کره شمالى
کره شمالى با
120538 کیلومتر مربع در آسیاى شرقى واقع است. این کشور 22680000 نفر سکنه دارد.
گرچه آزادى مذهبى در آن وجود دارد اما مسلمانان اقلیت بسیار ناچیزى از آن را تشکیل
مىدهند که فاقد تشکلاند و در نقاط مختلف آن بویژه در پیونگ یانگ مرکز حکومت
پراکندهاند. تعداد آنان به 2000 نفر بالغ مىگردد که منشا غیر بومى دارند. اکثریت
مردم کره شمالى تابع بودائیسم، کنفوسیئئیسم و تائوئیسم مىباشند.
پىنوشتها:
1- به منظور
آشنایى با وجه تسمیه و نامهاى دیگر اندونزى به مقاله «اندونزى پرجمعیتترین کشور
اسلامى» تالیف نگارنده -مندرج در مجله مکتب اسلام - بهمن ماه 1371ش - مراجعه
فرمائید.
2- اندونزى داراى
27 ایالت است. و چون در نزدیکى تنگه مالاکا قرار گرفته، اهمیتسوق الجیشى مهمى
دارد.
3- به جاوه باغ
بزرگ شرق یا باغ نارگیل مىگویند.
4- تاریخ شیعه -
علامه مظفر - ترجمه دکتر سید محمد باقر حجتى، صفحات 362 و 363.
5- نهضتهاى نوین
اسلامى در اندونزى - دلیار نوئر (deliar Noer) ترجمه:
ایرج رزاقى - محمد مهدى حیدرپور مشهد - مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوى 1370ش.
6- دمکراسى
پانجاسیلا نظامى است مبتنى بر اصول حاکمیت مردم و رعایت اصول پنجگانه، این اصول
عبارتند از: اعتقاد به خداوند متعال، انسانیت متمدن و عادل،وحدت اندونزى، دموکراسى
هدایتشده و عدالت اجتماعى براى کلیه مردم.
7- مقاله اندونزى
آن چنان که هست روزنامه هفتم شهریور 1371 ش 14560.
the petroleum Resources of indonesia by ooljinbee oxford,
8- university 1982
9- اوپک و اثرات
تخریبى تطبیق قیمت نفت، دکتر امیر باقر مدنى ص 117.
10- گیتاشناسى
کشورها صفحات 304 و 305 و 306.
11- در قلمرو
زردهاى سبز سفرنامه محمد کاظم محمدى اصفهانى به مالزى و سنگاپور - تهران انتشارات
صحف.
Allance party 12-
13- در سال 1990م
جمعیت آن به 17645000 نفر بالغ گردید.
Umno 14-
15- مجله رشد جوان
آبان 1369.
16- اطلاعات ش
19692 و 19697.
17- اطلاعات ش
19774.
Brunei 18-
Limbange 19-
belait 20-
tutong 21-
seribegavan 22-
23- سالنامه
جمعیتى جهان 1990 میلادى - محمدرضا عسگرى.
24- دومین تولید
کننده نفت در آسیاى جنوب شرقى پس از اندونزى.
25- اسلام در
ژاپن.
