شاه عباس صفوي در سال 1000 هجري قمري پايتخت خود را از قزوين به اصفهان منتقل کرد. او به منظور ايجاد سپر امينتي براي پايتخت، تامين مايحتاج زراعي و دامي هزاران سپاهی و کارگزار دولتی و ساخت ادوات نظامي، شهر نجف آباد را بنيان گذاشت. اين تصميم به همت شيخ بهايي جامه ي عمل پوشيد.

دو باب حمام قديمي در خيابان حافظ در پشت ساختمان بانک ملي مرکزی قرار داشت که اکنون تخريب و پارکينگ اتو مبيل ها شده است. بنا بر نقل قولی قديمي این حمام ها به همراه مسجد کوچکي در کنار يکديگر، از اولين بناهایي بوده اند که به دستور شيخ بهائي و در زمان صفويه در جنوب قلعه مسکوني قصبه نو بنياد نجف آباد بنا شده بود.

اگر از محل آفتابي شدن قناتهاي نجف آباد در60 كيلومتري غرب آن به سمت شهر حركت كنيم، بر روي هر قنات و در هر روستايي، حداقل يك آسياب آبي را مشاهده مي كنيم. اين آسيابها وظيفه خرد كردن گندم و تهيه آرد ساكنان روستاهاي كرون را عهده دار بوده اند كه اكنون خرابه هايي از آنها موجود است.

آنچه را که پيرمردها هنوز به ياد دارند و تعريف مي کنند، خاطرات آنها از حمام ميدان است که اکنون تخريب و به پاساژ سجاد تبديل شده است. اين حمام از بناهاي ثانويه نجف آباد به همراه مسجد ميدان (جامع) بوده که در زمان سلطان حسين صفوي ساخته شده است.

در محله ياور نجف آباد (نبش خيابان شريعتي فعلي) ابتداي كوچه صفا، دو برج دو قلوي چهار گوش دركنار يكديگر در دو خانه متروکه، در کنار مسجد و حمام قديمي صفا قرار دارد. اين دو سازه قديمي با شکوه از فاصله زيادي به چشم مي خورند.

آقاي معيني بر پايي مجلس روضه خواني و ذكر مصائب اهل بيت را از دير باز در دستور كار خود قرار داده بود. مجلس عزاداري را ابتدا از منزل كوچك خود در كوچه شاه چنار در ماه محرم شروع و سپس با ساختن خانه جديد (حسينيه کنوني معيني) در ضلع جنوبی باغملی در حدود سال 1310 شمسی، این مراسم را در این نقطه ادامه داد.

روستاي بلمچه در شمال شهر نجف آباد و در جنوب پادگان شهيد منتظري قراردارد. ابتدايي ترين واحد يكجا نشيني، قبل از احداث نجف آباد اين روستا و دامنه كوه هاي شمالي بوده است. زرتشتيان مهاجر ابتدا چشمه اي را تبديل به اولين قنات با هجده حلقه چاه در اين محل نمودند كه هنوز هم آب آن، مزرعه بلمچه را مشروب مي سازد.

حاج غلامحسين قبل از اين كه يك كاسب و بنکدار باشد، فردي اجتماعي با رفتار و منشي بزرگوارانه بود. اگر چه کمتر می¬خندید، برخوردي مؤدبانه با كوچك و بزرگ داشت.

در شمال شرقي ميدان مركزي شهر،كوچه اي وجود دارد كه در قديم به كوچه كله پزها (كوچه عاطفي) معروف بود. «عباس» و «حسين» دو برادر در اين كوچه صاحب مِلک و خانه اي بودند که هر کدام مجهز به برج و باوريی بود.

اين تيمچه در ضلع غربي باغ ملي واقع شده که با توجه به مدیریت توسط حاج غلامحسين معيني، به همين نام نيز شناخته مي شود. اين مكان در دو طبقه و در چهار ضلع، بنا شده و درب رفت و آمد در ضلع شرقي، روبه روي باغ ملي و درب ديگري در ضلع جنوبي، در كوچه امام جمعه باز مي شد كه مخصوص تخليه و بارگيري كالاها بود.

مرحوم نظام علاوه بر بنيان گذاري آموزش و پرورش نوين، در ساير فعاليتهاي اجتماعي آن زمان نیز شرکت داشته است. از جمله این فعالیت ها می توان به تدريس در همه پايه هاي مدرسه، نمايندگي اوقاف، مديريت مدرسه اکابر، عضويت در انجمن هاي متعدد شهري، نظارت بر انتخابات و مديريت دبيرستان جديد التاسيس اشاره کرد.

گرچه گشايش مدارس دخترانه نسبت به مدارس پسرانه با تاخير روبرو بود ولي در همان زمانها مکتب خانه هايي در گوشه کنار شهر و منطقه وجود داشت که ملا باجي ها در آن به تعليم دختران مشغول بود.