سایه تخریب روی سر تنها کاروانسرای شهری نجف آباد
ایسنا:دیوارهای سفیدِ مجتمعِ تجاری، سایه سیاهی روی کاروانسرای شهری «حاج حیدر» انداخته، سایهای که تخریب این کاروانسرای قاجاری نجفآباد اصفهان را راحتتر کرده است.
درست وسط بافت بازار تاریخی نجفآباد در خیابان ملاصدرا حالاتنها کاروانسرای باقی ماندهی شهر که یک کاروانسرای شهری از نظر نوع بهرهبرداریاش محسوب میشد، زیر سایه مجتمعِ تجاری که چند سال قبل در این محدوده تاریخی و در عرصهی این کاروانسرا ساخته شد، در حال تخریب است، آنهم در حالی که این مکان تاریخی امروز به زبالهدانی مغازههای اطراف به خصوص همان مجتمع تجاری تبدیل شده است.
حسین نجفی پور مدیرعامل انجمن دوستداران میراث فرهنگی نجفآباد دربارهی وضعیت این کاروانسرای شهری از دورهی قاجار توضیح میدهد: از چند سال گذشته، عرصهی کاروانسرای تاریخی «حاج حیدر» که حدود سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، با ساختِ مجتمعی تجاری در عرصه آن، با تهدیدِ تخریب مواجه شد و امروز این تهدید در حال تبدیل شدن به واقعیت است، آن هم برای کاروانسرایِ باقیمانده شهری در نجفآباد که اوایل دوره قاجار مرکز داد و ستد و خرید و فروش بادام توسط تجار هندی بوده است.
او با اشاره به متصل شدنِ این کاروانسرا در زمان ساخت به تیمچهی تاریخی «نوریان» که در آن زمان مرکز خرید و فروش بادام بوده، ادامه میدهد: تجار هندی برای خریدِ بادام به نجفآباد میآمدند و این کاروانسرا مکان استقرار و استراحت این تجار بود.
وی نجفآباد را در دوره قاجار یکی از مراکز رشد کشاورزی و بادام در منطقه معرفی میکند و ادامه میدهد: در آن زمان حتی صادرات بادام به کشورهایی مانند آلمان نیز انجام میشده است.
او با بیان اینکه چند سال گذشته تیمچهی تاریخی «نوریان» بازسازی شد و با از دست دست دادنِ اصالتِ اصلی خود، امروز به «پاساژ نور» معروف شده است، میافزاید: در سالهای گذشته در حریمِ این بنای تاریخی ساختوساز انجام شد و حتی چند شرکت خصوصی قصد تخریبِ این کاروانسرا را در سالهای ۸۳ و ۸۴ داشتند که اعضای انجمن میراث فرهنگی نجفآباد با زدنِ زنجیره انسانی در نیمه شب دور این ساختمان تاریخی، از تخریب آن جلوگیری کردند.
او با اشاره به مرمت این کاروانسرا توسط میراث فرهنگی در سال ۹۱، اظهار میکند: بعد از آن و در زمان ساختوسازهای در حال انجام در عرصه این بنا متاسفانه یک غرفهی آن تخریب شد، حتی بعد از پایانِ مرمتها مالکان با بستنِ ناودانها، باعث تخریب تدریجی بخشی از این کاروانسرای ارزشمند شدند.
به گفتهی مدیرعامل انجمن دوستداران میراث فرهنگی نجفآباد در حال حاضر نیز این بنای تاریخی به انبار زباله کاسبهای اطراف کاروانسرا تبدیل شده است، در حالی که آن محوطه، یکی از پتانسیل خوب برای جذب گردشگران در منطقه محسوب میشود و نشان دهنده رونق اقتصادی نجفآباد در دوره قاجار بوده است.
نجفیپور بیان میکند: تیر ۱۳۹۵ نیز کاروانسرای «مجیدی» به عنوان یکی دیگر از کاروانسراهای شهری تخریب شده بود و امروز کاروانسرای «حاج حیدر» باقی مانده این کاروانسرای تاریخی در شهر نجفآباد اصفهان است.