بازدید رایگان از اولین موزه مردم شناسی نجف آباد در ایام نوروز

مدیر عامل سازمان رفاهی تفریحی شهرداری نجف آباد گفت: به دنبال تملک و بازسازی خانه سیصد و شصت متر مربعی مهر پرور توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری، این مجموعه منحصر به فرد با همکاری جمعیت دوستداران میراث فرهنگی،برخی علاقه مندان و این سازمان تجهیز و به عنوان اولین موزه مردم شناسی نجف آباد آماده پذیرایی رایگان از شهروندان در ایام نوروز شده است.
محمد مهدی فردوسی مدیر عامل سازمان رفاهی تفریحی شهرداری نجف آباد  با بیان این مطلب ادامه داد:« : در راستای حفظ آثار تاریخی شهر و استفاده بهینه از آنها این خانه تاریخی با قدمت نزدیک به صد سال مربوط به اواخر قاجاریه در سال نود و دو با اعتبار سیصد و شصت میلیون تومان خریداری شد و از ابتدای سال جاری نیز کار مرمت و تجهیز آن با هزینه ای بالغ بر سیصد و چهل میلیون تومان ادامه داشته است.»
فردوسی همچنین موقعیت مناسب جهت بازدید شهروندان و گردشگران در کنار استحکام خوب و هزینه نسبتا پایین مرمت و بازسازی را از جمله امتیازات این اثر دانست و ادامه داد:« :« برای هر چه زیباتر کردن این مجموعه ۶ مولاژ یا پیکره انسانی طراحی و ساخته شده که سه عدد آن مربوط به نمایش مشاغل سنتی چاقو سازی،کلاه مالی و لوده بافی، دو عدد آن را هم پیرمرد و پیرزنی تشکیل می دهند که در یک اتاق به همراه بخش عمده ای از نمادهای تاریخی شهر بازسازی شده اند و یکی از آنها نیز پیرزنی است که در یک مطبخ قدیمی مشغول پخت نان است.»
استفاده از معماری خاص ۳دری در نمای بنا دیگر ویژگی خاص این اثر است که مدیر عامل سازمان رفاهی تفریحی شهرداری نجف آباد با اشاره به آن گفت:«بخش شمالی خانه شامل چند اتاق معمولی در بالا و یک شاه نشین در زیر زمین بوده و از قسمت جنوبی آن نیز ساکنین برای فصول گرم سال استفاده می کرده اند و از مجموع پانصد و چهل متر زیر بنای آن،پس از انجام عقب نشینی های لازم در حال حاضر نزدیک به سیصد و شصت متر به عنوان یک موزه مردم شناسی بازسازی شده است.»

تشکر ویژه از مجموعه داران نجف آباد برای تجهیز موزه
فردوسی در ادامه این گفت و گو با تشکر ویژه از حمید صادقی و رفیعیان به جهت در اختیار دادن بخشی از آثار تاریخی موزه های شخصی خود جهت نمایش در این مجموعه بیان داشت:« دیگر شهروندان نیز می توانند در صورت تمایل آثار موجود در منازل خود را به صورت امانت و یا هدیه در اختیار موزه قرار دهند تا پس از بازسازی و مرمت آنها با نام اهدا کننده در محل این مجموعه قرار داده شود.
لازم به ذکر است که حمید صادقی در حال حاضر بیش از ۶۰ اثر مختلف و رفیعیان نیز نزدیک به پانزده اثر متنوع را به صورت موقت در اختیار موزه مردم شناسی نجف آباد قرار داده اند و در آینده نیز امکان ادامه چنین همکاری هایی با توجه به زیرساخت های فراهم شده وجود خواهد داشت.
آینه قاب فلزی، آینه قاب فلزی،جفت طاوس بافتی،سند ناصر الدوله،آینه سه لایه ای چوبی،دم آهنگری،آویز گوشت،چراغ مرکبی آلمانی، پنگ، پیله کش،دخل،قفل،انواع قیچی چاقو،کلید،کوبه،پشت بند،گل میخ، بیل چه،قندشکن،چره،کارد،قیچی،تریاک گیری، کوبه،دهنه اسب،رکاب، دستبند،ترازو، زنگ ناقوس،زنگوله شتر و میخ چادر تعدادی از آثار تحویل داده شده توسط حمید صادقی یکی از مجموعه داران خصوصی نجف آباد را تشکیل می دهد.
چراغ دوقلو، کلون، زخم زن، زنگوله، نخ تاب، رکاب، انواع وسیله پینه دوزی و نجاری، پوتین، آینه گل دار، قاب ۵ تن، آینه ، گلدان مینا، غرابه، کاربافی، ظرف مینای الله، زنجیر زبونه دار، فرموس، مجمعه، سرند، ۴ پایه، فرموس، تابه، زنگوله شتر، قدح، تاغار، خمره، لباس(پرده، و..)، قوری،جوم، پیاله،سماور، کتری،چراغ و روسری بخش دیگری از آثار این مجموعه دار در اولین موزه مردم شناسی نجف آباد را تشکیل می دهد.
تشریح مهمترین قسمت های موزه مردم شناسی نجف آباد
مدیر عامل سازمان رفاهی تفریحی شهرداری در خصوص مهمترین قسمت های این موزه مردم شناسی با اشاره به وجود سه بخش مردم شناسی،آثار تاریخی و اسناد شهرداری در این مجموعه بیان داشت:« در بخش شمال خانه سه اتاق بزرگ وجود دارد که پشت هر کدام نیز اتاقی کوچکتر تعبیه شده و به همین دلیل این قسمت به سه بخش مجزا و در عین حال مرتبط با یکدیگر تقسیم بندی شده است.»
فردوسی ادامه داد:« در اولین بخش که به مرور تاریخچه نجف آباد اختصاص داده شده مواردی مانند روند شکل گیری شهر،وجه تسمیه، تشریح چگونگی گسترش شهر در مقاطع مختلف تاریخی با استفاده از شیوه های علمی،معرفی سنگ نگاره های کشف شده در کوه های شمالی شهر، معرفی محلات قدیمی و توضیحاتی در مورد ۱۰ اثر تاریخی نجف آباد که تاکنون امکان ثبت در فهرست آثار ملی را پیدا کرده اند ذکر شده و در اتاق کوچک پشت این بخش نیز برخی پتانسیل های گردشگری شهر در قالب نمایش فیلم و عکس در معرض دید علاقه مندان قرار گرفته است.»
وی افزود:« در قسمت نمایش آثار تاریخی و فرهنگی نیز مواردی مانند اسناد تاریخی چون قباله های ازدواج، اسناد ملکی و دیگر نمونه های مشابه در کنار اشیاء تاریخی مثل دهنه های اسب ساخت نجف آباد،وسایل تخت کشی،قیچی و تیغ قالیبافی،چَره،تنها پِنگ باقی مانده در شهر، انواع قفل و پابند به همراه آثار متنوع دیگری در چندین ویترین فضای بزرگترین اتاق خانه را به خود اختصاص داده اند.»
تجهیز اتاق کوچکتر پشت بخش نمایش آثار قدیمی نجف آباد به دو پیکره از پیرمرد و پیرزن نجف آبادی همراه با تعداد دیگری از وسایل قدیمی استفاده شده در دوران قدیم شهر دیگر مطلبی بود که فردوسی با بیان آن اضافه کرد:« در سومین بخش نیز مجموعه از اسناد تاریخی مربوط به شهرداری نجف آباد از دوران پهلوی اول و دوم گردآوری شده و با توجه به زیرساخت های فراهم شده در آینده می تواند به عنوان محلی جهت گردآوری اسناد مهم مکتوب در بین مردم هم مورد استفاده قرار گیرد.»
در اولین قسمت از زیر زمین این اثر نیز با توجه به تاریخچه استفاده از آن به عنوان مطبخ،یک پیکره از زنی در حال پخت نان به همراه دیگر وسایل مربوط به یک مطبخ قدیمی گردآوری شده و در قسمت میانی نیز که به حوضخانه معروف است فضایی جهت صرف چایی و انواع نوشیدنی های سنتی ایجاد شده که در کنار نمایش تعداد دیگری از آثار تاریخی شاخص شهر به یکی از قسمت های جذاب موزه مردم شناسی تبدیل شده است.
در آخرین بخش زیر زمین نیز که پیش از این به عنوان اصطبل مورد استفاده قرار می گرفته، پیکره مربوط به سه شغل قدیمی و تقریبا فراموش شده نجف آباد شامل کلاه مالی،چاقو سازی و لوده بافی طراحی و ساخته است.

بررسی خانه تاریخی مهر پرور از دید یک کارشناس آثار تاریخی
حسن موحدی یکی از کارشناسان آثار تارخی در خصوص خانه سیصد و شصت متر مربعی مهر پرور می گوید:« این خانه به سبک کردی بنا شده و مجموعه فضاها در قالب یک فرم مستطیل شکل در دو طرف حیاط وسیعی جای گرفته که دارای دو جبهه اصلی شمالی و جنوبی است.»
موحدی ادامه می دهد:« بر اساس سبک معماری ( دو جبهه¬ای شمالی- جنوبی)، شیوه انواع طاق¬بندی-ها، شکل و نحوه گسترش پلان مرکزی، نوع تزیینات پیش ساخته آجری و کاربری¬های فضاهای جبهه شمالی و زیرزمین خانه، سقف تیرپوش تاریخ ساخت بنا را می¬توان متعلق به اواخر دوره قاجار و اوائل پهلوی اول دانست.»
وی افزود:« تنها ورودی بنا در قسمت جنوب غربی واقع شده که بوسیله هشتی ( با طاقی به روش رومی) فضای خارج را به حیاط خانه مرتبط و حیاط متشکل از حوض سنگی لچکی با دو قوس کُند و دو باغچه قرینه آن به همراه تالار اصلی و شاهنشین به همراه دو اتاق سه دری در طرفین فضاهای چیده شده در جبهه شمالی می¬باشند.»
این کارشناس آثار تاریخی همچنین اضافه کرد:« چهار ستون چوبی با پایه¬ستون سنگی و مقطعی مربع سقف مرتفع ایوان شمالی بنا را بر دوش داشته، پنجره¬های دو اشکوب هلالی شکل، طاق نماهای متعدد سه دری¬ها، درهای چوبی مشبک با گره¬های قاب¬بندی طرح اسلیمی، گره¬های کنگره¬ای جفت، رخبام تزیین شده با آجرهای قالبی موسوم به سرلوح یا کله گرگی، از اره¬های از جنس کاشی فیروزه¬ای و نمایی از سنگ پاکتراش از زیبایی¬های بنا به حساب می¬آیند.»
وی در پایان خاطر نشان کرد:« زیرزمین خانه در ضلع شمالی با جرزهای قطور و سقفی از نوع پوشش گنبدی خفته و متفاوت با فضای فوقانی خود شامل مطبخ، حوضخانه با دو دهلیز با تاق گهواره¬ای است.»
این اثر تاریخی که در خیابان امام،کوچه شهید باستانی (دبیرستان دخترانه هجرت) واقع شده در ایام عید به صورت رایگان پذیرای علاقه مندان از ساعت ۸ صبح الی ۱۳ و چهار بعد از ظهر الی ۹ شب خواهد بود.
هر روز نیز علاوه بر یکی از کارشناسان آثار تاریخی، سه نفر نیرو شامل یک نیروی خدماتی، یک نگهبان و یکی از بانوان راهنما نیز در محل خانه تاریخی مهرپرور آماده خدمات رسانی به بازدید کنندگان هستند.

منبع خبر:najafabad.ir