مسجد صفا نجف آباد

این مسجد درشمال شرقی شهر، انتهای محله یاور و ابتدای کوچه صفا قرار دارد. در این نقطه شهر، سه بنای با شکوه و قدیمی موجود است. یکی برجهای دو قلوی صفا که قدمت آنها به دوران صفوی می رسد. دومین اثر۲ باب حمام زنانه و مردانه قدیمی که به مشتریان خود سرویس می دهند و از معدود حمام های قدیمی شهر هستند که هنوز تون آنها گرم است. بنای سوم مسجد صفا است که از شمال به حمام تکیه کرده و از جنوب به برج های سر به فلک کشیده، محدود شده است. این مسجد ابتدا در زمینی کمتر از ۵۰۰ متر مربع که توسط یکی از اهالی محل به نام حاج براتعلی وقف شده بود، بنا شد.

ساختمان اولیه مسجد عبارت بود از چهار دهنه اتاق و ایوان طاق و چشمه ای آجری در شمال زمین که در زیر آنها و قسمتی از حیاط، شبستان با شکوه آجری با سقف های ضربی و ستون های سنگی بنا شده بود. شبستان در زمستان¬های سرد و تابستان های گرم جایگاه مناسبی برای نماز و مراسم دیگر بود و تنها بنای به جای مانده از آن زمان است که خم به ابرو نیاورده است. درحال حاضر از آن به عنوان سالن ورزشی استفاده می شود. بنایان سازنده آن استاد حیدر فرزند شیخ ابراهیم و حاج قربانعلی پیشکار بوده اند. حیاط نسبتاً کوچک مسجد به همراه وضو خانه، درب، دالان و راه پله ورود به شبستان از دیگر تاسیسات این مسجد بود.

طی مرحله دوم در ضلع جنوبی یکی دو اتاق برای مطالعه و سایر امور به همراه وضو خانه و دستشوئی ساخته شد. پس از ازدیاد سکنه محل و کثرت نمازگزاران، مقداری زمین در غرب مسجد خریداری و با تخریب ساختمان اولیه مسجد در سالهای ۴۵ تا۵۰، در ضلع شمالی و غربی مسجد سالن بزرگی با آجر و بتن ساخته شد که هم اکنون مورد استفاده است.

چهارمین مرحله، تجدید بنای ساختمان جنوبی مسجد است. این مسجد را نیز می توان در شمار مساجد قدیمی شهر با قدمتی قریب هشتاد سال به حساب آورد.

امامان جماعت مسجد را به ترتیب مرحوم حاج شیخ نعمت الله صالحی و حاج آقا رضا حججی گفته اند و پس از افراد مذکور، حاج آقا جعفرطباطبائی پیر مرد شاعر پیشه و عارف مسلک، سالیان دراز امام این مسجد بود که چند سال پیش به رحمت ایزدی پیوست.

📌بخشی از کتاب «مقدمه ای بر تاریخ و فرهنگ مردم نجف آباد» به قلم «فضل الله خلیلی»؛ کاری از انتشارات مهر زهرا (س)

مقدمه ای بر تاریخ و فرهنگ مردم نجف آباد

مسجد صفا نجف آباد