‌”کِدِرگان” قبل از خشکسالی

قَهدِریجان یا در لفظ قدیمی “کِدِرگان” بخش وسیعی از سرزمین لنجان سفلی و یکی از بزرگ‌ترین کانون‌های کشت و زرع استان اصفهان تا قبل از خشکسالی سال‌های اخیر بود.

قهدریجان در سال‌های آبسالی به دلیل برداشت بالای محصول و کسب عناوین کشوری و جهانی در زراعت به “شهر کشاورزان نمونه کشور” معروف شد، اما خشکی زنده‌رود و قطع حق آبه‌های تاریخی این منطقه در دهه اخیر موجب نابودی کشاورزی، محیط زیست و گرفتاری مردان زحمتکش آن در انبوه مشکلات شده است.

محمد غلامی نایب رییس شورای اسلامی قهدریجان که تا سال گذشته رییس این نهاد مردمی بود با حضور در دفتر خبرگزاری ایسنا از مشکلات شهر قهدریجان گفت که شرح آن را در زیر می‌خوانید.

“این ملک را به قدرِ جانم دوست دارم …”

محمد غلامی درباره موقعیت و جایگاه این شهر در استان به خبرنگار ایسنا گفت: قَهدریجان، مشهور به “شهر کشاورزان نمونه کشور” در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر اصفهان واقع شده، اما زیر مجموعه شهرستان فلاورجان محسوب می‌شود و دارای بخشداری مستقل است.

نایب رییس شورای شهر قهدریجان با اشاره به فاصله پنج کیلومتری این شهر با فلاورجان، افزود: با توجه به این فاصله کوتاه از مرکز استان می‌توان مدعی شد که قهدریجان می‌تواند سرریز جمعیت دانشجویی برای بحث آموزش عالی را جذب کند که این مساله در سال‌های اخیر نیز افتاده است.

وی با بیان اینکه در طول تاریخ، قهدریجان از روستاهای بزرگ لنجان سفلی بوده است، تصریح کرد: لنجانات در غرب حوضه آبریز زاینده رود شامل شهرها و روستاهای زیادی بوده که زرین شهر و مبارکه متعلق به لنجان علیا است، اما تمام محدوده لنجان سفلی نیز در قبل از انقلاب به شهرستان فلاروجان تغییر نام داد.

غلامی درباره وجه تسمیه این شهر، گفت: از زمان‌های بسیار قدیم قهدریجان به “کدرگان” معروف بوده که دلیل نامگذاری آن را گونه‌های تیره و کدر شده مردم زحمتکش آن به خاطر آفتاب خوردگی در حین کار در مزارع می‌دانند.

نایب رییس شورای اسلامی شهر قهدریجان ادامه داد: بر اساس نقلی دیگر ظل السلطان حاکم عهد قاجار اصفهان، مدعی بود که “‌من این مُلک یا روستای حاصلخیز و مردمش را به اندازه جان یا- قَدرِجانِ – خودم دوست دارم “و به تدریج واژه “قدرجان” به قهدریجان تبدیل شد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر جمعیت این شهر ۳۵ هزار نفر است، اظهار کرد: طبق اولین سرشماری سال ۱۳۴۵ این رقم حدود هفت هزار نفر بوده است.

شهری پیشگام در انقلاب و دفاع مقدس

غلامی درباره نقش سیاسی این شهر اظهار کرد: قهدریجان از معدود شهرهایی بود که مردم آن با شروع قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ به نهضت امام خمینی(ره) پیوستند، به طوری که سال ۱۳۵۲ تعدادی از آنان نیز دستگیر و زندانی شدند.

‌

رییس سابق شورای شهر با اشاره شهادت صفر علی غلامی قهدریجانی در تظاهرات پنج رمضان در شهر اصفهان، افزود: به دلیل هراس ساواک تشییع پیکر آن شهید شبانه انجام و برگزاری مراسم عزاداری نیز ممنوع اعلام شد‌.

غلامی با بیان اینکه بیشتر شهدای شهرستان فلاورجان متعلق به این شهر بودند، یادآور شد: تعداد کل شهدای جنگ این شهرستان یک هزار و ۳۰۰ شهید است که حدود ۲۲۵ شهید آن قهدریجانی بودند.

کشاورزان نمونه کشور در فقر و بیکاری

نایب رییس شورای اسلامی شهر قهدریجان، ادامه داد: بر روی تابلوی ورودی قهدریجان جمله “به شهر کشاورزان نمونه کشور خوش آمدید” مشاهده می‌شود که دلیل کسب این عنوان سخت کوشی و علاقه بی‌حد مردمان این دیار به شغل و پیشه زراعت است.

وی با اشاره به کسب عنوان کشاورز نمونه جهان توسط علیرضا جمالی، تاکید کرد: در دوران آبسالی و به خصوص در دهه ۱۳۷۰ هر سال کشاورزان این منطقه از دست تمام روسای جمهور وقت جایزه و لوح “کشاورز برتر و نمونه کشوری” را به دلیل راندمان بالای تولید محصول دریافت می‌کردند.

غلامی افزود: بر اساس برخی آمارها میزان تولید در سطح هکتار محصول برنج و پیاز کشت شده در این شهر در دوران آبسالی در بعضی سال‌ها از کشور ژاپن هم بیشتر شده بود.

نایب رییس شورای اسلامی شهر قهدریجان، با اشاره به وسعت هشت هزار و ۵۰۰ هکتاری اراضی زراعی این شهر، گفت: بیشتر زمین‌های کشاورزی در دو صحرای “فَهران” و “مزرا” است، اما به دلیل خشکسالی‌های سال‌های اخیر در سطح کشور و استان اصفهان حدود ۵۰ درصد از این اراضی به طور کلی خشک و بی‌حاصل شد.

وی از گسترش فقر، بیکاری و تخریب محیط زیست در منطقه به دلیل نابودی زراعت خبر داد و تصریح کرد: در حال حاضر افراد زیادی از این شهر به دنبال اجاره کردن زمین به استان‌هایی مانند خوزستان، فارس، کرمان و …مهاجرت کرده‌اند.

غلامی خاطر نشان کرد: هم اکنون نیز هر ساله کشاورزان قهدریجانی در استان‌های دیگر هنور رتبه کشاورز برتر را کسب می‌کنند، اما به نام شهر یا استان‌های دیگر که در آن فعال هستند، ثبت می‌شود.

‌رییس سابق شورای اسلامی شهر یادآور شد: روزگاری منطقه دُرچه قطب تولید پیاز کشور محسوب می‌شد، اما حدود ۵۰ سال قبل، کشت این محصول در قهدریجان رواج یافت و این شهر بالاترین میزان تولید را به خود اختصاص داد، ولی هنوز هم جوانان این شهر در استان‌های دیگر بیشترین پیاز را در کشور تولید می‌کنند.

توسعه ناحیه صنعتی قهدریجان

وی درباره وضعیت ناحیه صنعتی این شهر اظهار کرد: حدود ۱۵ سال قبل این ناحیه با مساحت ۱۰۰ جریب زمین در اختیار فعالان صنعتی گذاشته شد که ۸۰ درصد افراد آن نیز قهدریجانی هستند و بیشتر واحدهای آن نیز مربوط به صنایع فلزی و تراشکاری است.

غلامی افزود: قصد داشتیم در اراضی کشاورزی کنار این ناحیه صنعتی حدود ۱۰۰جریب دیگر به آن اضافه کنیم که با مخالفت‌هایی در سطح استان به ۵۰ جریب کاهش یافت.

ضرورت ایجاد خط اتوبوس قهدریجان – نجف آباد

نایب رییس شورای شهر قهدریجان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: شهرداری این شهر هم‌زمان با شهرداری فلاورجان در سال ۱۳۴۷ تاسیس و از اولین شهرداری‌های استان اصفهان محسوب می‌شود.

وی با اشاره با روی کار آمدن اولین دوره شورای اسلامی شهر در سال ۱۳۷۷، تصریح کرد: در آن دوره فعالیت‌های بسیار خوبی انجام شد، اما متاسفانه به مرور زمان و توسط مجلس شورای اسلامی اختیارات و توانمندی شوراها محدودتر شد.

غلامی ادامه داد: در سال ۱۳۸۶ سازمان اتوبوسرانی شهرداری‌های شهرستان فلاورجان تاسیس و ۲۱ درصد سهام آن توسط شهرداری قهدریجان خریداری شد و به دنبال آن شش دستگاه اتوبوس به بخش خصوصی این شهر واگذار شد.

نایب رییس شورای اسلامی شهر با بیان اینکه در مسیر اصفهان مشکل حمل و نقل با اتوبوس نداریم، تاکید کرد: مشکل اصلی مردم نبود خط اتوبوسرانی از قهدریجان به سمت نجف آباد است، زیرا گروه زیادی از دانشجویان و فرهنگیان به سمت دانشگاه‌های آن شهرستان روزانه مراجعه می‌کنند.

وی خاطر‌نشان کرد: البته سازمان اتوبوسرانی شهرستان فلاورجان نیز با استفاده از کارشناس طی یک ماه این وضعیت را مطالعه و تایید کرده، اما متاسفانه در عمل حرکتی برای ایجاد این خط حمل و نقل عمومی در آن مسیر مشاهده نکرده‌ایم.

شهری بدون تاکسی

غلامی ادامه داد: در شهر قهدریجان به دلیل بافت مذهبی و دیدگاه‌های سنتی اصلا تاکسی وجود ندارد، اما تعداد ۱۰ دستگاه مینی بوس برای حمل و نقل درون شهری در سال‌های قبل برای سرویس‌دهی توسط شهرداری خریداری و پس از چند سال به بخش خصوصی واگذار شد.

رییس سابق شورای شهر قهدریجان در ادامه درباره وضعیت جاده‌های برون شهری گفت: این جاده‌ها بیشتر محل تردد کامیون‌هایی است که به سمت خوزستان حرکت می‌کنند و آسفالت آن نیز تخریب شده است و چون در محدود شهرداری نیست، مرمت آن با اداره راه و شهرسازی است، هر چند اداره یادشده نیز به این موضوع اصلا توجهی نمی‌کند.

طرح جامع توسعه دارای اشکال است

وی درباره طرح جامع توسعه شهری گفت: در سال ۱۳۹۰ یکی از شرکت‌های مشاوره‌ای خصوصی اقدام به مطالعه در این زمینه کرد و طرح جامع نیز در آن سال ابلاغ شد، هرچند اشکالات بسیاری را به آن وارد کردیم و بارها به استانداری و اداره راه و شهرسازی در انتقاد به آن نامه نوشته‌ایم.

غلامی با بیان اینکه استانداری چون با شرکت مشاوره‌ای طرف قرارداد است، به اعتراض شورای شهر توجهی نمی‌کند، خاطر‌نشان کرد: علیرغم افزایش جمعیت و نیاز مردم به مسکن حدود یک سوم از فضای توسعه شهری در این طرح کسر شده و ارتفاع سازی بیش از دو طبقه در آن به تصویب نرسیده است.

نایب رییس شورای اسلامی شهر قهدریجان، افزود: به نظر می‌رسد دولت هم بر اساس برخی حساسیت‌ها و بحث‌های شدید سیاسی دهه ۱۳۶۰ که در این شهر اتفاق افتاده بود حاضر به توسعه و پیشرفت این شهر نیست.

وی با بیان اینکه در برابر تبدیل کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی در این منطقه به شدت ایستادگی کرده‌ایم، یادآور شد: در سال‌های اخیر به دلیل ایجاد جو روانی از طرف دفاتر املاک در قهدریجان افزایش سرسام آور قیمت زمین و مسکن را شاهد هستیم.

نیمی از شهر، بافت فرسوده است

غلامی درباره بافت فرسوده شهر گفت: نیمی از وسعت مسکونی این شهر بافت خشتی و فرسوده است که با کوچک‌ترین زلزله خطرآفزینی می‌کند، اما قهدریجان جزء اولین شهرهای استان و کشور است که طرح مصوب برای احیای نوع بافت دارد.

رییس سابق شورای اسلامی شهر با اشاره به تخفیف ۵۰ درصدی عوراض صدور پروانه ساختمان در بافت فرسوده، اظهار کرد: شهرداری همواره خواستار حذف این تخفیف بوده، اما شورای شهر با توجه به مشکلات مالی مردم مانند خشکسالی و … با جدیت با این حذف مخالفت کرده است.

وی تاکید کرد: البته رقم ۸۰۰ میلیون تومان از سازمان راه شهر سازی استان برای تخفیف صدور پروانه بافت فرسوده طلبکار هستیم، اما تا کنون هر تلاشی کرده‌ایم این مطالبات داده نشده و یکی از دلایل فشار شهرداری برای حذف این رقم تخفیفی همین موضوع است.

غلامی یادآور شد: میزان ساخت و ساز مسکونی به دلیل کاهش درآمد مردم، افزایش نرخ مصالح ساختمانی، بیمه‌ها و… در قهدریجان کمتر از گذشته شده است.

نایب رییس شورای شهر قهدریجان درباره طرح مسکن مهر در این شهر گفت: در ۴۰ هزار مترمربع از اراضی منطقه نیز تعداد ۳۲۰ واحد مسکونی مهر ساخته شده که در حال حاضر در آن جمعیت ساکن است، اما دچار مشکلاتی مثل عدم آزاد سازی و آسفالت راه اصلی است.

محرومیت از فاضلاب شهری

وی درباره مشکل فاضلاب شهری گفت: قهدریجان از اولین شهرهایی بود که اقدام به ساخت تصفیه خانه فاضلاب کرد که حتی برای این کار خود، مردم قطعه زمینی را اهدا کردند.

غلامی تاکید کرد: مشکل اصلی در شهرستان فلاورجان کمبود بودجه نیست، بلکه تبعیض در اعطای آن است، چرا که فرمانداری تمام هزینه‌ اجرا و تکمیل پروژه فاضلاب شهری فلاورجان را پرداخت کرد، اما ریالی بودجه برای این امر به قهدریجان اختصاص نیافت.

رییس سابق شورای اسلامی شهر قهدریجان با اشاره به وجود ۱۰ هزار انشعاب آب در این شهر، اظهار کرد: فاضلاب شهری حدود یک هزار انشعاب در خیابان‌های اصلی شهر عملیاتی شده، ولی بسیاری از خیابان‌ها و کوچه‌های فرعی از این امکان محروم شده‌اند.

وی افزود: معتقدیم باید به طور هم‌زمان نیمی از شهر فلاورجان و نیمی از قهدریجان در طرح توسعه فاضلاب شهری قرار می‌گرفت تا بی عدالتی در حق مردم یک شهر نشود.

غلامی خاطرنشان کرد: طول شبکه فاضلاب قهدریجان ۸۰ کیلومتر است که برای احداث آن باید ۱۵ میلیارد تومان هزینه شود، اما شرکت آبفای استان حاضر به پرداخت یک ریال آن هم نیست و باید تمام آن مبلغ را از مردم تامین کنیم.

انتقال بیمار با هلیکوپتر به صرفه‌تر است تا حضور پزشک!

نایب رییس شورای شهر قهدریجان با انتقاد از تعطیلی زایشگاه این شهر، اظهار کرد: یک مرکز درمانی شامل بیمارستان و زایشگاه در دهه ۱۳۶۰ ساخته شد که سال‌ها مردم به آن مراجعه می‌کردند، اما به دلایلی شبکه بهداشت شهرستان زایشگاه آن‌را تعطیل کرد و مدعی شد اگر بیمار را با بالگرد به بیمارستان فلاورجان بیاروید، به صرفه‌تر است تا پرسنل پزشکی در اختیارتان بگذاریم!

‌وی با بیان اینکه بیمارستان این شهر در حد اورژانس تنزل یافته است، افزود: در سال ۱۳۸۶ کلنگ ساخت بیمارستان ۳۰ تختخوابی زده شد، اما نمی‌دانیم چرا پس از احداث، امکانات اورژانس این شهر به آن انتقال یافت نه امکانات جدید.

قدیمی‌ترین دبستان شهر نوسازی شود

غلامی گفت: دبستان سعادت قهدریجان در سال ۱۳۰۵ اولین مدرسه خارج از محدوده اصفهان و کل لنجانات است که در یک منزل افتتاح شد، اما حدود ۴۰ سال قبل ساختمانی جدید برای آن احداث شد.

وی با بیان اینکه ساختمان این مدرسه فرسوده شده است، اظهار کرد: متاسفانه ۱۰ سال است که اداره نوسازی مدارس، دبستان سعادت را در نوبت اول تخریب قرار داده، اما بازسازی مدارس دیگری در این شهرستان مورد توجه قرار گرفته است.

منبع:ایسنا