مهمترین مشکلات صنعت زنبورداری ایران از زبان یک نخبه کشوری

سید رسول ابطحی زنبوردار نجف آبادی که توانسته عنوان برترین فعال این صنعت در سالهای ۷۸ و ۹۳ را کسب کند در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری شهرداری به بیان مهمترین مشکلات و چالش های موجود در این صنعت مهم پرداخته که مشروح آن را در ادامه می توانید مطالعه کنید.

زنبورداری با وجود داشتن کمترین میزان مصرف ارز برای دولت،بیشترین بازدهی و سود را با تکیه بر منابع داخلی نصیب اقتصاد ایران می کند ولی در این مسیر با چالش ها و مشکلات زیادی روبه رو است که ابطحی در مورد آنها می گوید:« با وجود گستردگی فعالیت های این صنعت تاکنون هیچ گونه قانون مشخصی برای حل مسائل و معضلات پیش روی آن به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده و در این بخش تنها شاهد ابلاغ مواردی با عنوان دستور العمل های وزارت جهاد کشاورزی هستیم که فاقد ضمانت اجرایی لازم بوده و دستگاه قضایی امکان استناد روی آنها جهت احقاق حقوق زنبورداران را ندارد»
ابطحی عدم تبلیغات کافی در مورد فواید و راههای شناخت محصولات با کیفیت کندو مانند عسل،گرده گل،بره موم، رویال ژله و موم در سطح رسانه های گروهی و رادیو و تلویزیون را از دیگر نقائص این صنعت ارزآور عنوان داشت و افزود:« حذف و یا اصلاح ماده ۲۰ قانون تامین اجتماعی که تمامی زنبورداران با سابقه حتی یک روز بیمه پس از سال ۸۸ را از پوشش بیمه زنبورداری محروم می کند در کنار عدم وجود کارشناسان متخصص زنبور در ادارات دامپزشکی و کمبود وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی جهت شناسایی و تشخیص بیمارهای مرتبط با این صنعت در مناطق پر تراکم کشور از نظر حضور کلنی های زنبور عسل دیگر مشکلات این بخش هستند که در مجموع زمینه استفاده خود سرانه زنبور داران از آنتی بیوتیک ها و دیگر داروها در مبارزه با آفات و بیماریهای مختلف را تشدید کرده است.»
لازم به ذکر است که این استفاده بی رویه و غیر کارشناسانه از داروهای موجود در بازار علاوه بر تاثیر منفی بر جمعیت کندوها، باعث افت تولید و کیفیت عسل و آلوده شدن محصولات مختلف آن نیز شده است.
نبود تسهیلات بانکی کم بهره جهت توسعه فعالیت های زنبورداری، استفاده بی رویه کشاورزان و باغداران از سموم و حشره کش ها و به دنبال آن ریزش جمعیت زنبورها و حذف دیگر حشرات مفید، نبود آزمایشگاه مرجع و معتبر جهت آزمایش کیفیت عسل های موجود در بازار، عدم حضور کارشناس زنبورداری در صندوق بیمه محصولات کشاورزی دیگر مشکلات مورد اشاره این نخبه زنبورداری به شمار می آیند.
ابطحی اشباع بازار مصرف از عسل های بی کیفیت و تقلبی را از جمله مهمترین معضلات موجود این صنعت نام برد و اضافه کرد:« نبود یک مرجع مشخص برای اعلام کیفیت عسل و ضعف سیستم های نظارتی باعث شده تا با ورود این تولیدات بی کیفیت علاوه بر سلب اعتماد مشتریان، قیمت عسل های با کیفیت نیز در سطح بسیار پایینی نگه داشته شده و در نتیجه ادامه تولید اصولی و صحیح آن از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نباشد.»

بدون اصلاح ساختارهای موجود صنعت زنبورداری شکوفا نخواهد شد
برترین زنبور دار کشور در سالهای ۹۳ و ۷۸ علت اصلی مشکلات موجود در این صنعت را ساختارهای معیوب شکل گرفته در طول سالهای اخیر می داند و می گوید:« برای گذر از شرایط نامطلوب موجود به یک تحول اساسی،پالایش،بازبینی و تجدید نظر در شیوه های مدیریت تشکل های زنبورداری کل کشور نیاز داریم تا با حضور حداکثری جامعه زنبورداران، نمایندگان واقعی و دلسوز آنها در انتخاباتی فراگیر به مدیریت تشکل های موجود راه پیدا کرده و بتوانند مسیر سود موجود در این بخش را از دلالان به سمت جیب زنبورداران واقعی تغییر دهند.»
ابطحی مهمترین ویژگی های مورد نیاز برای مدیران تشکل های زنبورداری را اشتغال واقعی در این صنعت،پشتکار،تخصص،تدین و داشتن روحیه خدمتگذاری دانسته و می گوید:« تنها در این صورت است که می توان انتظار حل مشکلاتی مانند ورود گسترده عسل های تقلبی به بازار، معضلات خاص زنبورداران در فصل کوچ،سوء استفاده های صورت گرفته توسط برخی افراد سود جو، نبود قوانین حمایت کننده، عدم حضور کارشناسان متخصص در شبکه دامپزشکی و صندوق های بیمه کشاورزی و فقدان مرجع رسمی اعلام کیفیت عسل های موجود در بازار را داشته باشیم.»
هشدار نسبت به بدتر شدن شرایط با ادامه وضعیت حاکم بر ساختارهای مدیریتی تشکل های صنفی دیگر مطلبی بود که این پرورش دهنده نمونه زنبور عسل با اعلام آن ادامه داد:« برگزاری دوره های آموزشی تخصصی با همکاری شرکت های تعاونی جهت آشنایی زنبورداران با جدید ترین و علمی ترین شیوه های موجود در کنار تشکیل اکیپ های نظارتی با حضور نمایندگان دامپزشکی،شبکه بهداشت و درمان،اماکن، شرکت تعاونی و اصناف جهت بازرسی منظم و مستمر از مراکز عرضه عسل و دیگر فروشگاه ها به منظور جلوگیری از عرضه عسل های تقلبی و بی کیفیت و برخورد قاطع با متخلفان از دیگر راهکارهای عبور از شرایط فعلی به شمار می آیند.»
پیشنهاد ایجاد مجتمع کارگاهی تولید کنندگان کندو دیگر موردی بود که وی با تشریح جزئیات آن خاطر نشان کرد:« کاهش آلودگی های زیست محیطی در نقاط مختلف شهر،جلوگیری از ایجاد ترافیک در بسیاری از نقاط، فراهم شدن امکان نظارت بیشتر بر کیفیت و قیمت کندوها، کوتاه کردن دست دلالان از چرخه عرضه و تقاضا، فراهم کردن شرایط عرضه مستقیم چنین تولیداتی و در نهایت تقویت بنیه مالی سازندگان کندو از جمله امتیازات راه اندازی چنین مجموعه ای به شمار می آید.»
توصیه به فعالین این صنعت جهت خروج از حالت تولید تک محصولی عسل و آشنایی با شیوه های جدید و استفاده بهینه از دیگر فرآورده های کندو آخرین بخش سخنان ابطحی را در این گفت و گو تشکیل میداد.