306- بـراى تـوضـيـح بـيـشـتـر دربـاره ايـن قـسـمـت از آيه ، و تعيين مرجع ضمير در لقائه ، به مجمع البيان (8/333 ـ 332) مراجعه كنيد.
307- سوره ذاريات (51): 21 ـ 20.
308- بحار /7/173.
309- نهج البلاغه /703.
310- وسائل 1/62.
311- تحف العقول /208.
312- مستدرك 2/357.
313- سوره حجر (15): 75.
314- بصائر الدرجات /357.
315- بحار 67/75 ـ از كتاب عيون اخبار الرضا 2/200 در اين كتاب چـنين است : مومنى نيست مگر اينكه در او فراستى است ، و به اندازه ايمان خود، با نور خدا، مى بيند....
316- نهج البلاغه /210.
317- ايـن سـخـن ، در وصـف انـسـانـهـاى مـعـتـقـد شـنـاخـتـور تـكـامـل يـافـتـه اسـت ، آنـان كـه بـا نـور مـعـرفـت و فـروغ شـنـاخـت بـه درجـات تكامل رسيده اند، و خود چراغ راه ديگران گشته اند.
318- تحف العقول /264.
319- سوره انفال (8): 65.
320- سوره حج (22): 54.
321- سوره حشر (59): 14 ـ 13.
322- غرر الحكم /294.
323- غررالحكم /269.
324- نهج البلاغه /935؛ عبده 2/57.
325- تحف العقول /266.
326- غررالحكم /245.
327- تحف العقول /263.
328- مشكاة الانوار/46.
329- غررالحكم /215.
330- بحار 71/83.
331- غررالحكم /349.
332- غررالحكم /353.
333- مشكاة الانوار/20.
334- سوره ابراهيم (14): 12.
335- سوره كهف (18): 68 ـ 66.
336- غررالحكم /14.
337- نهج البلاغه /802.
338- غررالحكم /249.
339- غررالحكم /309.
340- غررالحكم /222.
341- غررالحكم /255.
342- سوره مومنون (23): 60.
343- بحار 70/177 ـ از كتاب المحاسن .
344- تحف العقول /261.
345- غررالحكم /268.
346- اصول كافى 1/23.
347- غررالحكم /248.
348- غررالحكم /274.
349- بـحـار 78/6 ـ از كـتـاب مـطـالب السـؤ ول
350- نهج البلاغه 5/128؛ عبده 2/245.
351- غررالحكم /148.
352- تحف العقول /264.
353- سوره حشر (59): 14.
354- نهج البلاغه /802.
355- عيون اخبار الرضا 2/131.
356- سوره حج (22): 46.
357- بحار 40/128.
358- غررالحكم /40.
359- بـحـار 78/6 ـ از كـتـاب مـطـالب السـؤ وال .
360- ارشاد/143.
361- كافى 8/22.
362- بحار 78/128.
363- نهج البلاغه /31؛ عبده 2/54.
364- مقصود عقل عملى و كسبى است .
365- تحف العقول /62.
366- غررالحكم /16.
367- بـحـار 78/7 ـ از كـتـاب مـطـالب السـؤ ول
368- ارشاد/142.
369- نهج البلاغه /573.
370- نهج البلاغه /1182.
371- اختصاص /238.
372- نهج البلاغه /912؛ عبده 2/42.
373- بحار 8/520 (از چاپ كمپانى ).
374- نهج البلاغه /1118.
375- نهج البلاغه / 935.
376- نهج البلاغه /66؛ عبده 1/52.
377- نهج البلاغه /1183.
378- سوره نساء (4): 162.
379- سوره سبا (34): 6.
380- سوره حج (22): 54.
381- سوره آل عمران (3): 18.
382- سوره جاثيه (45): 20.
383- سوره اعراف (7): 52.
384- سوره روم (30): 53-52.
385- سوره زخرف (43): 40.
386- سوره يونس (10): 43-42.
387- تحف العقول / 44.
388- اصول كافى 1 / 16.
389- غررالحكم / 315.
390- اصول كافى 1 / 11.
391- نهج البلاغه / 448، عبده 1 / 302.
392- اصول كافى 1 / 29.
393- غررالحكم / 15.
394- بحار 78 / 127.
395- اصول كافى 1 / 16.
396- اصول كافى 1 / 18.
397- سوره فاطر (35): 28.
398- بحار 69 / 81-80.
399- بحار 69 / 81-80.
400- نهج البلاغه / 210؛ عبده 1 / 166.
401- يعنى : انسان معتقد با شناخت و آگاه .
402- اصول كافى 1 / 15.
403- اصول كافى 1 / 16.
404- اصول كافى 1 / 25.
405- سوره بقره (2): 44.
406- سوره حجر (15): 99.
407- بحار 2 / 32.
408- غررالحكم / 243.
409- عدة الداعى / 68.
410- تحف العقول / 215.
411- اصول كافى 1 / 43.
412- بحار 2 / 28 - از تفسير على بن ابراهيم .
413- تحف العقول /375.
414- بـحـار 78 / 26. از كـتـاب مـطـالب السـؤ ول .
415- بحار 78 / 378.
416- تحف العقول / 39.
417- نهج البلاغه / 481-480.
418- تحف العقول / 262.
419- تحف العقول / 262.
420- خصال 2 / 437.
421- نهج البلاغه / 1116.
422- سوره نحل (16): 92.
423- مكارم الاخلاق / 538.
424- نهج البلاغه / 1127.
425- اصول كافى 1 / 17.
426- تحف العقول / 160.
427- نهج البلاغه / 1130.
428- تحف العقول / 264.
429- اصول كافى 1 / 12.
430- ثواب الاعمال / 68.
431- غررالحكم / 53؛ اختصاص / 238.
432- سوره يس (36): 16-13 و 22-20.
433- سوره انبياء (21): 57-51.
434- سوره نساء (4): 84.
435- سوره انبياء (21): 60-58.
436- سوره نحل (16): 125.
437- سوره ابراهيم (14): 4.
438- سوره شعرا (26): 195-193.
439- سوره فصلت (41): 33.
440- سوره صف (61): 3-2.
441- مكارم اخلاق / 548.
442- وسائل 11 / 194.
443- منية المريد / 48.
444- سوره فصلت (41): 53.
445- سوره ذاريات (51): 21-20.
446- بحار 2 / 32 - از كتاب مصباح الشريعة .
447- بحار 70 / 72 - از كتاب عوامى اللئالى .
448- غررالحكم / 319.
449- تحف العقول / 208.
450- غررالحكم /322.
451- غررالحكم / 322.
452- غررالحكم /222.
453- غررالحكم /293.
454- نهج البلاغه /304.
455- نهج البلاغه /1159.
456- غررالحكم /318.
457- ارشاد، شيخ مفيد/142.
458- غررالحكم /302.
459- نهج البلاغه /936؛ عبده 2/57.
460- غررالحكم /290.
461- نهج البلاغه /1015؛ 2/101.
462- نهج البلاغه 929؛ عبده 2/52.
463- تحف العقول /207.
464- بحار 72/352.
465- تحف العقول /292.
466- سوره رعد (13): 4ـ2.
467- سوره حجر (15): 22ـ19.
468- نهج البلاغه /33.
469- نهج البلاغه /736.
470- سوره ابراهيم (14):52.
471- سوره نمل (27): 61 ـ 60 و 64.
472- نهج البلاغه /23.
473- سوره بقره (2): 242.
474- سوره رعد (13): 4.
475- سوره رعد (13): 19 سوره زمر (39): 9.
476- سفينة البحار 2/214.
477- اصول كافى 1/13.
478- غررالحكم /15.
479- اصول كافى 1/25.
480- اصول كافى 1/25.
481- سوره يوسف (12): 2.
482- سوره زخرف (43): 3.
483- سوره انبيا (21): 10.
484- اصول كافى 1/13.
485- تحف العقول /27.
486- اصول كافى 1/16.
487- در اين تعبير آگاه گشته باشد دقت شود. آگاهى از دين ، با درك عميق و جـامـع ديـن مـيـسر است .نه جز آن . ممكن است كسى سالها دم از دين و ديندارى بزند، و درس ديـن نيز خوانده باشد، ليكن از جوهر آن آگاه نگشته باشد، و به درك مجموعى آن (تعقه در دين ) دست نيافته باشد. و چه بسيارند اينگونه كسان : دينداران و عالمان !
488- سوره عنكبوت (29): 34.
489- اصول كافى 1/11.
490- اصول كافى 1/28.
491- سوره حشر (59): 7.
492- سوره نسا (4): 59.
493- سوره نحل (16): 43.
494- تفسير برهان 2/369.
495- ذكـر يـكى از نامهاى قرآن كريم است ، چنانكه در برخى از آيات آمده است . پـيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله ) نيز ذكر ناميده شده است (سوره طلاق ، آيه 11ـ10) و در حديث از امام صادق عليه السلام رسيده است كه ذكر يكى از نامهاى حضرت محمد ـ ص ـ است ، و اهل ذكر ماييم (يعنى اهل بيت پيامر (ص . تفسير برهان 2/370.
496- تفسير برهان 2/370 ـ 369.
497- تفسير برهان 2/370 ـ 369.
498- تفسير برهان 2/370 ـ 369.
499- تفسير برهان 2/370 و 369.
500- تفسير برهان 2/370 و 369.
501- اصول كافى 1/13 و 18.
502- چون دستورهاى واقعى دين خدا و راه خدا ترسى و خدا پرستى و تقوى پيشگى و رسـيـدن بـه قـرب الاهـى ، هـمـان اسـت كـه از طـرف خـداى مـتـعـال رسـيـده بـاشـد. و ايـن تـعـاليـم الهى همانها است كه پيامبران و امامان گفته اند و تعليم داده اند.
503- مـقـصـود از انسان تراز قرآن و انسان قرآنى ، انسانى (عالم ، انـديـشمند، صاحب شناخت ، مؤ من و معتقدى ) است كه هم در شناخت و معرفت ، قرآنى باشد و قـرآنـى (مـطـابـق حقايق و موازين قرآن ) بفهمد و بشناسد و بينديشد (نه غير قرآنى ، يا التقاطى )، و هم در عمل و سلوك و اقدام .
504- اين فراگيرى ژرف كه گفتيم ، ابعادى چند دارد، ليكن ما در اينجا تنها بـه بـعـد تـاريـخـى آن اشـاره كـرديـم ...و بـه تفكيك اصطلاحات فلسفى و اصطلاحات عـرفـانـى از هم ، و جدا سازى آرا و اصطلاحات فيثاغورسى و افلاطونى و ارسطويى و فـلوطـيـنـى و رواقـى و گـنـوسـى و هـنـدى و بـودايـى و...از يـكـديـگـر و بـازشـنـاسـى اصـول و سـرچـشـمـه هاى آنها كه همه مربوط است به سده هايى چند پيش از آمدن اسلام و نزول وحى محمدى (صلي الله عليه و آله ).
505- سوره حج (22): 46.
506- تحف العقول /44.
507- اصول كافى 1/25.
508- اصول كافى 1/12.
509- اصول كافى 1/11.
510- سوره حديد (57): 25.
511- سوره نسا (4): 165ـ163.
512- سوره فصلت (41): 14.
513- سوره هود (11): 12.
514- نهج البلاغه / 33.
515- نهج البلاغه / 437.
516- سوره توبه (9): 33.
517- سوره انفال (8): 24.
518- سوره توبه (9): 128.
519- سوره احزاب (33): 40.
520- سوره احزاب (33): 21.
521- الغدير 2 / 279.
522- نهج البلاغه / 43-42.
523- نهج البلاغه / 446.
524- سوره اسراء (17): 9.
525- وسائل 4 / 827.
526- بحار 92 / 107 - از كتاب اسرار الصلاة شهيد ثانى .
527- سوره مائده (5): 67 و 55.
528- سوره مائده (5): 67 و 55.
529- سـوره مـائده (5): 3 - نـزول ايـن آيـات در واقـعـه غـديـر و مـوضوع مهم امـامـت ، در كـتـابـهـاى مـعـتـبـر عـلمـاى سـنـى و شـيعه ذكر شده است ، به كتابهاى الغدير، عبقات الانوار و المراجعات مراجعه كنيد.
530- بحار 88 / 99 - از كتاب كمال الدين .
531- بحار 88 / 86؛ قرب الاسناد / 52.
532- اصول كافى 1 / 184.
533- سوره انعام (6): 122.
534- اصول كافى 1 / 185.
535- تفسير على بن ابراهيم / 161.
536- بحار 23 / 77 - از كتاب المحاسن .
537- يعنى : امام محمد باقر، يا امام جعفر صادق ، عليهماالسلام .
538- اصول كافى 1 / 180.
539- سوره حجرات (49): 13.
540- سوره روم (30): 22-20.
541- امالى طوسى 1 / 146.
542- اصول كافى 2 / 224.
543- بحار 68/120 - از كتاب بشارة المصطفى .
544- بـحـار 78/10 - از كـتـاب مـطـالب السـؤ ول .
545- بحار 78/105.
546- غررالحكم /292.
547- غررالحكم /292.
548- نهج البلاغه /1015؛ عبده 2/102.
549- بحار 78/364.
550- تحف العقول /262.
551- غررالحكم /274.
552- نهج البلاغع 1289؛ عبده 2/247.
553- بحار 70/111.
554- اصول كافى 2/126.
555- تحف العقول /302.
556- سوره بقره (2): 194.
557- سوره بقره (2): 193.
558- سوره بقره (2): 98.
559- سوره توبه (9): 114.
560- سوره نسا (4): 101.
561- سوره ممتحنه (60): 1.
562- سوره تغابن (64): 14.
563- سوره يس (36): 60.
564- بحار 77/179 - از كتاب اعلام الدين .
565- غررالحكم /333.
566- غررالحكم / 332.
567- غررالحكم / 333.
568- غررالحكم / 336.
569- غررالحكم / 136.
570- غررالحكم / 25.
571- بحار 78/377.
572- غررالحكم / 294.
573- مستدرك نهج البلاغه /157.
574- نهح البلاغه /1027.
575- سوره كهف (18): 68.
576- سوره ابراهيم (14): 12.
577- امالى صدوق /439.
578- غررالحكم / 349.
579- سوره آل عمران (3): 140.
580- سوره يونس (10): 102.
581- سوره ابراهيم (14): 5.
582- كافى 8/23.
583- غررالحكم /292.
584- غررالحكم /259.
585- غررالحكم /285.
586- بحار 71/342 - از كتاب كنزالفوائد.
587- غررالحكم /95.
588- اصول كافى 2/116.
589- تحف العقول /144؛ مستدرك نهج البلاغه /159.
590- سوره روم (30): 9.
591- سوره اعراف (7): 101.
592- سوره آل عمران (3): 137.
593- سوره نمل (27): 69.
594- بحار 77/112.
595- نهج البلاغه /981؛ عبده 2/81.
596- نهج البلاغه /1100ـ1099؛ عبده 2/149.
597- نهج البلاغه /803ـ801.
598- نهج البلاغه /910ـ909.
599- سوره رعد (13): 22ـ19.
600- سوره اعراف (7): 128؛ سوره قصص (28): 83.
601- سوره طه (20): 132.
602- بحار 77/130 ـ از كتاب المحاس .
603- بـحـار 78/25 ـ از كـتـاب مـطـالب السـؤ ول .
604- بـحار 75/355 ـ از كتاب صفين ، تاءليف نصربن مزاحم منقرى كوفى .
605- تحف العقول /66.
606- غررالحكم /47.
607- تحف العقول /244.
608- بحار 2/53 ـ از كتاب مجالس مفيد.
609- بحار 72/197 ـ از كتاب امالى طوسى .
610- غررالحكم /268.
611- نهج البلاغه /1191؛ عبده 2/197.
612- بحار 2/53.
613- وسائل 11/401.
614- نهج البلاغه /933ـ932؛ عبده 2/55.
615- بحار 78/127 ـ از كتاب كنز الفوائد.
616- امالى طوسى 1/229ـ228.
617- وافى 3 (م 6) /64.
618- غررالحكم /42.
619- بحار 74/187 ـ از كتاب المحاسن .
620- نهج البلاغه /936.
621- سوره انعام (6): 79ـ76.
622- سوره ابراهيم (14): 4.
623- سوره عنكبوت (29): 46.
624- بحار 2/69.
625- رجال كشى /488.
626- الغيبة ، نعمانى /34.
627- الغيبة ، نعمانى /35.
628- اصول كافى 2/45.
629- اصول كافى 2/45.
630- بحار 2/78 ـ از كتاب الغيبة ، نعمانى .
631- الغيبة ، نعمانى /35 ـ 34.
632- سوره زمر (39): 18 ـ 17.
633- سوره بقره (2): 256.
634- نهج البلاغه /1169؛ عبده 2/185.
635- نهج البلاغه /1110؛ عبده 2/155.
636- مستدرك نهج البلاغه /187.
637- غررالحكم /71.
638- مستدرك نهج البلاغه /152.
639- ارشاد القلوب /285.
640- اصول كافى 1/40.
641- سوره بلد (90): 10.
642- نهج البلاغه /450؛ عبده 1/286؛ كافى 8/390.
643- غررالحكم /134.
644- سوره يونس (10): 39.
645- نهج البلاغه /1168؛ عبده 2/185.
646- بحار 104/370.
647- غررالحكم 135.
648- بحار 78/115 - از كتاب اعلام الدين .
649- اصول كافى 2/128.
650- نهج البلاغه /1272.
651- سوره بقره (2): 282.
652- سوره جمعه (62): 2.
653- سوره حديد (57): 28.
654- غررالحكم /293.
655- بحار 69/395؛ خصال 2/433 - با اندكى اختلاف .
656- غررالحكم /356.
657- سوره قصص (28): 50.
658- سوره جاثيه (45): 23.
659- سوره محمد (صلي الله عليه و آله ) (47): 14.
660- بحار 78/12.
661- نهج البلاغه /1182.
662- نهج البلاغه /936.
663- سوره فصلت (41): 17.
664- سوره عنكبوت (29): 38.
665- بحار 77/165 - از كتاب عوالى اللئالى .
666- غررالحكم /220.
667- نهج البلاغه /330؛ عبده 1/229.
668- غررالحكم /345.
669- غررالحكم /252.
670- اصول كافى 2/136.
671- سوره غافر (40): 56.
672- سوره جاثيه (45): 31.
673- سوره اعراف (7): 40.
674- سوره نمل (27): 14.
675- وسائل 1/79.
676- غررالحكم /273.
677- مستدرك 1/17.
678- نهج البلاغه /1139.
679- بحار 72/315.
680- بحار 72/316.
681- بحار 72/316.
682- غررالحكم /19.
683- غررالحكم /278-277.