نقد ماترياليسم ديالكتيك

در اين كتاب سعى شده است كه تمام انحرافات ماترياليسم ديالكتيك بطور واضح نمايانده شود البته ممكنست افرادى كه شخصا بى‏پايگى اين فلسفه را دريافته‏اند بما اعتراض كنند كه بيش از حد لزوم به نقد و ايراد مسائل اين فلسفه پرداخته‏ايم ولى ما متذكر مى‏شويم كه در اين جهت ارزش فلسفى و منطقى آنرا در نظر نگرفته‏ايم بلكه از لحاظ اينكه نشريات مربوط به ماترياليسم ديالكتيك بيش از اندازه در كشور ما منتشر شده و افكار عده نسبتا زيادى از جوانان را بخود متوجه ساخته و شايد عده‏اى باشند كه واقعا به اور كرده باشند كه ماترياليسم ديالكتيك عاليترين سيستم فلسفى جهان و ثمره مستقيم علوم و خاصيت لاينفك آنها است و دوره حكمت الهى سپرى شده است لازم بود كه تمام محتويات فلسفى و منطقى اين رسالات تجزيه و تحليل شود تا ارزش واقعى آن بخوبى واضح گردد .

ما در پاورقى‏ها آنجا كه آراء و عقايد ماديين را تقرير مى‏كنيم بيشتر به نوشته‏هاى دكتر ارانى استناد مى‏كنيم .

دكتر ارانى باعتراف خود پيروان مكتب ماترياليسم ديالكتيك از بهترين دانشمندان اين مكتب است در سرمقاله شماره بهمن ماه 1327 مجله مردم نشريه تئوريك حزب توده ايران مى‏نويسد ارانى از لحاظ وسعت معلومات و جامعيت علمى بى‏نظير است .

دكتر ارانى علاوه بر مقالاتى كه در مجله دنيا منتشر كرده و بعد از مرگش طرفدارانش بصورت جزوه‏هاى مستقل بارها چاپ و انتشار داده‏اند مثل جزوه ماترياليسم ديالكتيك و جزوه عرفان و اصول مادى و غير اينها كتابهاى مستقل نيز تاليف كرده است كه شايد مهمتر از همه پسيكولوژى است .

با آنكه تقريبا پانزده سال از مرگ دكتر ارانى مى‏گذرد هنوز طرفداران ماترياليسم ديالكتيك در ايران نتوانسته‏اند بهتر از او بنويسند دكتر ارانى در اثر آشنائى بزبان و ادبيات فارسى و آشنائى فى‏الجمله بزبان عربى ماترياليسم ديالكتيك را سر و صورتى بهتر از آنچه ماركس و انگلس و لنين و غيرهم داده بودند داده است و از اين جهت كتابهاى فلسفى وى بر كتابها فلسفى پيشينيانش برترى دارد .

باين مناسبت است كه با وجود بسيارى از تاليفات و ترجمه‏ها در اين زمينه ما بيشتر گفتار دكتر ارانى را سند قرار داديم .

تهران - اسفندماه 1332 شمسى - مرتضى مطهرى