الفصل السابع في المعاد -
پيرامون قيامت
52 ذكر المعاد - ياد قيامت
اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ
حِسابُهُمْ وَ هُمْ فِي غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ.
س 21/ آية 1 وقت حساب دادن مردم نزديك شده در
حالى كه آنان در بىخبرى رويگردانند. أَ يَحْسَبُ الْإِنْسانُ أَلَّنْ نَجْمَعَ
عِظامَهُ. س 75/ آية 3 آيا انسان مىپندارد كه استخوانهايش را جمع آورى نخواهيم
كرد.
إِنَّ السَّاعَةَ
لآَتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ.
س 40/ آية 59
قطعا روز قيامت آمدنى است و هيچ شكّى در آن
نيست ولى بيشتر مردم باور نمىكنند. يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ
زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ.
س 22/ آية 1 اى مردم! از پروردگار خويش پروا
كنيد كه زلزله قيامت حادثهاى عظيم است.
الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلى
أَفْواهِهِمْ وَ تُكَلِّمُنا أَيْدِيهِمْ وَ تَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِما كانُوا
يَكْسِبُونَ.
س 36/ آية 65 امروز بر دهانشان مهر مىزنيم و
دستهايشان با ما سخن مىگويند و پاهايشان به كارهائى كه مىكردند گواهى مىدهند.
يَسْئَلُونَكَ عَنِ
السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها، قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها
لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ.
س 7/ آية 187 از تو در باره قيامت مىپرسند كه
چه زمان برپا مىشود؟ بگو: علم آن فقط نزد پروردگار من است و جز او آن را به موقع
خود آشكار نمىسازد.
557- ياسر الخادم قال:
سمعت أبا الحسن الرضا عليه السّلام يقول: إنّ أوحش ما يكون هذا الخلق في ثلاثة
مواطن يوم يولد و يخرج من بطن أمّه فيرى الدّنيا
و يوم يموت فيرى الآخرة و أهلها و يوم يبعث
فيرى أحكاما لم يرها في الدّنيا ... الخبر.
الخصال 1/ 107
ياسر خادم مىگويد: از امام رضا (ع) شنيدم كه
مىفرمود:
وحشتناكترين صحنهاى كه اين انسان با آن روبرو
مىشود سه صحنه است: روزى كه از شكم مادر متولّد مىشود و دنيا را مىبيند، و روزى
كه مىميرد و آخرت و مردم آن را مىنگرد، و روزى كه زنده مىشود و با داوريهائى كه
در دنيا با آن مواجه نشده است روبرو مىگردد ...
558- عن عليّ عليه
السّلام: ينبغي للعاقل أن يعمل للمعاد و يستكثر الزّاد قبل زهوق نفسه و حلول رمسه.
از على (ع) نقل شده است: شايسته است خردمند
براى قيامت خود كار كند و پيش از آنكه جانش بدر رود و وارد قبر شود توشه خويش را
فراوان نمايد.
559- عن عليّ عليه
السّلام: طوبى لمن ذكر المعاد فاستكثر من الزّاد.
غرر الحكم/ 466
از على (ع) نقل شده است: خوشا به حال كسى كه به
ياد قيامت باشد و توشه خود را افزون كند.
560- عن عليّ عليه
السّلام: اشتغالك بإصلاح معادك ينجيك من عذاب النّار.
غرر الحكم/ 55
از على (ع) نقل شده است: اشتغال تو به اصلاح
قيامت، ترا از عذاب دوزخ رهائى مىبخشد.
561- عن عليّ عليه
السّلام: خير الاستعداد ما أصلح المعاد.
غرر الحكم/ 391
از على (ع) نقل شده است: بهترين آمادگيها آن
است كه باعث اصلاح قيامت گردد.
562- عن عليّ عليه
السّلام: من الشّقاء إفساد المعاد.
غرر الحكم/ 726
از على (ع) نقل شده است: از بدبختى (آدمى) است
كه قيامت خود را تباه سازد.
563- عن عليّ عليه
السّلام: اجعل همّتك لمعادك تصلح.
غرر الحكم/ 112
از على (ع) نقل شده است: اراده و همّت خود را
براى قيامت بگذار تا شايسته گردى.
564- قال النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: الحسنة في الدّنيا الصّحّة و العافية و في الآخرة المغفرة و
الرّحمة.
البحار 81/ 174
پيامبر (ص) فرمود: نيكى دنيا سلامتى و عافيت، و
نيكى آخرت آمرزش و بخشش است.
565- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام: إذا أراد اللَّه بعبد خيرا عجّل عقوبته في الدّنيا و إذا أراد بعبد
سوء أمسك عليه ذنوبه حتّى يوافى بها يوم القيامة.
البحار 81/ 177
از امام صادق (ع) نقل شده است: هر گاه خداوند
خير بندهاى را بخواهد در دنيا به مجازات او شتاب مىورزد، و هر گاه شرّ بندهاى را
بخواهد گناهانش
را براى او نگاه مىدارد تا روز قيامت در برابر
آن كيفر كامل ببيند.
566- عن عليّ عليه
السّلام: إنّكم إنّما خلقتم لآلخرة لا للدّنيا و للبقاء لا للفناء.
غرر الحكم/ 292
از على (ع) نقل شده است: شما براى آخرت آفريده
شدهايد نه براى دنيا، و نيز براى باقى ماندن نه فنا يافتن.
567- عن عليّ عليه
السّلام: إنّك مخلوق لآلخرة فاعمل لها.
غرر الحكم/ 288
از على (ع) نقل شده است: تو براى آخرت
آفريدهشدهاى، بنا بر اين براى آن كار كن.
568- عن عليّ عليه
السّلام: عجبت لعامر دار الفناء و تارك دار البقاء.
غرر الحكم/ 493
از على (ع) نقل شده است: در شگفتم از كسى كه
سراى فانى را آباد، و سراى باقى را رها مىكند.
569- عن عليّ عليه
السّلام: ينبغي للعاقل أن يقدّم لآخرته و يعمر دار إقامته.
غرر الحكم/ 560
از على (ع) نقل شده است: سزاوار است خردمند
(چيزى) براى آخرت خود پيش فرستد و سراى اقامت خود را آباد نمايد.
570- عن عليّ عليه
السّلام: ينبغي لمن أيقن ببقاء الآخرة و دوامها أن يعمل لها.
غرر الحكم/ 860
از على (ع) نقل شده است: كسى كه به بقا و دوام
آخرت يقين دارد، سزاوار است براى آن كار كند.
571- عن عليّ عليه
السّلام: كيف يعمل لآلخرة المشغول بالدّنيا.
غرر الحكم/ 553
از على (ع) نقل شده است: كسى كه سرگرم دنياست
چگونه براى آخرت كار مىكند؟!
572- عن عليّ عليه
السّلام: ويل لمن غلب عليه الغفلة فنسى الرّحلة و لم يستعدّ.
غرر الحكم/ 782
از على (ع) نقل شده است: واى به حال كسى كه
غفلت بر او چيره شود و كوچ كردن (از دنيا) را فراموش كند و خود را آماده (آخرت)
نسازد.
573- قال الصادق عليه
السّلام: القيامة عرس للمتّقين.
روضة الواعظين 2/ 497
امام صادق (ع) فرمود: قيامت، روز شادى
پرهيزگاران است.
53 ذكر الموت - ياد مرگ
كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ
الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَيْنا تُرْجَعُونَ
س 29/ آية 57 هر كسى مرگ را خواهد چشيد، سپس به
سوى ما بازگشت خواهيد يافت.
أَيْنَما تَكُونُوا
يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ.
س 4/ آية 78 هر كجا باشيد، شما را مرگ در
مىيابد اگر چه در بناهاى استوار باشيد.
قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ
الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلى عالِمِ
الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ.
س 62/ آية 8 بگو: اين مرگى كه از آن فرار
مىكنيد به شما خواهد رسيد، آنگاه به سوى داناى غيب و شهود بازگشت مىيابيد و او از
كارهائى كه مىكردهايد به شما خبر مىدهد.
574- في حديث عن النبيّ
صلّى اللَّه عليه و آله: (معاشر النّاس) التّقوى التّقوى، احذروا السّاعة كما قال
اللَّه عز و جل إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ اذكروا الممات و
الحساب و الموازين و المحاسبة بين يدى ربّ العالمين و الثّواب و العقاب، فمن جاء
بالحسنة أثيب عليها و من جاء بالسّيّئة فليس له في الجنان نصيب.
الاحتجاج 1/ 82
در حديثى از پيامبر (ص) نقل شده است كه فرمود:
اى گروه مردم! بر شما باد به پرهيزگارى، بر شما باد به پرهيزگارى. از روز قيامت
بترسيد، چنان كه خداوند فرموده است: «زلزله قيامت حادثهاى بزرگ است». به ياد مرگ و
حساب و ميزان باشيد و از محاسبه در برابر پروردگار جهانيان و پاداش و كيفر ياد
كنيد. هر كس كار نيكو كند او را به خاطر آن پاداش مىدهند و هر كس كار زشت كند
بهرهاى از بهشت نخواهد داشت.
575- قال النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: تحفة المؤمن الموت.
البحار 82/ 171
پيامبر (ص) فرمود: مرگ، تحفه مؤمن است.
576- عن عليّ عليه
السّلام: الموت مفارقة دار الفناء و ارتحال إلى دار البقاء.
غرر الحكم/ 54
از على (ع) نقل شده است: مرگ، جدا شدن از سراى
فانى و كوچ كردن به سراى باقى است.
577- ... عن محمد بن علي
عن ابيه الرضا عن ابيه موسى بن جعفر عليه السّلام قال: قيل للصّادق عليه السّلام:
صف لنا الموت، قال: للمؤمن كأطيب ريح يشمّه فينعس لطيبه و ينقطع التّعب و الألم
كلّه عنه و للكافر كلسع الأفاعي و لذع العقارب أو أشدّ ... الخبر.
علل الشرائع/ 298 تفسير نور الثقلين 5/ 379
معاني الاخبار/ 287
از محمّد بن على، از پدرش امام رضا، از پدرش
موسى بن جعفر عليهم السّلام نقل شده كه فرمود: به امام صادق (ع) گفتند: مرگ را براى
ما توصيف كن. فرمود: براى مؤمن مانند بهترين بوى خوش است كه آن را استشمام مىكند و
در اثر آن به خواب مىرود و تمام رنجها و دردها از او جدا مىشود، و براى كافر
مانند گزيدن مار و عقرب يا سختتر از آن است ...
578- و قيل لمحمد بن علي
عليهما السّلام: ما الموت؟ قال: هو النّوم الّذي يأتيكم كلّ ليلة إلّا أنّه طويل
مدّته لا ينتبه منه إلّا يوم القيامة فمن رأى في نومه من أصناف الفرح ما لا يقادر
قدره و من أصناف الأهوال ما لا يقادر قدره فكيف حال فرح في النّوم و وجل فيه؟ هذا
هو الموت فاستعدّوا له.
معاني الاخبار/ 289
از محمّد بن على (ع) پرسيدند: مرگ چيست؟ فرمود:
همين خوابى است كه هر شب به سراغ شما مىآيد. فقط مرگ، زمانش طولانى است و روز
قيامت از آن بيدار مىشوند. اگر كسى شادمانيهاى بىحدّ يا وحشتهاى بىاندازه را در
خواب ببيند چگونه در حال خواب شادمان يا وحشت زده مىشود، مرگ نيز چنين است. پس
براى آن آماده باشيد.
579- عن عليّ عليه
السلام: رسول الموت الولادة.
الاثنا عشرية/ 20
از على (ع) نقل شده است: ولادت، پيامآور مرگ
است.
580- قوله صلّى اللَّه
عليه و آله: النّاس نيام فإذا ماتوا انتبهوا.
مجموعة ورام 1/ 150
از سخنان پيامبر (ص) است كه: مردم همه در
خوابند، وقتى مردند بيدار مىشوند.
581- عن عليّ عليه
السّلام: ذكر الموت جلاء القلوب.
الاثنا عشرية/ 20
از على (ع) نقل شده است: ياد مرگ، مايه روشنى
دلهاست.
582- عن ابي عبد اللَّه
عليه السلام (في حديث) أنّ رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله قال: من أكثر ذكر
الموت أحبّه اللَّه.
الوسائل 2/ 649
در حديثى از امام صادق (ع) نقل شده كه رسول خدا
(ص) فرمود: هر كه بسيار ياد مرگ كند خدا او را دوست خواهد داشت.
583- عن عليّ عليه
السلام: ما أقرب الحياة من الموت.
غرر الحكم/ 738
از على (ع) نقل شده است: زندگى چه قدر به مرگ
نزديك است!
584- عن ابي عبد اللَّه
عليه السلام قال: الأجل المقضيّ هو المحتوم.
تفسير نور الثقلين 1/ 704
از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: مرگ، همان
سرآمد حتمى است.
585- قال الباقر عليه
السّلام: إذا بلغ الرّجل أربعين سنة نادى مناد من السّماء قد دنا الرّحيل فأعدّ
الزّاد.
مشكاة الانوار/ 170
امام باقر (ع) فرمود: هنگامى كه آدمى به سنّ
چهل سالگى مىرسد نداكنندهاى از آسمان ندا مىدهد كه زمان كوچ كردن نزديك شده است،
براى خود توشهاى آماده كن.
586- عن عليّ عليه
السّلام: عجبت لمن نسى الموت و هو يرى من يموت.
غرر الحكم/ 493
از على (ع) نقل شده است: در شگفتم از كسى كه
مرگ را از ياد برده و حال آنكه افرادى را كه مىميرند مىبيند.
587- ... عن ام الفضل
قالت: دخل رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله على رجل يعوده و هو شاكّ فتمنّى
الموت: فقال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله:
لا تتمنّ الموت فإنّك إن تك محسنا تزداد إحسانا
إلى إحسانك و إن تك مسيئا فتؤخّر تستعتب، فلا تتمنّوا الموت.
امالي الطوسي 1/ 395
امّ الفضل مىگويد: پيامبر خدا (ص) براى عيادت
شخصى كه زبان به شكايت گشوده بود و آرزوى مرگ مىكرد، وارد شد. به او فرمود: آرزوى
مرگ مكن، زيرا اگر نيكوكار باشى بر نيكيهاى خود مىافزائى، و اگر گناهكار باشى مهلت
مىيابى و مورد رضايت خدا قرار مىگيرى. پس آرزوى مرگ مكنيد.
قال عليّ عليه السّلام:
من أكثر ذكر الموت رضي من الدّنيا باليسير.
كنز الفوائد/ 17 البحار 82/ 181
على (ع) فرمود: هر كه بسيار ياد مرگ كند، از
دنيا به اندك راضى مىشود.
589- عن عليّ عليه
السّلام: استعدّوا للموت فقد أظلّكم.
غرر الحكم/ 131
از على (ع) نقل شده است: آماده مرگ باشيد كه
مرگ بر شما سايه افكنده است.
590- و من كتاب من لا
يحضره الفقيه قال: قال الصادق عليه السّلام: قيل لملك الموت: كيف تقبض الأرواح و
بعضها في المغرب و بعضها في المشرق في ساعة واحدة فقال: أدعوها فتجيبني قال: و قال
ملك الموت عليه السّلام:
إنّ الدّنيا بين يديّ
كالقصعة بين يدي أحدكم يتناول منها ما شاء و الدّنيا عندي كالدّرهم في كفّ أحدكم
يقلّبه كيف شاء ... الخبر.
الفقيه 1/ 80 الفصول المهمة/ 104
در كتاب «من لا يحضره الفقيه» آمده است كه:
امام صادق (ع) فرموده است: از فرشته مرگ پرسيدند: چگونه جانها را در يك لحظه
مىگيرى با اينكه بعضى در مغرب و بعضى در مشرقند؟ فرمود: جانها را مىخوانم، به من
پاسخ مىدهند.
و فرمود: دنيا در برابر من مانند ظرفى است كه
در برابر يكى از شما قرار دارد كه هر چه بخواهد از ميان آن برمىدارد. دنيا نزد من
مانند سكّهاى در دست يكى از شماست كه
هر طور بخواهد آن را زير و رو مىكند ...
591- ... عن اسحاق بن
عمار عن الصادق عن آبائه عليهم السّلام ان رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله قال:
لقّنوا موتاكم (لا إله إلّا اللَّه) فإنّ من كان آخر كلامه: لا إله إلّا اللَّه دخل
الجنّة.
البحار 81/ 232 ثواب الاعمال/ 232
از اسحاق بن عمّار از امام صادق (ع) از پدرانش
نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: به مردگان خود «لا اله الّا اللَّه» را تلقين كنيد،
زيرا هر كس آخرين سخنش «لا اله الّا اللَّه» باشد وارد بهشت مىشود.
54 لا تنسوا الموتى - مردگان را
از ياد نبريد
592- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: لا تنسوا موتاكم في قبورهم و موتاكم يرجون إحسانكم و موتاكم
محبوسون يرغبون في أعمالكم البرّ و هم لا يقدرون، اهدوا إلى موتاكم الصّدقة و
الدّعاء.
انوار الهداية/ 115
از پيامبر (ص) نقل شده است: مردگانتان را كه در
قبرها آرميدهاند از ياد نبريد. مردگان شما اميد احسان شما را دارند. مردگان شما
زندانى هستند و به كارهاى نيك شما رغبت دارند. آنها خود، قدرت انجام كارى ندارند،
شما صدقه و دعائى به آنها هديه كنيد.
593- في حديث عن ابي عبد
اللَّه عليه السّلام: قال: إنّ الميّت ليفرح بالتّرحّم عليه و الاستغفار له كما
يفرح الحيّ بالهديّة تهدى إليه.
المحجة البيضاء 8/ 292 الفقيه 1/ 117
در حديثى از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود:
مرده به خاطر طلب رحمت و آمرزشى كه براى او مىشود شادمان مىگردد همان گونه كه
زنده بوسيله هديهاى كه به او مىدهند خوشحال مىگردد.
594- قال الرضا عليه
السّلام: من زار قبر مؤمن فقرأ عنده «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» سبع مرّات غفر اللَّه له
و لصاحب القبر.
البحار 82/ 169
امام رضا (ع) فرمود: هر كه قبر مؤمنى را زيارت
كند و در كنار آن هفت مرتبه «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» بخواند، خداوند او را با صاحب
قبر مىآمرزد.
55 الوصية - وصيّت
595- قال الصادق عليه
السّلام: الوصيّة حقّ على كلّ مسلم.
التهذيب 9/ 172 مكارم الاخلاق/ 363 روضة
الواعظين 2/ 482 البحار 103/ 195
امام صادق (ع) فرمود: بر هر مسلمانى وصيّت لازم
است.
596- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: ما ينبغي لامرئ مسلم أن يبيت ليلة إلّا و وصيّته تحت رأسه.
مكارم الأخلاق/ 362 روضة الواعظين 2/ 482
البحار 103/ 194
رسول خدا (ص) فرمود: براى هيچ مسلمانى سزاوار
نيست شب هنگام بخوابد مگر آنكه وصيّت نامهاش زير سرش باشد.
597- عن محمد بن مسلم
قال: قال الباقر عليه السّلام: الوصيّة حقّ و قد أوصى رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه
و آله فينبغي للمؤمن أن يوصي.
الكافي 7/ 3 الوسائل 13/ 351 روضة المتقين 11/
15
از محمّد بن مسلم نقل شده كه امام باقر (ع)
فرمود: وصيّت لازم است. پيامبر خدا (ص) نيز وصيّت كرد. بنا بر اين شايسته است مؤمن
وصيّت كند.
598- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: من مات و لم يوص مات ميتة جاهليّة. و قال: الوصيّة حقّ على كلّ
مسلم و قال: و من مات و لم يوص فقد ختم عمله بمعصية.
اثبات الهداة 1/ 143
از پيامبر (ص) نقل شده است: هر كه بميرد در
حالى كه وصيّت نكرده باشد به مرگ جاهليّت مرده است. و فرمود: بر هر مسلمانى وصيّت
لازم است. و فرمود: هر كه بميرد در حالى كه وصيّت نكرده باشد كارش را با گناه به
پايان برده است.
56 القبر - قبر
599- قال النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: إنّ القبر أوّل منازل الآخرة فإن نجا منه فما بعده أيسر و إن لم
ينج منه فما بعده أشدّ منه ... الخبر.
روضة الواعظين 2/ 494
پيامبر (ص) فرمود: قبر، نخستين خانه آخرت است.
اگر (آدمى) از آن رهايى يافت خانههاى بعدى براى او آسانتر است، ولى اگر از آن
نجات پيدا نكرد خانههاى بعدى براى او سختتر خواهد بود ...
600- و قال عليه السّلام
(اي زين العابدين): القبر أوّل منزل من منازل الآخرة فإن نجا منه فما بعده أيسر منه
و إن لم ينج منه فما بعده شرّ منه.
البحار 82/ 173
امام زين العابدين (ع) فرمود: قبر، نخستين خانه
از خانههاى آخرت است. اگر از آن نجات يافت خانههاى بعدى براى او آسانتر است، و
اگر از آن رهائى پيدا نكرد خانههاى بعدى براى او بدتر خواهد بود.
601- قوله صلّى اللَّه
عليه و آله: القبر روضة من رياض الجنّة أو حفرة من حفر النّيران.
تفسير نور الثقلين 1/ 77 البحار 61/ 7
از سخنان پيامبر (ص) است كه: قبر، يا باغى از
باغهاى بهشت است يا گودالى از گودالهاى دوزخ!
602- قال الصادق عليه
السّلام: لا يسأل في القبر إلّا من محض الإيمان محضا و محض الكفر محضا و الآخرون
يلهون عنهم.
تفسير نور الثقلين 3/ 560 الفصول المهمة/ 114
الكافي 3/ 235
امام صادق (ع) فرمود: در قبر فقط كسانى مورد
سؤال قرار مىگيرند كه داراى ايمان خالص يا كفر خالص باشند، با ديگران كارى ندارند.
603- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: إنّ عذاب القبر من النّميمة و الغيبة و الكذب.
مستدرك الوسائل 2/ 106
پيامبر خدا (ص) فرمود: عذاب قبر در اثر سخن
چينى، غيبت و دروغگوئى است.
604- عن ابن عمارة عن
ابيه قال: قال الصادق عليه السّلام: ليس من شيعتنا من انكر أربعة أشياء المعراج و
المساءلة في القبر و خلق الجنّة و النّار و الشّفاعة.
الفصول المهمة/ 131 البحار 8/ 197 صفات الشيعة/
92
از ابن عماره از پدرش نقل شده كه گفت: امام
صادق (ع) فرمود:
از شيعيان ما نيست كسى كه چهار چيز را انكار
كند: معراج، سؤال در قبر، آفريده شدن بهشت و دوزخ و شفاعت.
57 الرجعة - رجعت
605- عن الصادق عليه
السّلام قال: من أقرّ بسبعة أشياء فهو مؤمن و ذكر منها الإيمان بالرّجعة ... الخبر.
البحار 53/ 121
از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: هر كس به
هفت چيز اقرار كند مؤمن است، و از جمله آنها اعتقاد به رجعت را فرمود ...
606- ... عن محمد بن مسلم
قال سمعت أبا عبد اللَّه عليه السّلام يقول: أوّل من تنشقّ الأرض عنه و يرجع إلى
الدّنيا الحسين بن عليّ عليه السّلام و إنّ الرّجعة ليست بعامّة و هي خاصّة لا يرجع
إلّا من محض الإيمان محضا أو محض الشّرك محضا.
البحار 53/ 39
محمّد بن مسلم مىگويد: از امام صادق (ع) شنيدم
كه مىفرمود: نخستين كسى كه از دل زمين بيرون مىآيد و به دنيا باز مىگردد حسين بن
على (ع) است. البتّه رجعت براى همه نيست، براى گروه خاصّى هست. تنها كسى باز
مىگردد كه داراى ايمان خالص يا شرك خالص باشد.
607- عن المعلى بن خنيس
قال: قال لي ابو عبد اللَّه عليه السّلام: أوّل من يرجع إلى الدّنيا الحسين بن عليّ
عليه السّلام فيملك حتّى يسقط حاجباه على عينيه من الكبر.
البحار 53/ 46
معلّى بن خنيس مىگويد: امام صادق (ع) به من
فرمود: نخستين كسى كه به دنيا باز مىگردد حسين بن على (ع) است. او به قدرى حكومت
مىكند كه در اثر پيرى ابروهايش روى چشمهايش مىريزد.
608- عن رفاعة بن موسى
قال: قال ابو عبد اللَّه عليه السّلام: إنّ أوّل من يكرّ إلى الدّنيا الحسين بن
عليّ عليهما السّلام و أصحابه و يزيد بن معاوية و أصحابه فيقتلهم حذو القذّة
بالقذّة.
البحار 53/ 76
از رفاعة بن موسى نقل شده كه امام صادق (ع)
فرمود: نخستين گروهى كه به دنيا بازمىگردند حسين بن على (ع) و اصحاب او و يزيد بن
معاويه و يارانش مىباشند. حسين (ع) همه را رديف كرده از دم شمشير مىگذراند.
609- عن سليمان بن خالد
قال: قال ابو عبد اللَّه عليه السّلام في قوله تعالى: يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ
تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ قال: الرّاجفة الحسين بن عليّ عليه السّلام و الرّادفة
عليّ بن أبى طالب عليه السّلام و أوّل من ينفض عن رأسه التّراب الحسين بن عليّ في
خمسة و سبعين ألفا و هو قوله تعالى: إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ
آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ يَوْمَ لا يَنْفَعُ
الظَّالِمِينَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ.
البحار 53/ 106
از سليمان بن خالد نقل شده كه امام صادق (ع) در
باره گفتار خداوند: «روزى كه لرزاننده بلرزاند و لرزاننده ديگرى از پى آن درآيد»
فرمود:
لرزاننده، حسين بن على (ع)، و از پى آينده آن
امير المؤمنين (ع) است، و نخستين كسى كه خاك از سر خود مىتكاند حسين بن على (ع)
است كه در ميان هفتاد و پنج هزار نفر حركت مىكند، و همين است فرموده خداوند: «ما
فرستادگان خود را با كسانى كه ايمان آوردهاند، در زندگى دنيا و روزى كه گواهان بر
مىخيزند، يارى خواهيم كرد.
روزى كه عذر خواهى ستمگران به حال آنان سود
ندارد و لعنت و بدى آن سراى براى آنان خواهد بود».
58 الشفاعة - شفاعت
ما مِنْ شَفِيعٍ إِلَّا
مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ.
س 10/ آية 3 هيچ شفاعتگرى جز پس از اذن خدا
شفاعت نمىكند.
وَ لا تَنْفَعُ
الشَّفاعَةُ عِنْدَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ.
س 34/ آية 23 شفاعت در پيشگاه خدا سود نمىدهد
مگر از آن كس كه خدا به او اذن داده است.
لا يَمْلِكُونَ
الشَّفاعَةَ إِلَّا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمنِ عَهْداً.
س 19/ آية 23 آنها هيچ شفاعتى در اختيار ندارند
مگر آنكه از خداوند رحمان پيمانى گرفته باشند.
يَوْمَئِذٍ لا تَنْفَعُ
الشَّفاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ رَضِيَ لَهُ قَوْلًا.
س 20/ آية 109 آن روز شفاعت سود ندارد مگر از
كسى كه خداوند رحمان به او اذن دهد و گفتارش را بپسندد.
610- عن ابن عباس قال:
قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: أيّها النّاس الزموا مودّتنا أهل البيت
فإنّه من لقي اللَّه بودّنا دخل الجنّة بشفاعتنا، فو الّذي نفس محمّد بيده لا ينفع
عبدا عمله إلّا بمعرفتنا و ولايتنا.
امالي المفيد/ 90 البحار 27/ 193
از ابن عباس نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: اى
مردم! پيوسته محبّت ما خاندان را داشته باشيد، زيرا هر كس با محبّت ما خدا را
ملاقات كند به شفاعت ما وارد بهشت مىشود. سوگند به آن كسى كه جان محمّد به دست
اوست عمل هيچ بندهاى جز با معرفت و ولايت ما براى او سودمند نيست.
611- عن الحسين بن علي
قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله لعليّ: بشّر لشيعتك أنّي الشّفيع لهم
يوم القيامة، لا ينفع إلّا شفاعتي.
عيون اخبار الرضا 2/ 68
از حسين بن على (ع) نقل شده كه پيامبر خدا (ص)
به على (ع) فرمود: به شيعيانت بشارت ده كه روز قيامت من از آنان شفاعت مىكنم و
چيزى جز شفاعت من سود نمىدهد.
612- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: حقّت شفاعتي لمن أعان ذرّيّتي بيده و لسانه و ماله.
جامع الاخبار/ 163
رسول خدا (ص) فرمود: شفاعت من براى كسى كه با
دست و زبان و مال خود به فرزندان من كمك كند، لازم گرديده است.
613- عن الصادق عن أبيه
عليهما السّلام إنّ النّبيّ صلّى اللَّه عليه و آله قال: من زارني حيّا أو ميّتا
كنت له شفيعا يوم القيامة.
الوسائل 10/ 263 البحار 100/ 139
از امام صادق (ع) از پدرش نقل شده كه رسول خدا
(ص) فرمود: هر كه مرا در حال حياتم يا پس از مرگم زيارت كند، روز قيامت از او شفاعت
خواهم كرد.
614- روي عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله انه قال: من زار قبري حلّت له شفاعتي و من زارني ميّتا فكأنّما
زارني حيّا.
البحار 100/ 159
از پيامبر (ص) نقل شده كه فرمود: هر كه قبر مرا
زيارت كند شفاعت من براى او رواست، و هر كه مرا پس از مرگم زيارت كند گويا مرا در
حال حيات زيارت كرده است.
615- عن احمد بن محمد بن
ابي نصر البزنطي قال: سمعت الرضا عليه السّلام يقول: ما زارني أحد من أوليائي عارفا
بحقّي إلّا تشفّعت فيه يوم القيامة.
امالى الصدوق/ 104 جامع الاخبار/ 35 البحار
100/ 33
احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطى مىگويد: از
امام رضا (ع) شنيدم كه مىفرمود: از دوستان من هر كه مرا زيارت كند و حقّ مرا
بشناسد، روز قيامت از او شفاعت خواهم كرد.
616- عن النضر بن شعيب عن
القلانسي عن الصادق جعفر بن محمد عن ابيه عن آبائه عليهم السّلام قال: قال رسول
اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: إذا قمت المقام المحمود تشفّعت في أصحاب الكبائر من
أمّتي فيشفّعني اللَّه فيهم، و اللَّه لا تشفّعت فيمن آذى ذرّيّتي.
امالي الصدوق/ 242 البحار 8/ 37 الفصول المهمة/
130
از نضر بن شعيب از قلانسى از امام صادق (ع) از
پدرش از پدرانش نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: هنگامى كه در جايگاه پسنديده
ايستادم، در باره آن گروه از امّتم كه مرتكب گناه كبيره شدهاند شفاعت مىكنم و
خداوند شفاعت مرا در حقّ آنان مىپذيرد، ولى به خدا سوگند در حقّ كسانى كه فرزندانم
را آزار كردهاند
شفاعت نخواهم كرد.
617- حدثنا محمد بن يحيى
العطار عن احمد بن العيص، رفعه الى جعفر بن محمد عليه السّلام قال: قال عليه
السّلام: إذا كان يوم القيامة نشفع في المذنبين من شيعتنا فأمّا المحسنون فقد
نجّاهم اللَّه.
فضائل الشيعة/ 42 البحار 8/ 59
محمد بن يحيى عطّار از احمد بن عيص از جعفر بن
محمد (ع) نقل كرده كه فرمود: روز قيامت كه مىشود ما در حقّ گناهكاران شيعيان خود
شفاعت مىكنيم، امّا نيكوكاران را قطعا خدا نجات مىبخشد.
618- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: و أمّا شفاعتي ففي أهل الكبائر ما خلا أهل الشّرك و الظلم.
تفسير نور الثقلين 1/ 77
از پيامبر (ص) نقل شده است: امّا شفاعت من در
حقّ اهل گناهان كبيره است، جز كسانى كه اهل شرك و ستم بودهاند.
619- عن ابي حمزة قال:
قال ابو جعفر عليه السّلام: إنّ لرسول اللَّه شفاعة في امّته.
المحاسن/ 184
از ابو حمزه نقل شده كه امام باقر (ع) فرمود:
رسول خدا (ص) در حقّ امّتش شفاعت خواهد كرد.
620- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: إنّما شفاعتي لأهل الكبائر من أمّتي.
روضة المتقين 9/ 332 الوسائل 11/ 264
پيامبر خدا (ص) فرمود: شفاعت من فقط براى اهل
گناهان كبيره از ميان امّتم مىباشد.
621- قال الصادق عليه
السّلام: شفاعتنا لأهل الكبائر من شيعتنا ... الخبر.
تفسير نور الثقلين 2/ 252 روضة المتقين 9/ 332
الوسائل 11/ 264
امام صادق (ع) فرمود: شفاعت ما براى اهل گناهان
كبيره از شيعيان ماست ...
622- عن انس بن مالك قال:
قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لكلّ نبيّ شفاعة و أنا خبّأت شفاعتي لأهل
الكبائر من امّتي يوم القيامة افترى لا أكون منهم.
امالي الطوسي 1/ 389
از انس بن مالك نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود:
براى هر پيامبرى شفاعتى هست، و من شفاعت خود را در قيامت براى اهل گناهان كبيره از
ميان امّتم نگاه داشتهام. آيا فكر مىكنى من از آن پيامبران نيستم؟!
623- باسناد التميمي عن
الرضا عن آبائه عن عليّ عليه السّلام قال: من كذّب بشفاعة رسول اللَّه صلّى اللَّه
عليه و آله لم تنله.
البحار 8/ 41
تميمى به اسناد خود از امام رضا (ع) از پدرانش
نقل كرده كه على (ع) فرمود: هر كس شفاعت پيامبر خدا (ص) را دروغ بشمارد به آن دست
نخواهد يافت.
624- و قال صلّى اللَّه
عليه و آله: إنّ للَّه ملكا ينادي كلّ يوم من خالف سنّة رسول اللَّه صلّى اللَّه
عليه و آله لم تنله شفاعته.
المحجة البيضاء 1/ 167
پيامبر (ص) فرمود: خداوند فرشتهاى دارد كه هر
روز ندا مىدهد: هر كه با سنّت رسول خدا (ص) مخالفت كند شفاعت وى به او نخواهد
رسيد.
625- عن عليّ بن معبد عن
الحسين بن خالد، عن الرضا عن ابيه عن آبائه عن امير المؤمنين عليهم السّلام قال:
قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من لم يؤمن بحوضي فلا أورده اللَّه حوضي و
من لم يؤمن بشفاعتي فلا أناله اللَّه شفاعتي ثمّ قال: إنّما شفاعتي لأهل الكبائر من
امّتي فأمّا المحسنون فما عليهم من سبيل.
تفسير نور الثقلين 3/ 423 الفصول المهمة/ 130
البحار 8/ 34
از على بن معبد از حسين بن خالد از امام رضا
(ع) از پدرش از پدرانش از امير المؤمنين (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: هر كس
حوض مرا باور نداشته باشد خداوند او را وارد حوض من نخواهد كرد، و هر كس به شفاعت
من ايمان نداشته باشد خداوند او را مشمول شفاعت من نخواهد كرد. سپس فرمود: شفاعت
من، تنها براى اهل گناهان كبيره از امّتم مىباشد، امّا نيكوكاران هيچ راهى بر زيان
آنان نيست.
