معماران: علی دهقانی، علی سلطانی، عاطفه کرباسی

مکان: نجف آباد، ایران

مساحت: ۷۹۴ متر مربع

سال ساخت: ۲۰۱۲

روژه “فروشگاه بی نام”، کار دفتر معماری “آینه” (Ayeneh office) (علی دهقانی، علی سلطانی و عاطفه کرباسی) است که در داخل کشور نیز در جایزه بزرگ معمار سال ۱۳۹۱ حائز رتبه دوم و در مسابقه طراحی و معماری نما حائز رتبه نخست شده بود، در فستیوال جهانی معماری(WAF) برگزیده شد.

 پروژه “فروشگاه بی نام” (no name shop)، در بخش ساختمان‌های تجاری (shop)، فستیوال جهانی معماری (world architecture festival)، تنها اثر ایرانی این دوره از مسابقات است که جزو برگزیدگان (shortlist) شده است.

در این بخش آثاری از کشورهای ترکیه، سوئد، چین ، نیوزلند و مالزی نیز جزو برگزیدگان (shortlist) شده‌اند.

لینک سایت اصلی

ترجمه مصاحبه

این اولین تجربه آنها در ساخت چنین فروشگاهی بود. آقای حمیدی کارفرمای این پروژه است،او یک کارفرما با ذهنیات منحصر به فرد میباشد و این ویژگی او را متمایز میکند.برای کارفرما هیچ چیز مهم نبود او فقط میخواست جلوه ای برای فروش بیشتر بدست آورد و برای همین کار بسیار دشوار شد. اما این تمام سختی ما نبود. محیط پر هرج و مرج قابل مشاهده در اطراف پروژه، محدودیت ارتفاع با توجه به محل و شرایط دسترسی ها همه ما را در یک پازل پیچیده قرار داده بود.

معماران پروژه ، بنا را در محور شمالی-جنوبی به دو نیمه برش داده و آن را به ۴ نیم طبقه تقسیم کردند و با توجه به محدودیت ارتفاع تصمیم گرفتند که بیشتر ساختمان در داخل زمین قرار گیرد. لایه های مختلف از طبقات به دریافت توجه توسط عابران و ایجاد حرکت بصری در درون بنا نیازمند بودند که این حرکت با توجه به اثرگذاری هزینه ها با اجرای پله به دست آمد.این ایده اندیشه مناسبی برای این طراحی به نظر میرسید . ارائه حس مناسب رفت و آمد و حضور در نقاط مختلف تمام راه ها در درون مغازه ،اهداف مهم پروژه در نظر گرفته شد .

این اهداف با ارائه ی یک دیدگاه بسیار عمیق وگسترده ،با شروع از در ورودی مجموعه و حرکت به سمت تمام سطوح و عبور از خطوط رنگی که بر روی پس زمینه ساده ی فروشگاه قرار داشت ، انجام شد.جهت ارائه این خطوط ،حجم زیادی از چراغ ها در بالای این مسیر حرکت قرار گرفت. شکستگی های به وجود آمده در محور ها و اطراف پله ها با ایجاد منظرهای متفاوت از دید مخاطب دور شده است .
با توجه به شک داشتن کارفرما در یک یا چند مغازه ای بودن مجموعه ، شانس داشتن ۴ بخش متفاوت راضی کننده به نظر میرسید . علاوه بر این با قرار دادن پارتیشن ها و جدا کردن راه های عبور امکان به وجود آمد که هر فضا فعالیت جدا گانه ای داشته باشد در حالی که دیگر فضا ها نیز به فعالیت خود می پردازند.

از نظر کارفرما این نقطه قوت پروژه محسوب میشود که مشتریان در حین خرید در یک طبقه قادر به دیدن حداقل دو سطح دیگر هستند و این درحالی است که به رغم داشتن ارتباط بصری عمیق ،سطوح از یکدیگر جدا شده اند .

از مهمترین عوامل تشکیل دهنده مفهوم اصلی درمنظر خارجی پروژه ،مجتمع مسکونی .تاریخی روبه رو ی پروژه هست که درست در منطقه ای واقع شده که فعالیت های ساخت و ساز در آن وجود دارد و در نوسان کامل است .نکته قابل توجه این است که ، این اقامتگاه تاریخی متعلق به کارفرمای پروژه است . با این شرایط بعد از گفتوگو با کارفرما ، تصمیم برحفظ این اقامتگاه تاریخی گرفته شد تا پس از بازسازی بنا ارتباط متقابلی در معماری ساختمان ایجاد کند .

چهره شفاف و لعاب دیده فروشگاه و بازتاب ساختمان تاریخی بر روی بدنه فروشگاه از خارج بنا و و مشاهده یک تصویر واضح و روشن از این بنای تاریخی از داخل فروشگاه بخشی از گفتو گوی ایجاد شده در معماری و طراحی بین این دو بنا ست .گویی این اثر تاریخی از طریق یک قاب مدرن به نمایش گذاشته شده است که باعث پراکندن شادی و نشاط در محیط اطرافش گشته.

نکته قابل توجه این است که یک اسکلت فلزی برای این طراحی بسیار مناسب به نظر میرسید ، اما با توجه به محدودیت های اقتصادی و عوامل طبیعی در منطقه ، یک ساختار بتنی برای این مجموعه در نظر گرفته شد.
حالا آقای حمیدی صاحب یک فروشگاه است که می تواند در تصمیم گیری های آینده ی خود الهام بخش باشد .