شهر نجف‌آباد، هم از لحاظ مذهبی، هم از لحاظ انقلابی، انصافا یک شهر برجسته است؛ همان‌طور که اشاره کردند، از زمان شیخ بهایی و بعد، همین طور علمای بزرگی از نجف‌آباد برخاستند -مرحوم آمیرزا محمد نجف‌آبادی، مرحوم آسید علی نجف‌آبادی؛ بزرگانی بودند که هم در نجف‌آباد ساکن بودند، هم در اصفهان مرکز تجمع طلاب و علما و مانند اینها بودند- و بعد هم وقتی به نهضت اسلامی منتهی شد، انصافا نجف‌آباد یکی از پیشروترینِ شهرستانها بود؛ کمتر جایی را ما سراغ داریم که مثل نجف‌آباد از نهضت امام (رضوان‌الله‌علیه) استقبال کرده باشند؛ که البته عمده‌اش به برکت مرحوم آقای منتظری بود. ایشان خب شاگرد امام و علاقه‌مند به امام و ارادتمند به امام و معتقد به مبارزه و به انقلاب بودند؛ لذا در نجف‌آباد – همان زمان، پیش از انقلاب، من نجف‌آباد رفتم، اوضاع نجف‌آباد را دیدم – با اینکه تبلیغات ضد مذهبی هم هست و از جاهای مختلف، مذاهب باطل و غیره فعالند، لکن حقیقتا یک مجموعه ی مردم یکپارچه‌ی مؤمن و معتقد به انقلاب و علاقه‌مند به انقلاب [بودند]؛ بعد هم که انقلاب پیروز شد همین‌‌جور.
(بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار دست‌اندرکاران کنگره ملی شهدای نجف آباد)
[divider]
پیام آیت الله حسینعلی منتظری در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ هجری شمس
«بسم الله الرحمن الرحیم.
ملت مسلمان ایران! برادران و خواهران گرامی! در شرایط حساس فعلی ایران که انقلاب شما ملت در آستانه پیروزی کامل قرار گرفته بر ملت است که رشد دینی و سیاسی خود را ابراز داشته و به پیروی از رهبر عالیقدر، نایب امام حضرت آیت الله العظمی امام خمینی مدظله العالی، در رعایت نظم و آرامش کامل و حفظ نفوس و اموال دولتی و خصوصی و جلوگیری از هر نوع تخریب و آتش سوزی و انتقام جویی کوشش و جدیت خود را مبذول دارند و نگذارند سوژه و بهانه به دست توطئه گران و عمال استبداد و استعمار خارجی بیفتد. البته توجه دارید که کوچکترین اشتباه و خطا به نهضت مقدس شما که به قیمت خون هزاران شهید و مقاومت های پیگیر شما به دست آمده لطمه میزند.
البته لازم است ملت با بیداری و هشیاری کامل مراقب اوضاع باشد تا چنانچه خدای نکرده از طرف دشمن باز حمله هایی رخ داد بتواند از خود دفاع کنند [کند]. سیزده ربیع الاول ۱۳۹۹ حسینعلی منتظری» (اط ۲۳/۱۱ ص ۸؛ خا ۲۳/۱۱ ش ۳۱۴ ص ۳)
[divider]
با آغاز نهضت امام خمینی، آیت الله منتظری بدان پیوست و اقدامات وی باعث تعطیلی بازار نجف آباد در عصر روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شد.
همچنین وی ۱۵ تیر ۱۳۴۲ نامهای به همراه سایر عالمان دینی منطقه در پشتیبانی از امام خمینی نوشت و در بیستم تیر همان سال به همراه تعدادی از روحانیان منطقه در اعتراض به بازداشت امام خمینی راهی تهران شد. وی شب عید نوروز ۱۳۴۵ پس از دستگیری پسرش محمد منتظری، دستگیر شد و به همراه فرزند به مدت هفت ماه در زندان قزل قلعه تهران زندانی بود.
وی در اسفند همان سال برای دیدار با امام خمینی مخفیانه راهی نجف شد و هنگام بازگشت از عراق در فروردین ۱۳۴۶ بازداشت شد و سه ماه دیگر در زندان قزل قلعه گذراند. ساواک وی را در اواخر مهر ۱۳۴۶ به مسجدسلیمان تبعید کرد. با گشوده شدن پروندههای اتهامات پیشین، در مرداد ۱۳۴۷ دوباره به یک و نیم سال زندان محکوم شد ولی اجرای حکم به تعویق افتاد تا در پنجم آبان همان سال بازداشت و به زندان قصر منتقل شد و تا اردیبهشت ۱۳۴۸ در زندان بود؛ و پس از آزادی راهی نجف‌آباد شد.
در خرداد ۱۳۴۹ عالمان دینی اعلامیهای در تأیید مرجعیت امام خمینی صادر کردند و وی به دلیل مشارکت در صدور این اعلامیه مدت کوتاهی در حبس ماند و سپس آزاد شد. آیت الله منتظری در ۱۳۵۲ به مدت سه سال به طبس تبعید شد.
در مرداد ۱۳۵۳ محل تبعید وی از طبس به خلخال و سپس به سقز تغییر یافت. در اواخر ۱۳۵۳ نیز آزاد شد و به قم بازگشت. آخرین بازداشت وی در تیر ۱۳۵۴ بود که به اتهام همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران، بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم گردید.
با اوجگیری مبارزات مردم در اواسط ۱۳۵۷ وی آزاد شد و پس از آزادی، در آذر ۱۳۵۷ به دیدار امام در پاریس شتافت و سپس در جمع روحانیون متحصن در دانشگاه تهران حضور یافت. منتظری به دلیل حضور در قم از عضویت در شورای انقلاب منتخب امام خمینی باز ماند اما در برخی جلسات آن شرکت میجست. وی آثار تألیفی زیادی نیز دارد.
مأخذ: اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳؛ گذری بر اندیشه های فقیه عالیقدر آیت الله منتظری؛ روزشمار انقلاب اسلامی، ج ۲؛ نهضت امام خمینی، ج ۱؛ تحریر تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی؛ جمهوری اسلامی، ۳۰/۱۱/۱۳۵۸٫