امالى شيخ صدوق

ابى جعفر محمّد بن على بن موسى بن بابويه الصدوق
ترجمه : مرحوم آية الله شيخ محمد باقر كمره اى

- ۲۵ -


16- ابن شبرمه گويد:
من حديثى را بياد نيارم كه از حضرت صادق شنيدم جز آنكه ميخواهد دلم از آن بشكافد شنيدمش ميفرمود پدرم از جدم از رسول خدا بمن باز گفت (ابن شبرمه گفت بخدا سوگند كه بر پدرش دروغ نبسته و نه پدرش بر جدش ‍ و نه جدش برسول خدا) كه هر كه عمل بقياس كند هلاك است و هلاك كرده است و هر كه بمردم فتوى دهد و ناسخ از منسوخ و محكم از متشابه نشناسد هلاك است و هلاك كرده است .
17- امام صادق (ع) فرمود:
عيسى بن مريم ميان بنى اسرائيل بخطبه ايستاد و فرمود اى بنى اسرائيل حكمت بنادانان باز مگوئيد تا بدان ستم كرده باشيد و آن را از اهلش دريغ نكنيد تا ب آنان ستم كرده باشيد.
18- طلحة بن زيد گويد:
از امام صادق شنيدم ميفرمود كسى كه بدون بينائى عمل كند چون كسيست بيراهه رود و سرعت رفتن جز پرتى از راه برايش نيفزايد.
19- امام صادق ميفرمود:
خداى عز و جل عملى را نپذيرد جز بمعرفة و معرفت هم نباشد جز با عمل هر كه معرفت پيدا كند او را رهنماى بعمل است و هر كه عملى ندارد معرفتى ندارد، ايمان هر قسمتى از قسمت ديگر پديد گردد.
مجلس شصت و ششم روز سه شنبه سيزدهم جمادى الاولى 368
1- امير المؤمنين فرمود:
رسول خدا (ص) غدقن كرد از خوردن در جنابت و فرمود باعث فقر است و از ناخن چيدن با دندان و از مسواك در حمام و از سينه تكانى در مساجد و از خوردن دم زده موش ، فرمود از مسجد گذر نكنيد مگر آنكه دو ركعت نماز در آن بخوانيد، غدقن كرد از شاشيدن زير درخت ميوه دار و بر كنار راه و از خوردن با دست چپ و در حمام تكيه زدن و از گچ كارى گورها و نماز در آنها فرمود هر كدام در فضاى زمين غسل كرديد عورت را بپوشانيد، از دم دسته ظرف آب ننوشيد كه چركين است ، غدقن كرد از شاش در آب ايستاده كه از آن سلب خرد زايد و از راه رفتن در يكتا كفش و از كفش پوشيدن ايستاده و از شاشيدن با آلت عريان برابر ماه و خورشيد فرمود در حال تغوط از برابرى قبله دورى كنيد، غدقن كرد از شيون در مصيبت و از نوحه گرى و گوش ‍ گرفتن آن و از اينكه زنها دنبال جنازه روند و از پاك كردن كلمه قرآن با آب دهان يا نوشتنش با آن ، غدقن كرد از آنكه كسى خواب دروغ جعل كند فرمود خدا روز قيامت او را وادارد جو را گره زند و نتواند و از صورتكشى ، فرمود هر كه صورتى كشد روز قيامت وادار شود كه در آن روح دمد و نتواند و از سوختن هيچ جاندارى با آتش و از بد گفتن به خروس فرمود او براى نماز بيدار ميكند و از وارد شدن معامله در برادر دينى و از بسيار گوئى هنگام جماع فرمود از آن لالى فرزند تراود فرمود نگذاريد شب خاكروبه در خانه شما بماند آن را بيرون بريد كه جايگاه شيطانست مبادا كسى از شما با دست آلوده بغذا بخوابد و اگر چنين كرد و آسيب شيطان در خواب باو رسيد جز خود را سرزنش نكند، غدقن كرد از استنجاى با سرگين و از بيرون رفتن زن بى اجازه شوهر از خانه و اگر رود همه فرشتگان و هر جن و انسى كه بر آنها گذرد لعنتش كنند تا بخانه اش برگردد و از آرايش كردن زن براى جز شوهر خود اگر كرد بر خدا حق است كه او را ب آتش بسوزاند و از سخن گفتن زن نزد جز شوهر و محارمش بيش از پنج كلمه در حال ضرورت و از چسبيدن زنى بزنى بيفاصله جامه و از گفتگوى دو زن در اسرار شوهران ، غدقن كرد از مجامعت با زن برابر قبله و در ميان راه ، فرمود هر كه چنان كند بر او است لعنت خدا و ملائكه و همه مردم ، و از اينكه مردى بديگرى گويد خواهر ترا بمن تزويج كن تا خواهرم را بتو تزويج كنم ، غدقن كرد از مراجعه بفال بين فرمود هر كه باو مراجعه كند و او را باور كند از آنچه بر محمد نازل شده بيزار است ، غدقن كرد از بازى با نرد و شطرنج و طبل و طنبور و تار و از غيبت و شنيدن آن و سخن چينى و گوش دادن ب آن فرمود سخن چين ببهشت نرود، غدقن كرد از پذيرش دعوت فاسقان بر خوراكشان و از قسم دروغ فرمود قسم دروغ شهرها را ويران كند فرمود هر كه قسم دروغ خورد تا مال مسلمانى را ببرد خداى عز و جل را ملاقات كند كه بر او خشمناك است مگر آنكه توبه كند و برگردد و غدقن كرد از نشستن بر سفره اى كه بر آن مى نوشند و از اينكه مرد همسر خود را وارد حمام كند و فرمود مبادا بى لنگ وارد حمام شويد و نهى كرد از گفتگوئى كه دعوت بغير خدا باشد و از سيلى بر چهره زدن و از نوشيدن در ظرف طلا و نقره و از پوشيدن حرير و ديبا براى مردان و بر زنان رواست ، غدقن كرد از فروش ميوه ها تا جلوه كنند يعنى زرد يا سرخ شوند و از محاقله يعنى فروش خرماى تازه بخشك و آنچه مانند آنست (يعنى خرماى سر درخت را بفروشد بوزن معينى از چيده و خشك آن ) غدقن كرد از فروش نرد و شطرنج فرمود چون خوردن گوشت خوك است و از خريد شراب و فروش آن و از نوشاندنش ، فرمود لعنت كند خدا مى را و فشار دهنده و كشت كن و نوشنده و ساقى و فروشنده و خريدار و خورنده بها و حمل كننده آن را و كسى كه برايش حمل شود، فرمود هر كه آن را بنوشد چهل روز نمازش قبول نيست و اگر بميرد و در شكمش از آن باشد بر خدا حق است كه از گل خبال باو خوراند و آن چرك و خون اهل دوزخ است و آنچه از فرج زنان هرزه در آيد و در ديگهاى دوزخ گرد آيد و دوزخيان از آن بنوشند و آنچه در شكم آنها است با پوستشان تافته شود، غدقن كرد از خوردن ربا و گواهى دروغ و نوشتن ربا، فرمود خداى عز و جل خورنده ربا و موكل آن و نويسنده و دو گواهش را لعن كرده، غدقن كرد از بيع و سلف با هم و از دو بيع در يك بيع و از بيع چيزى كه ندارى و از بيع بى‏ضمانت عوض و از دست دادن با يهود و ترسا و گبر و از خواندن شعر و جستن گمشده در مسجد و از كشيدن شمشير در مسجد و از زدن بر روى حيوانات و از نگاه مسلمان بعورت برادر مسلمانش فرمود هر كه در عورت برادر خود تامل كند هفتاد هزار فرشته او را لعن كنند، غدقن كرد كه زن بعورت زن نگاه كند و از فوت كردن در خوردنى و آشاميدنى و از فوت كردن در جاى سجده و غدقن كرد از نماز خواندن مرد در گورستان و در راه و در آسيا و رودخانه و شترخان و بر پشت بام كعبه، غدقن كرد از كشتن زنبور عسل و از خال كوبيدن بروى حيوانات و از اينكه كسى بجز نام خدا سوگند بخورد، فرمود هر كه بغير خدا سوگند خورد در نظر خدا چيزى نيست و غدقن كرد از قسم خوردن بسوره‏اى از قرآن، فرمود هر كه بيك سوره از قرآن سوگند بخورد بشماره هر آيه قسمى بر او است هر كه خواهد ادا كند و هر كه خواهد فاجر باشد، غدقن كرد كه مردى بديگرى گويد نه بجان تو يا بجان فلان و از اينكه جنب در مسجد بنشيند يا در شب يا روز برهنه بگردد و از حجامت در چهار شنبه و جمعه، غدقن كرد از سخن گفتن روز جمعه وقت خطبه خواندن امام، هر كه كند لغو گفته و هر كه لغو گويد جمعه ندارد، غدقن كرد از انگشتر مس زرد و آهن و از نقش چيزى از جانداران بر انگشتر و از نماز در سه وقت برآمدن آفتاب و غروبش و هنگام ظهر، غدقن كرد از روزه شش روز عيد فطر، روز شك در ماه رمضان، روز عيد قربان و ايام تشريق (11- 13- ذيحجه) و نوشيدن آب بر حوض و نهر چون حيوانات، فرمود با دست آب خوريد كه ظرف شماها است، غدقن كرد از تف كردن در چاهى كه از آن مينوشند و از بكار گرفتن اجير تا اجرتش معلوم باشد و از قهر كردن و اگر ناچار باشد از برادر دينى خود بيش از سه روز قهر نكند و اگر بيش از آن قهر كند دوزخ باو شايسته‏تر است، غدقن كرد از فروش طلا و نقره به نسيه و از فروش طلا بطلا با زيادى در احد طرفين و بايد هم وزن باشند و غدقن كرد از مدح، فرمود بر چهره مداحان خاك بپاشيد، فرمود هر كه وكيل ظالمى شود براى محاكمه يا او را كمك دهد سپس فرشته‏اى بر او فرود آيد باو گويد مژده بادت بلعنت خدا و آتش دوزخ و چه بد سرانجامى است فرمود هر كه سلطان ناحقى را مدح كند و بطمع در استفاده از او برايش زبونى و تواضع كند همقطار او باشد بسوى دوزخ، رسول خدا (ص) فرمود خداى عز و جل فرمايد (هود- 113) اعتماد نكنيد بكسانى كه ستمگرند تا آتش بگيريد، فرمود هر كه ستمكارى را بستم رهنمائى كند قرين هامانست در دوزخ، هر كه براى خود نمائى و شهرت ساختمانى بسازد روز قيامت آن را از هفتم زمين بر دوش دارد و بجان او آتش سوزانى‏ باشد و آن را طوق گردنش كنند و در دوزخش افكنند و تا ته آن چيزى جلوش را نگيرد مگر توبه كند، عرض شد يا رسول اللّه ساختمان رياء و شهرت چگونه است ؟
فرمود ساختمانى كه زيادى از حاجت باشد براى گردن فرازى بر همسايگان و بخود نازيدن بر همنوعان است ، فرمود هر كه مزد مزدورى را كم گذارد خدا عملش را حبط كند و بوى بهشت كه از پانصد سال راه دريافت شود بر او حرام كند. هر كه يك وجب زمين همسايه را خيانت كند از يك هفتم زمين طوق گردنش گردد تا خدا را با همان طوق روز قيامت ملاقات كند مگر آنكه توبه كند و برگردد، هر كه قرآن آموزد و عمدا فراموش سازد خدا را روز قيامت در بند ملاقات نمايد و خدا بشماره هر آيه اش بر او مارى مسلط كند كه همراهش باشد تا دوزخ مگر خدا از او بگذرد، فرمود هر كه قرآن خواند و بر آن حرامى نوشد يا حب دنيا و زيورش را بر آن مقدم دارد مستوجب خشم خدا باشد مگر آنكه توبه كند و اگر بى توبه بميرد روز قيامت قرآن خصم او است و از او دست بر ندارد تا او را محكوم كند، هر كه با زنى مسلمان يا يهودى يا ترسا يا گبر آزاد يا بنده زنا كند و توبه نكند و مصر بر آن بميرد خدا سيصد در بر گورش باز كند كه مار و عقرب و اژدهاى دوزخى از آن در آيد و بسوزد تا روز قيامت و چون از گورش درآيد مردم از گندش در آزار باشند و از آتش بشناسند و بدانند در دنيا چه كاره بوده تا دستور دوزخ باو دهند هلا خدا حرام را غدقن نموده و حدود مقرر ساخته و كسى از خدا غيرتمندتر نيست و از غيرتش هرزگى را منع كرده و غدقن كرده كه مردى سر بخانه همسايه كند، فرمود هر كه بر عورت برادر مسلمانش يا عورت غير خانواده اش نگاه كند عمدا خدايش با منافقان كه كاوش از عورت ميكردند در آورد و از دنيا نرود تا خدايش رسوا كند مگر توبه كند، فرمود هر كه بدان روزى كه خدا قسمتش كرده راضى نباشد و بهر كس شكايت كند و صبر نكند و بحساب خدا نگذارد حسنه اى از او بالا نرود و خدا را ملاقات كند خشمناك بر خود مگر توبه كند، غدقن كرد كه مردى متكبرانه راه رود، فرمود هر كه جامه اى بپوشد و در آن تكبر نمايد خدا در پرتگاه دوزخش فرو برد و همراه قارون باشد زيرا اول كسيست كه تكبر كرد و بخود باليد و خدا او را و خانه اشرا فرو برد، هر كه بخود باليد با خدا در جبروتش ستيزه كرده فرمود هر كه در مهر زنى ستم كند نزد خدا زناكار است و روز قيامت خداى عز و جل باو فرمايد بنده ام كنيزم را طبق قرارم بتو تزويج كردم بعهدم وفا نكردى و باو ستم كردى و از حسناتش بگيرد و باو دهد باندازه حقش و اگر از حسناتش نماند او را براى عهدشكنى بدوزخ افكند كه از عهد بازپرسى شود، غدقن كرد از كتمان شهادت ، فرمود هر كه آن را كتمان كند خدا گوشتش را در برابر مردم خوراكش سازد و اينست گفتار خداى عز و جل (بقره 283) كتمان نكنيد گواهى را هر كه آن را كتمان كند دلش گنهكار است - رسول خدا (ص) فرمود هر كه همسايه آزارى كند خدا بوى بهشت را بر او حرام كند و جايش دوزخ است و چه بد سرانجامى است ، هر كه همسايه را ضايع كند از ما نيست پياپى جبرئيل سفارش همسايه را بمن كرد تا گمان كردم او را وارث ميسازد و پياپى سفارش بنده ها را كرد تا گمان كردم براى آنها موعدى مقرر كند و در آن موعد آزاد شوند و پياپى سفارش ‍ مسواك بمن نمود تا گمان كردم آن را واجب ميسازد و پياپى سفارش عبادت در شب كرد تا گمان كردم نيكان امتم شب را نميخوابند، هر كه فقر مسلمانى را سبك شمارد حق خدا را سبك شمرده و خدا روز قيامت او را سبك شمارد جز آنكه توبه كند، فرمود هر كه فقير مسلمانى را گرامى دارد خدا روز قيامت از او راضى است ، هر كه هرزگى يا شهوت رانى برايش آماده شود و از ترس خدا از آن دورى كند خدايش بر دوزخ حرام كند و او را از هراس ‍ بزرگ آسوده كند و آنچه در قرآنش وعده داده براى او عملى كند (در سوره رحمان ) و براى كسى كه از مقام پروردگارش بترسد دو بهشت است هلا كسى كه دنيا و آخرت در پيشش آيد و دنيا را بر آخرت ترجيح دهد روز قيامت خدا را ملاقات كند و عمل خوبى ندارد كه او را از دوزخ نگهدارد و هر كه آخرت را بر دنيا ترجيح دهد خدا از او خشنود است و بدكاريهاى او را بيامرزد، هر كه چشم از حرام پر كند خدا روز قيامت چشمش را از دوزخ پر كند مگر توبه كند و برگردد، فرمود هر كه با زن بيگانه دست دهد بخشم خدا گرفتار شده و هر كه بزن بيگانه بچسبد با شيطان بيك زنجير بسته شود و ب آتش افكنده شوند و هر كه با مسلمانى در خريد يا فروش دغلى كند از ما نيست و در قيامت با يهود محشور شود زيرا آنها از همه مردم نسبت بمسلمانان دغلكار ترند، رسول خدا غدقن كرد كه كسى از كاسه دريغ دارد، فرمود هر كه كاسه خود را از همسايه دريغ دارد خدا روز قيامت خيرش را از او دريغ دارد و او را بخود واگذارد و چه بد حالى دارد، فرمود هر زنى شوهر خود آزارد بزبان، خدا از او هيچ صدقه و عدالتى نپذيرد و هيچ حسنه‏اى تا او را راضى كند گرچه همه روزها روزه دارد و شب عبادت كند و بنده‏ها آزاد كند، و اسبهاى خوب را زير پاى مجاهدان راه خدا بنهد و او اول كس باشد كه بدوزخ رود و همچنانست مرد اگر نسبت باو ستمكار باشد، هلا هر كه سيلى بگونه يا بروى مسلمانى زند خدا در قيامت استخوانهايش را پراكنده كند و با غل بمحشر آيد تا بدوزخ رود مگر آنكه توبه كند هر كه شب گذراند و در دل مگر مسلمانى را پرورد شب را در سخط خدا گذرانيده و همچنان صبح كند تا توبه كند، غدقن كرد از غيبت فرمود هر كه مرد مسلمانى را غيبت كند روزه‏اش باطل و وضويش شكسته شود و در قيامت بويش از مردار گندتر است كه اهل محشر از آن آزار كشند اگر پيش از توبه بميرد حلال شمرد حرام خدا مرده، فرمود هر كه خشمى در خورد و توانا بر اجرايش باشد و بردبارى كند خدا باو اجر شهيد بدهد هلا هر كه در مجلسى غيبت برادر خود شنود و از او دفاع كند خدا هزار باب بدى در دنيا و آخرت از او مى‏گرداند و اگر با قدرت دفاع نكند شريك غيبت‏كننده باشد هفتاد بار، غدقن كرد رسول خدا از خيانت، فرمود هر كه در دنيا خيانت در امانت كند و آن را بصاحبش ندهد و مرگش فرا رسد بغير ملت من بميرد و خدا را خشمناك ملاقات كند، فرمود هر كه بدروغ بر كسى گواهى دهد با منافقان در درك اسفل دوزخ آويزان گردد، هر كه امانت خيانت شده را دانسته بخرد چون خائن است، هر كه خيرى از حق مسلمانى را حبس كند خدا بركت روزى بر او حرام سازد مگر توبه كند هر كه هرزگى بشنود و فاش سازد چون مرتكب آنست، هر كه برادر مسلمانش در قرض باو محتاج شود و قادر باشد و باو ندهد خدا بوى بهشت را بر او حرام كند هلا هر كه ببد اخلاقى زنى صبر كند و ثواب خواهد خدا در آخرت ثواب شاكران باو دهد هلا هر زنى با شوهرش نرمش نكند و او را بدان چه تاب ندارد وادارد هيچ حسنه‏اى از او پذيرفته نيست و خدا را خشمناك ملاقات كند هلا هر كه برادر مسلمان خود را گرامى دارد خدا را گرامى داشته، غدقن كرد رسول خدا كه كسى پيشنماز جمعى شود مگر باجازه آنها، فرمود هر كه پيشنماز جمعى شود باجازه آنها و از او راضى باشند و در حضور با آنها ميانه روى كند و خوب نماز بخواند از نظر قيام و قرائت و ركوع و سجود و قعود برابر همه آنها ثواب برد و از ثواب آنها هم كم نشود هلا هر كه امام نماز جمعى شود باجازه آنها و نماز درست برايشان نخواند و ركوع و سجود و خشوع و قرائتش خوب نباشد نمازش بر او رد شود و از گلوگاهش نگذرد و مقام او چون امام ستمكار متعدى باشد كه اصلاح حال رعيت خود نكند و قرض آنها را ندهد و كارى براى آنها نكند، فرمود هر كه نزد خويشاوندى رود و بخود و مالش با او صله رحم كند خداى عز و جل باو اجر صد شهيد دهد و بهر گامى چهل هزار حسنه دارد و چهل هزار گناهش محو شود و چهل هزار درجه از او بالا رود و گويا صد سال خدا را عبادت كرده باشد با صبر و قصد نيك، هر كه به نابينائى در حوائج دنيا كمك دهد و در آن حاجت او رفت و آمد كند تا انجام كند كارش را خدا باو برائت از نفاق و از دوزخ بدهد و هفتاد حاجت دنياى او رفت و آمد كند تا انجام كند كارش را خدا باو برائت از نفاق و از دوزخ بدهد و هفتاد حاجت دنياى او را برآورد و پياپى در رحمت خداى عز و جل فرو رود تا برگردد، هر كه روزى و شبى بيمار شود و بعيادت‏كنندگانش شكايت نكند خدا او را روز قيامت با خليلش ابراهيم خليل الرحمن محشور سازد تا از صراط چون برق تابان بگذرد هر كه براى بيمارى در كارى كوشش كند تا حاجتش برآيد از گناهانش در آيد چون روزى كه مادرش زائيد، مردى از انصار گفت يا رسول اللّه پدر و مادرم قربانت اگر بيمار از خاندانش باشد اجر بيشترى ندارد كه در كار او تلاش كند؟ فرمود چرا هلا هر كه گره از كار دنياى مؤمنى گشايد خدا هفتاد و دو گره از كار آخرتش گشايد و هفتاد و دو گره از كار دنيايش كه آسانتر آنها گلوگيريست فرمود هر كه حق ذى حقى را از ميان ببرد و توانا بر ادا باشد هر روزى گناه كمر كچى دارد هلا هر كه تازيانه برابر سلطان ناحق آويزد خدا روز قيامت آن را اژدهائى آتشين سازد كه هفتاد ذراع درازى دارد و در دوزخ آن را بر وى مسلط سازد و چه بد سرانجامى است، هر كه ببرادرش احسانى كند و بر وى منت نهد خدا عملش حبط كند و وزرش را ثبت كند و كوشش او را منظور ندارد و سپس فرمود خدا ميفرمايد حرامست بهشت بر پر منت و بخيل و سخن چين هلا هر كه صدقه‏اى دهد بوزن هر درهمش چون كوه احد از نعمت بهشت دارد، هر كه صدقه‏اى بمحتاج رساند اجر صاحبش را دارد و از اجر او كاسته نشود، هر كه به مرده‏اى نماز بخواند هفتاد هزار فرشته برايش طلب آمرزش كند و خدا گناهان گذشته اشرا بيامرزد و اگر بماند تا دفن شود و خاكش كنند بهر قدمى برداشته قيراطى اجر دارد و قيراط چون كوه احد است هلا هر كه دو چشمش از ترس خدا گريان شوند بهر قطره اشكش كاخى از در و گوهر در بهشت دارد كه در آنست آنچه ديده‏اى نديده و گوشى نشنيده و بدل بشرى نگذشته هلا هر كه بمسجدى رود براى نماز جماعت بهر گامى هفتاد هزار حسنه دارد و برابر آن درجه‏اش بالا رود و اگر بر اين شيوه بميرد خدا هفتاد هزار فرشته باو موكل كند تا در گورش از او عيادت كنند و در تنهائيش با او انس گيرند و برايش طلب آمرزش كنند تا بمحشر رود هلا هر كه براى خدا اذان گويد ثواب چهل هزار شهيد و چهل هزار صديق دارد و چهل هزار كس ببهشت روند در شفاعت او هلا چون مؤذن گويد اشهد ان لا اله الا اللّه نود هزار فرشته باو رحمت فرستند و برايش آمرزش جويند و روز قيامت در سايه عرش باشد، تا حساب خلايق تمام شود و در گفتار اشهد ان محمدا رسول اللّه ثوابش را چهل هزار فرشته بنويسند، هر كه محافظ صف اول جماعت باشد و هميشه تكبير اول را درك كند و مسلمانى را نيازارد خدا باو اجر همه مؤذنها را در دنيا و آخرت بدهد هلا هر كه رئيس قومى شود خداى عز و جل او را بهر روزى هزار سال در كنار دوزخ نگهدارد و دست بگردن بسته محشور شود در قيامت اگر بدستور خدا ميان آنان كار كرده خدا او را آزاد كند و اگر ستمكرده او را ب‏آتش دوزخ فرو برد و چه بد سرانجامى است، فرمود هيچ بدى را كوچك مگيريد و اگر چه در چشم خرد است و كار خير را بيش مشماريد و اگر چه در چشم شما بسيار است زيرا با استغفار گناه كبيره نماند و با اصرار گناهى صغيره نباشد- امام ششم فرمود اين حديث طولانى از كتابى فراهم شده كه املاء رسول خدا (ص) است و خط على بن ابى طالب (ع).
مجلس شصت و هفتم سه شنبه چهارده شب از جمادى الاولى مانده درسال 368
1- بحسن بصرى خبر رسيد كه كسى گمان برده است كه او على (ع) را كم ميشمارد روزى ميان اصحابش برخاست و گفت :
قصد داشتم در خانه را بروى خود ببندم و تا آخر عمر از خانه ام بيرون نيايم بمن خبر رسيده كه يكى از شماها مرا متهم كرديد على (ع) را كم ميشمارم او بهترين مردم است پس از پيغمبر ما و انيس و جليس او است موقع گرفتارى از او رفع گرفتارى ميكرد او است كشنده هم نبردان روز جنگ مردى از شما جدا شده كه قرآن را بكمال ميدانست و علم وافر داشت و شجاعت بيمانند كه در طاعت پروردگارش بكار بست ، بر سختيهاى نبرد شكيبا بود در هنگام خوشى و بدى شكرگزار بكتاب پروردگارش عمل كرد و براى پيغمبرش خير خواه بود عموزاده و برادرش بود با او برادرى كرد نه با ديگر اصحابش و رازش را باو سپرد و در خرد سالى برايش جهاد كرد و در بزرگى بهمراهش ‍ نبرد نمود پهلوانان را ميكشت و با يكه سواران مبارزه ميكرد براى رواج دين خدا تا جنگ پايان يافت متمسك بسفارش پيغمبرش بود و كسى او را از آن باز نميداشت و مخالفى بر او چيره نميشد پيغمبر با كمال رضايت از او درگذشت ، دانشمندتر مسلمانان و با فهم تر آنان بود و در اسلام بر همه سبقت داشت ، در مناقبش همانند نداشت و در فضائل هم آهنگى خود را از شهوات باز گرفت و براى خدا در اوقات غفلت كار كرد و هنگام سرما طهارت كامل انجام داد و در نماز براى خدا خاشع بود و خود را از لذات باز گرفت و دامن همت خوش اخلاقى بكمر زد و نياكان بزرگوار داشت پيرو روشهاى پيغمبرش بود و آثار ولى خود را دنبال كرد چگونه من در باره اش ‍ چيزى گويم كه هلاكم كند و كسى را نميشناسم كه سخنى در باره او ببدى تواند گفت ما را آزار مدهيد و از راه هلاكت بر كنار باشيد.