الكل اتيليك در 78/3 درجه سانتى‏گراد به جوش مى‏آيد و در 114-درجه ذوب مى‏شود. الكل مطلق، آب گونه‏اى است بى‏رنگ و زود آتش‏گير، با بويى ويژه، در برودت زياد ابتدا قوام آمده و سپس مانند شيشه منجمد مى‏گردد.(8)
الكل برخلاف پندار بعضى، اثر تحريكى بر اعضاى بدن ندارد، بلكه اثر آن تخدير يعنى تضعيف فعاليت‏هاى بدن و كاستن از دقت در انجام رفتارهاى گوناگون است. در كتاب‏هاى علمى نيز، الكل را در رديف تخدير كننده‏ها هم‏چون اِتِر و غيره مى‏آورند. يكى از دانشمندان در اين زمينه مى‏گويد: «اين واقعيت كه افراد تحت تأثير الكل، خجالتشان از بين مى‏رود و زياد حرف مى‏زنند، به علت اثر تحريكى الكل بر مغز نيست، بلكه به دليل از بين رفتن كنترلى است كه مراكز عالى مغز در ميانه‏روى و اعتدال شخص از خود انجام مى‏دهند.»(9)
به هر حال، تمامى مشروبات الكلى، حاوى مقدارى الكل مى‏باشند و هرگونه آثار تخديرى كه از مشروبات الكلى بروز مى‏كند مربوط به وجود اين ماده در آن هاست. ميزان اين تخدير كه ما از آن به «مستى» تعبير مى‏كنيم بستگى به درصد الكل موجود در اين گونه مشروبات دارد. چنان چه شخص مقدارى الكل بنوشد، قريب‏15 آن فوراً به وسيله جدار معده داخل در خون و بقيه در امعاء وارد مى‏گردد. مقدارى هم ممكن است به وسيله ريتين يا با ادرار خارج شود. ولى قسمت اعظم آن در هر حال در بدن مى‏ماند و در آن جا متدرّجاً اكسيد شده و احتياجى به هضم و گوارش ندارد.(10)
كبد انسان قادر است در هر ساعت، 8 گرم الكل را اكسيد كند. مقادير زيادتر در جريان خون ظاهر شده ولى غلظت كم‏تر از 0/05% علامتى در شخص به وجود نمى‏آورد. از غلظت 0/05% به بالاست كه علائمى نظير كاهش توازن اعمال فيزيكى و اختلال در ديد پيش خواهد آمد.
غلظت بالاتر از 0/25% علائم مشخصى به وجود مى‏آورد. و اگر غلظت به 1% در خون برسد، اختلال تنفسى و قلبى و نهايتاً مرگ ايجاد مى‏شود هر چند مقدار كشنده آن برحسب افراد فرق مى‏كند.
پيتركوپر نيز در اين زمينه چنين مى‏نويسد: «الكل از تمام راه‏ها جذب بدن مى‏شود ولى جذب آن از راه دهان و معده بسيار كم است. روده كوچك 80% يا بيش‏تر مقدار خورده شده را جذب مى‏كند. كم‏تر از 10% بى‏تغيير از راه ادرار و تنفس دفع مى‏شود. الكل در بافت‏ها به سرعت منتشر شده و در حدود 8 گرم در ساعت اكسيد و به گاز كربنيك و آب تبديل مى‏شود.(11) بدين ترتيب مهم‏ترين اثر الكل، تضعيف دستگاه اعصاب مركزى است. الكل در نتيجه تأثير برروى اعصاب، واكنش در رگ‏ها ايجاد نموده و خون را به سطح بدن جريان مى‏دهد و از اين طريق، پوست را قرمز مى‏كند و ابتداءاً در بدن ايجاد حرارت مى‏نمايد. اما اين اثر ديرى نمى‏پايد، چرا كه پس از مدّت كوتاهى، بدن حرارت خود را تا دو برابر از دست مى‏دهد.
شخصى كه الكل مى‏نوشد ابتدا فعاليت او بيش از حد معمول مى‏شود و به ترتيبى كه ذكر شد، درجه حرارت بدن بالا رفته و تنفس شديد مى‏شود. آن گاه مركز تكلّم در مغز تحت تأثير الكل قرار گرفته و شخص پرچانگى مى‏كند. سپس مركز سمعىِ مغز متأثر شده و شخص صداهاى بى‏خود مى‏شنود. بعد مركز بينايى مغز دچار اختلال گشته و شخص تصاوير موهوم مى‏بيند. و بالاخره مركز حفظ تعادل تحت تأثير الكل قرار گرفته و كسى كه مشروب الكلى نوشيده، توازن اعمال فيزيكى خود را از دست مى‏دهد.(12)
بدين ترتيب با نوشيدن الكل، خويشتن‏دارى شخص كه به عنوان منشأ حجب و حيا در انسان پايه‏گذارى شده است، تقريباً از بين رفته و باعث بروز اعمال ناهنجار مى‏شود.
از ديدگاه متخصصين اعصاب و روان، الكل، عالى‏ترين اعمال توقفى را فلج مى‏كند و انسان را به سيرت و منش عارى از ملكات اخلاقى و برى از دانش و بينش سوق مى‏دهد. استعمال الكل موجب دگرگونى در شخصيت انسان مى‏شود و انسان با شرم و حيا را افسارگسيخته و بى‏بندوبار مى‏نمايد.
عوارض مصرف الكل، غالباً منشأ ارتكاب اعمال شنيع و ارتكاب جرايم مى‏گردد. طبق مطالعاتى كه مؤسسات جرم‏شناسى به عمل آورده‏اند، اغلب جنايات جنسى و در حدود 70% جرايم ضرب و جرح و 80% قتل‏ها، خود آزارى و ديگر آزارى‏ها در اثر استعمال نوشابه‏هاى الكلى واقع مى‏شوند. ازدياد تصادفات وسايط نقليه در كشورهايى كه مجاز به نوشيدن الكل هستند براثر مستى رانندگان مزاحم است و روى همين اصل، استعمال مشروبات الكلى را اغلب قوانين ممنوع دانسته يا محدود نموده‏اند.(13)
در كشورهاى سويس و فرانسه اگر ميزان الكل در خون بيش از 0/5 سانتى‏گرم در ليتر خون باشد، شخص مجاز به رانندگى نيست و تكرار كننده اين جرايم از حق رانندگى براى شش ماه محروم مى‏شود. در دانمارك اين مقدار يك سانتى‏گرم و در انگلستان 0/8 مى‏باشد.(14)
اثرات سوء نوشيدن الكل منحصر در آن چه گفتيم نيست. الكل نه تنها اعتدال روانى و تنظيم حركات و فعاليت‏هاى انسان را مختل مى‏سازد بلكه آثار مخرّب ديگرى بر دستگاه‏هاى مختلف بدن مى‏گذارد؛ به عنوان نمونه، مصرف الكل، باعث سوءهاضمه و اختلال دستگاه گوارش و كبد مى‏شود، زيرا به علت جاذب الرطوبه بودن آن، آلبومين‏هاى سلول‏هاى كبد و معده را منعقد مى‏كند. در نتيجه معده اسيدكلريدريك پس نمى‏دهد و سلول‏هاى كبد حالت مومى شكل (تشمّع كبدى) به خود مى‏گيرند.(15)
اين است كه اسلام با نوشيدن هر نوع مشروبات الكلى، خريد و فروش و هر نوع بهره‏بردارى از آن‏ها به شدت برخورد كرده است. خمر در آيات قرآنى، پليدى و رفتار شيطانى تلقّى گرديده، نوشيدن آن، گناه كبيره قلمداد و هم‏چون قمار بازى موجب برانگيختن بذر عداوت و دشمنى دانسته شده است.(16)
براساس روايات اسلامى، كسى كه خمر مى‏نوشد، تا چهل روز، نماز او پذيرفته نمى‏شود. بلكه در تمامى اديان الهى، هنگامى كه كامل گشته‏اند، تحريم خمر جزء برنامه‏هاى قطعى آن‏ها بوده است.(17) نوشنده خمر در روز قيامت با صورت سياه و زبان بيرون آمده در حالى كه آب دهان او بر سينه‏اش مى‏ريزد و فرياد العطش برمى‏آورد، محشور مى‏گردد. كسى كه جرعه‏اى شراب بنوشد، روح ايمان از وى گرفته مى‏شود و روح ناپاك و پَست جايگزين آن مى‏گردد.(18)
متاسفانه هم اكنون در كشورهاى لائيك و عمدتاً در كشورهاى غربى مقادير زيادى الكل به صورت مشروبات الكلى مصرف مى‏شود. تنها در سال 1955 در فرانسه مطابق گزارش رسمى وزارت دارايى اين كشور، تعداد 455054 مشروب فروشى داير بود؛ يعنى براى هر 86 نفر يك باب مشروب فروشى وجود داشته است.
اين در حالى است كه مصرف الكل سال به سال به طور مرتب در اين كشورها افزايش يافته است. هم اكنون دانشمندان كتاب‏هاى متعددى درباره الكلى‏سم و مسائل كيفرى و ناهنجارى‏هاى اجتماعى‏نوشته‏اند. پروفسور سيگار در كتاب خود تحت عنوان «الكلى‏سم از گذرگاه اجتماعى» الكلى‏سم را يكى از مهم‏ترين علل شكست فرانسه در جنگ دانسته و آكادمى علوم فرانسه، قطع‏نامه‏اى به همين مضمون در محكوميت مصرف نوشابه‏هاى الكلى صادر نموده است.
از لحاظ علم ژنيتك نيز، اكثر فرزندان افراد الكلى، مبتلا به روان‏پريشانى‏هاى شديد مى‏گردند و به همان جهت، عقب‏ماندگى‏هاى مختلف شعورى در آنان ايجاد مى‏شود.(19)

3 - كاربرد الكل