کارخانه کاشی نیلو که پس از تاسیس در سال هزار و سیصد و پنجاه و سه توسط یکی از سرمایه داران مشهور آن روزها در نجف آباد، در دهه های اخیر نام و نشانی برای خود درسطح استان،کشور و حتی کشورهای منطقه دست و پا کرده بود،طی سالهای اخیر به دلایل مختلف وضعیت بغرنجی پیدا کرده که اخراج بیش از صدو سی نفر از کارگران آن در روزهای پایانی سال گذشته نشان دهنده حاد بودن این وضعیت است.
این کارخانه با اشتغال زایی مستقیم هفتصد نفر به صورت مستقیم و هزارن نفر دیگر به صورت غیر مستقیم نقشی موثر و غیر قابل انکار در چرخش اقتصاد استان و این شهرستان داشته ولی برخی تغییرات مدیریتی در آن و واگذاری عمده سهام دولتی کارخانه به بخش خصوصی روزگاری نه چندان خوشایند را برای این واحد تولیدی طی چند سال اخیر به وجود آورده است.
تاخیر چندین ماهه در پرداخت حقوق کارگران،اخراج دهها نفر از آنها در کنار پرداخت نشدن حق بیمه نیروهای فعال این کارخانه در ماههای اخیر به مرحله ای رسیده که کارگران آن بارها در نقاط مختلف قصد تجمع و بستن جاده اصلی اصفهان به نجف آباد را داشته اند و حتی در یک مورد نیز کارگری با قرار گرفتن بر روی منبع آب موجود در کارخانه اقدام به خودکشی کرد که خوشبختانه این عمل ناموفق بود ولی در نهایت به اخراج این کارگر از کارخانه منجر شد.»
بی پولی و یا سوء مدیریت؛ چرایی سقوط کارخانه به وضعیت موجود
البته مدیران کارخانه نیز در پاسخ به انتقادات مطرح شده از سوی کارگران و مدیران ارشد شهرستان نسبت به عملکرد خود در این مجموعه از مواردی مانند از دست رفتن بازار فروش در تعدادی از کشورهای همسایه به دلیل بروز نامنی، توقیف انبار شرکت توسط اداره دارایی و مشکلات تحریم و پایین بودن میزان سرمایه در گردش نام می برند و بر ادامه حمایت دستگاه های مختلف از خود تاکید دارند.
در نقطه مقابل کارگران و بسیاری از مسئولان شهرستان نظری متفاوت دارند و معتقدند که مدیریت جدید کارخانه با سوء مدیریتی کنترل شده و هدفمند، سعی بر به ورشکستگی و تعطیل شدن کارخانه دارند تا بتوانند ضمن شانه خالی کردن از تعهدات خود در این زمینه، سود بیشتری را نیز از محل وارد کردن سرمایه های کارخانه به بازارهایی مانند سکه،ارز،واردات برنج و چای کسب کنند.
وضعیت این کارخانه به حدی حاد شده که به دلیل بالا رفتن حجم بدهی های میلیاردی آن به مجموعه هایی مانند گاز،برق،آب،مالیات و تامین اجتماعی چندین حکم قضایی توقف فعالیت و توقیف اموال بر علیه کارخانه کاشی اصفهان صادر شده ولی تا این لحظه مسئولان مختلف تنها به امید بروز فعالیتی مثبت از جانب مدیران آن جلوی اجرای آنها را گرفته اند.
یکی از کارگران این کارخانه در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به سابقه سوء مدیریت مسئولان جدید کارخانه در واحد های تولیدی مشابه می گوید:« از نیمه دوم سال نود ویک تا پایان سال نود و دو کاشی نیلو مجموعا بیش از نود میلیارد تومان فروش داشته که این عدد و رقم در کنار زمزمه دریافت چهل میلیارد تومان وام و فروش روزانه ۲۰ هزار مترمربع انواع کاشی و سرامیک، ادعای بی پولی و ورشکستگی طرح شده را کاملا بی اساس می کند.»
وی ادامه می دهد:« متاسفانه در ماههای اخیر پیگیری های قانونی زیادی از طریق مدیران ارشد شهرستان،استان و حتی کشور انجام داده ایم و بارها به درخواست مسئولان تجمع های کارگری خود را به منظور جلوگیری از متشنج کردن فضای شهرستان برگزار نکرده ایم ولی تاکنون هیچ گونه جواب خاصی در این زمینه به ما داده نشده است.»
محتمل بودن بروز یک بحران اجتماعی در نجف آباد
با توجه به گستردگی مشکلات این کارخانه و وجود موارد مشابه در کارخانه کاشی اصفهان که خود به تنهایی برای بیش از هفتصد نفر به صورت مستقیم اشتغال زایی کرده، به نظر می رسد بروز یک بحران اجتماعی در شهر نجف آباد با توجه به تشدید شدن روزانه معضلات موجود و عدم وجود عزم مدیران ان برای عبور از شرایط به وجود آمده دور از ذهن نباشد.
البته در شرایط موجود مدیران این دو کارخانه سعی دارند با تکیه بر احتمال بروز چنین اتفاقاتی از مسئولیت های خود شانه خالی کرده و از تمامی دستگاههایی اجرایی که مبالغی کلان را به آنها بدهکار هستند باز هم مهلت بگیرند که به گفته بسیاری از دلسوزان و مدیران شهرستان این روند تنها به نفع مدیران چنین کارخانجاتی خواهد بود.
فرمانداری،دفتر امام جمعه،دفتر مراجعات مردمی نماینده مردم در مجلس و ادارات مختلفی مانند تعاون،کار و رفاه اجتماعی و صنعت و معدن در ماههای اخیر بارها شاهد حضور تکی و یا گروهی کارگران این دو کارخانه بوده اند و به دنبال آن نیز چندین جلسه با حضور نمایندگان دو طرف برگزار شده ولی تا این لحظه همچنان امیدی به حل وضعیت موجود دیده نشده است.
نکته جالب در این موضوع این است که مدیران کارخانه دلیل عمده وضعیت به وجود آمده را متوجه شرایطی خارج از حیطه وظایف خود می دانند و بعضا تعدادی از کارگران با سابقه کارخانه را متهم به ایجاد آشوب و جو نافرمانی در بین دیگر نیروها کرده و خواستار برخورد شدید مراجع مسئول با چنین افرادی شده اند.