بازتاب قیام ۱۵ خرداد در نجف‌آباد
فعالیت روحانیت انقلابی شهر در این ایام زیر نظر آیت‌الله منتظری انجام می‌شد، اما ساواک در این مقطع دستگیری وی را به صلاح نمی‌دانست.
مرکز مطالعات و تحقیقات دفتر ادبیات انقلاب اسلامی:به گفته یکی از بازاریان اصفهان به نام حسن حداد، قبل از قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تشکلی به نام «هسته مرکزی» به رهبری آیت‌الله سیدحسین خادمی در اصفهان به وجود آمده بود که در برخی از شهرهای استان از جمله نجف‌آباد شاخه‌هایی ایجاد کرده بود.(۱)
بلافاصله بعد از قیام ۱۵ خرداد عده‌ای از اهالی نجف‌آباد با ارسال تلگرافی به شاه مراتب تأثر خود را از دستگیری امام خمینی اعلام کردند.(۲) یک روز بعد، بازاریان نجف‌آباد در حمایت از این قیام بازار را بسته و در مسجد بازار اجتماع کردند. تعطیلی بازار و اجتماع بازاریان علیرغم مخالفت‌های مسئولین شهر تا پایان روز بیست‌و‌یکم خرداد ادامه یافت.(۳) بازاریان نجف‌آباد عصر این روز از مسجد خارج شده و روز بعد مغازه‌ها را باز کرده و اعلام کردند چنانچه از قم دستور برسد دوباره بازار را تعطیل خواهند کرد.(۴)
چهار روز پس از قیام ۱۵ خرداد آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری در تلگرافی به علما و روحانیون نجف‌آباد ضمن ابلاغ خبر سلامتی امام خمینی متذکر شد که وظیفه دینی همگان است که در جهت آزادی ایشان و سایر علما تلاش کنند.(۵) چند روز بعد جامعه روحانیت نجف‌آباد در حمایت از امام و علما اعلامیه‌ای صادر کرد که تعدادی از این اعلامیه‌ها در روزهای پایانی خرداد در بازار تهران توزیع گردید.(۶)
روز پانزدهم تیر سال ۱۳۴۲ تعداد زیادی از علما و روحانیون نجف‌آباد در تلگرافی به امام خمینی، نسبت به دستگیری ایشان ابراز تأسف کرده و برای ایشان آرزوی موفقیت کردند.(۷)
در مرداد سال ۱۳۴۲ هنگامی که علمای مناطق مختلف کشور در حمایت از امام و اعتراض به دستگیری ایشان در تهران اجتماع کرده و اعلامیه تحریم انتخابات دوره بیست‌و‌یکم مجلس را صادر کردند، آیت‌الله حسینعلی منتظری به نمایندگی از روحانیون نجف‌آباد در این اجتماع حضور داشت.(۸)
در سیزدهم مهر سال ۱۳۴۲ قسمت اعظم بازار نجف‌آباد تعطیل شد. فعالیت روحانیت انقلابی شهر در این ایام زیر نظر آیت‌الله منتظری انجام می‌شد، اما ساواک در این مقطع دستگیری وی را به صلاح نمی‌دانست.(۹)
پس از آزادی امام خمینی در فروردین سال ۱۳۴۳ عده‌ای از مردم نجف‌آباد به منظور ملاقات با ایشان به قم سفر کردند. در اوایل اردیبهشت یکی از اهالی نجف‌آباد به نام حسین شایگان که داروساز بود به جرم در اختیار داشتن نواری که احتمالاً نوار سخنرانی امام بود، دستگیر و به تهران اعزام شد.(۱۰)
پی‌نوشت‌ها:
۱) یاران امام به روایت اسناد ساواک. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. جلد ۱۹٫ ۱۳۸۰٫ ص ۱۹
۲) قیام ۱۵ خرداد به روایت اسناد. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. جلد ۷٫ ۱۳۸۲٫ ص ۹۰
۳) همان. ص ۱۱۳
۴) همان. ص ۱۱۵
۵) همان. ج ۳٫ ۱۳۷۸٫ ص۱۴۱
۶) همان. ص ۲۸۶
۷) دوانی، علی. نهضت روحانیون ایران. مرکز اسناد انقلاب اسلامی. چاپ سوم. ۱۳۹۴٫ ص ۴۵۵
۸) قیام ۱۵ خرداد به روایت اسناد. جلد۴٫ ۱۳۸۰٫ ص ۷۴
۹) یاران امام به روایت اسناد ساواک. جلد ۱۹٫ ص ۴۰
۱۰) قیام ۱۵ خرداد به روایت اسناد. جلد۵٫ ۱۳۸۲٫ ص ۳۳۴
تصاویر دوران انقلاب نجف آباد
