آیت ا… سیدهاشم میردامادی نجف آبادی که بود؟

[box type=”shadow” ] نگاهی گذرا به زندگینامه آیت ا… حاج سید هاشم میردامادی ـ نجف آبادی ـ از علمای برجسته مشهد و جد مادری مقام معظم رهبری، به مناسبت فرارسیدن سالگرد ارتحال آن عالم ربانی؛ (۲۳ جمادی الثانی)[/box]

خانواده
آیت ا… حاج سید هاشم میردامادی ـ معروف به نجف آبادی ـ در سال ۱۳۰۳ قمری در نجف اشرف در خاندان علم و فضیلت دیده به جهان گشود. نسب او با سی واسطه به فرزند امام صادق(ع) می رسد.از بین این سلسله جلیله، سیدمحمدباقر فرزند سیدمرتضی، به نجف آباد اصفهان می آید و به ترویج احکام دین می پردازد. سیدهاشم فرزند سیدمحمد و از نوه های سیدمحمدباقر است که در دو سالگی پدر خود را از دست داد و تحت سرپرستی مادر قرار گرفت.
وی پس از مدتی به خاطر هوش سرشار به تحصیل علم پرداخت. فرزندش مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سیدحسن میردامادی
 می گوید: «پدرم، آیت ا… سید هاشم نجف آبادی، فرمودند: قبل از سنین بلوغ بیشتر وقت من در مجالس علما و رجال علمی و مراجع عالیقدر می گذشت و آمادگی فوق العاده ای برای کسب فضیلت و پذیرش هر گونه استفاده علمی را داشتم، و تنها آرزوی من رسیدن به مقامات عالیه علم و عمل بود. از طرفی مادرم اصرار داشت که به خاطر سختی در امرار معاش کار کنم، تا اینکه از یکی از استادان خواستم نزد مادرم بیاید و مشکل را حل کند…».
تحصیلات
آیت ا… سید هاشم میردامادی بعد از گذراندن علوم مقدماتی، وارد حوزه علمیه نجف اشرف شد و از محضر اکابر و بزرگان فقه و اصول آن دیار همچون آیات و مراجع عظام آخوند خراسانی، میرزا محمد تقی شیرازی (معروف به میرزای کوچک)، میرزای نائینی، حاج سید ابوالحسن اصفهانی و دیگر بزرگان بهره برد و از درسهای اخلاق و عرفان حضرات آیات سید احمد کربلایی، سید مرتضی کشمیری و میرزا جواد آقا تبریزی استفاده کرد.وی در دوران جوانی به درجه اجتهاد و مقام شامخ علمی رسید و پس از مدتی عازم مشهد مقدس شد.
کمالات اخلاقی
او مردی متقی، پرهیزگار، خوش اخلاق و خدا ترس بود و با قناعت زندگی می کرد. از اموال شبهه ناک مصرف نمی کرد و آنچه را احتیاج نداشت، به فقرا می داد. در همه عمر از او دروغی شنیده نشد و به کسی آزار نرساند. توکل عجیبی به خدا داشت و اهل کبر و غرور نبود.
فرزندش می گوید: «مادرم همیشه می گفت: پدر شما فرشته است و پس انداز مالی ندارد و از تجمّلات پرهیز دارد».آقای حاج شیخ محمد علی احمدیان نجف آبادی که مدت زیادی در نجف اشرف بود، می فرمود: «آیت ا… سید هاشم نجف آبادی در نجف اشرف همدرس و هم بحث آیت ا… العظمی سید محسن حکیم بودند. هر وقت به نجف می آمدند، به منزل آقای حکیم وارد می شدند. قریب چهل سال در مشهد تفسیر قرآن گفتند. من پانزده ساله بودم که در مسأله کشف حجاب و حمله به مسجد گوهرشاد به مشهد رفتم. تازه داشتند خونهای مسجد را پاک می کردند و سیدهاشم را هم تبعید کرده بودند…».
مبارزات سیاسی
آیت ا… سیدهاشم میردامادی از رهبران مبارزه با کشف حجاب رضاخان در سال ۱۳۵۴ قمری بود.به دنبال کودتای سال ۱۲۹۹ شمسی، جریان کشف حجاب که یک نوع فرهنگ زدایی دینی و سوغات غرب به حساب می آمد، در سراسر ایران بخصوص در تهران، مشهد و قم با مخالفت علما مواجه شد.
در این ماجرا، علما و روحانیان خراسان با کشف حجاب مخالفت کردند و مراسمی در مسجد گوهرشاد با سخنرانی آیت ا… بهلول برگزار شد که پس از لحظاتی با حمله مأموران حکومتی، این مسجد به خاک و خون کشیده شد.
آیت ا… حاج آقا حسین قمی که به عنوان اعتراض به تهران رفته بود، دستگیر و روانه زندان گردید.به دنبال بازداشت آیت ا… قمی، مردم مشهد در منازل علمایی همچون آیت ا… اردبیلی و آیت‌ا… سیدهاشم میردامادی تجمع کردند تا اینکه در تاریخ ۱۰ ربیع الثانی سال ۱۳۵۴ قمری برابر با ۲۰ تیر ماه سال ۱۳۱۴ شمسی، مأموران دستگاه، مسلحانه وارد منازل علما شدند و عده‌ای را مجروح و دستگیر کردند.
پس از آن، مردم به مبارزه خود ادامه دادند و به مسجد گوهرشاد رفتند. مأموران حکومتی نیز دوباره حمله کرده و کشتار وسیعی را به راه انداختند و رهبران و علمای نهضت را همانند حضرات آیات سیدهاشم میردامادی، سید یونس اردبیلی، شاهرودی و نهاوندی بازداشت کردند.
آیت ا… سید هاشم میردامادی مدتی به زندان تهران منتقل می شود و سپس به همراه ۲۴ نفر دیگر از علمای مبارز، محاکمه و به سمنان تبعید می شود.ایشان پس از سرنگونی حکومت رضاخان در سال ۱۳۲۰ شمسی دوباره به مشهد مقدس بازگشت و سالیان متمادی به اقامه نماز جماعت و تفسیر قرآن در مسجد گوهرشاد حرم رضوی و تألیف کتاب پرداخت.
تألیفات
آیت ا… میردامادی در طول عمر بابرکت خود، آثار متعددی را تألیف کرد که از آن جمله رساله‌ای در رجعت، ترجمه کتاب سیف الامّه مرحوم نراقی که بخشی از آن ناتمام ماند و توسط فرزندش سید حسن ترجمه شده است، شرح حال علمای بزرگ همراه با داستانها، خلاصه البیان فی تفسیر القرآن – تفسیر فارسی قرآن- که دو جلد آن به طبع رسیده است، برخی از تقریرات درسهای مرحوم میرزای نائینی و جزواتی در علم اخلاق می باشد.
وفات
آیت ا… حاج سید هاشم میردامادی سرانجام، در شب سه شنبه ۲۳ جمادی الثانی سال ۱۳۸۰ قمری به علت بیماری و در ۷۷ سالگی دار فانی را وداع گفت و در جوار حرم مطهر امام رضا (ع) در رواق دارالسعاده به خاک سپرده شد.
منابع:
۱- مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج ۱، ص ۳۱۵٫
۲- گنجینه دانشمندان، ج ۷، ص ۱۷۵-۱۸۰٫
۳- سبک شناسی تفسیر در خلاصه البیان
 فی تفسیر القرآن، سید مجتبی میردامادی، فصلنامه بینات، شماره ۶۵، بهار ۱۳۸۹، ص ۱۱۱٫
۴- نوشته‌های مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید حسن میردامادی فرزند معظم له.

Download “سیره و روش زندگی مرحوم آیت الله حاج سید ابوالقاسم میر دامادی نجف آبادی”