كسى كه افطار دهد و روزه دارى در ميان ميهمانان باشد، خداوند هم با پاداش كارش ، بخشش گناهان و آزاد شدن از آتش جهنم را به او عطا مى كند.
«جابر بن عبد اللّه انصارى » از حضرت امام محمد باقر عليه السّلام مطلب مهمى را در فضيلت روزه و روزه دارى و جذب كمالات الهى انسانى به وسيله ى روزه نقل مى كند كه انسان را شگفت زده مى كند، و روح تازه اى در انسان مى دمد و آن اين است كه :
«قال عليه السّلام : يا جابر، من دخل عليه شهر رمضان فصام نهاره ،
و قام وردا من ليلته ،
و حفظ فرجه و لسانه ، و غضّ بصره ،
و كفّه آذاه ، خرج من الذّنوب كيوم ولدته امّه ؛»⁽¹¹³⁾
كسى كه ماه رمضان بر او داخل شود و او روزها روزه بگيرد و شب ها را به ذكر خدا باشد و عورتش را از حرام حفظ كند و زبانش را كنترل نمايد و چشمانش را مواظبت نمايد و به اجنبى نگاه نكند و اذيتش به مردم نرسد، از آثار گناه آن چنان پاك مى شود كه همانند روز ولادتش از مادر مى شود.
پس روزه ى واقعى با اين شرايط است :
1. روز را روزه بگيرد،
2. شب را به ذكر خدا مشغول باشد،
3. عورتش را از حرام حفظ كند،
4. زبانش را كنترل نمايد،
5. چشمانش را مواظب باشد و به اجنبى نگاه نكند،
6. اذيت و آزارش به مردم نرسد.
پاداش اين روزه هم آن است كه او چنان از گناه آن پاك مى شود كه گويى تازه مادرش او را زاده است .
ابزارى كه معنويت و سازندگى بيشترى به روزه مى دهد.
و اگر روزه دار براى كسب فضيلت بيشتر - كه در بيانات اهل بيت در اين مورد راهنمايى هاى گرانبهايى صورت گرفته است - تلاش كند، و اگر آن دستورات را به كار گيرد، روزه ى او به درجات عظيم تر و والاترى مى رسد.
مثلا اگر كارمند و يا كارگر و يا كاسب است ، صداقت و عدالت در كار و خوشرفتارى با مردم داشته باشد. با پدر و مادر مهربانى كند و با اهل و عيال خود با خوشرويى برخورد نمايد. نسبت به فقيران و محرومان دلسوز و نسبت به همنوعان خود احساس مسئوليت داشته باشد، ارتباط خودش را با قرآن قوى تر و بهتر كند و قرآن را تلاوت نمايد و از بركات معنوى قرآن بهره مند گردد، در آن صورت روزه در انسان معرفت و شناخت و نورانيت ويژه اى ايجاد مى كند:
از پيامبر رحمت حضرت محمد صلى اللّه عليه و اله و سلم نقل است كه در شب معراج از پروردگار عالم سؤ ال كردم كه :
«يا ربّ ما اوّل العبادة ؟
قال اللّه : اوّل العبادة اءلصّمت و الصّوم .
قال : يا ربّ و ما ميراث الصّوم ؟
قال اللّه : يورث الحكمة ،
والحكمة تورث المعرفة ،
و المعرفة تورث اليقين ؛ فإ ذا ستيقن العبد لا يبالى كيف اءصبح بعسر اءم بيسر؟»⁽¹¹⁴⁾
اولين عبادت كدام است ؟
او فرمود: سكوت و روزه دارى .
عرض كردم : پروردگارا، روزه چه ثمراتى را در انسان ايجاد مى كند؟ فرمود: حكت را در انسان پديدار مى نمايد و او را به انسانى حكيم مبدل مى كند.
پرسيدم : خداوندا، حكمت چه نقشى را در وجود انسان خواهد گذاشت ؟
فرمود: معرفت و شناخت انسان را بالا مى برد و معرفت براى انسان يقين ايجاد مى كند.
وقتى بنده اى به مقام يقين نائل گرديد، بر او باكى نيست كه چگونه زندگى را آغاز مى كند در سختى و شدائد و توام با مشكلات ، يا در رفاه و آسايش ؟ چون توجه او به آن هدف بسيار بلند و رفيع است كه مى خواهد به آن برسد و آن رسيدن به جوار رحمت واسعه ى الهى است . چنين شخصى اين جهان و وسائل آن را يك ابزار و وسيله اى براى رسيدن به محبوب بيش نمى بيند و زندگى در اين عالم را يك عبورگاه موقت بيش نى داند، و اين همان قدرت سازندگى روزه در انسان است .
و باز همان پيامبر رحمت و عقل كل و استاد و مربى بشريت و آموزگار كمالات انسانى در حديثى بسيار پربار و گرانبهاى ديگرى چنين فرمود:
«إ نّ شهر رمضان شهر عظيم ، يضاعف اللّه فيه الحسنات ،
و يمحو فيه السّيئآت ،
و يرفع فيه الّدرجات ؛
من تصدّق فى هذا الشّهر بصدقة غفر اللّه له ،
و من اءحسن فيه إ لى ما ملكت يمينه غفر اللّه له ،
و من حسّن فيه خلقه غفر اللّه له ،
و من كظم فيه غيظه غفر اللّه له ،
و من وصل فيه رحمه غفر اللّه له ؛»⁽¹¹⁵⁾
ماه رمضان ماه بزرگى است كه :
1. حسنات و كار نيك انسان چند برابر پاداش دارد.
2. بديها محو و پاك مى شود.
3. درجات معنوى انسان در پيشگاه خداوند بالا مى رود.
4. هر كس صدقه داده و احسان و نيكى و خوبى كند، خدا او را مى آمرزد.
5. هر كس به زيردستش محبت و خوبى كند، خدا او را مى آمرزد.
6. هر كسى اخلاقش را نيكو كند، خدا او را مى آمرزد.
7. هر كس غضب خودش را فرونشاند، خدا او را مى آمرزد.
8. هر كس صله ى رحم كند، خدا او را مى آمرزد.
آرى ، جايگاه رمضان آن قدر مهم است كه وقتى مى خواهد انسان شقى و بدرفتار را معرفى كند، مى گويد: شقى كسى است كه نتواند در ماه رمضان كمالى كسب كند و خود را بسازد و در اصلاح نفس خود قدمى بردارد و رضايت خدا را به دست آورد؛ چون در ماه عزيز رمضان همه نوع ابزار جلب رضايت خداوند فراهم است .
«عن علىّ بن موسى الرّضا عليه السّلام قال : إ نّ الشقّى من خرج منه هذا الشّهر و لم يغفر ذنوبه ؛»⁽¹¹⁶⁾
شقى كسى است كه ماه رمضان از او بگذرد و او آمرزيده نشود.
يك روز روزه در رمضان ارزش صدسال روزه را دارد.
پيامبر بزرگوار اسلام فرمود:
«و لكم بكلّ يوم صمتم صوم ماءة سنة ؛»⁽¹¹⁷⁾
و براى شما هر روز كه روزه بگيريد،در ماه رمضان ثواب صد سال روزه را مى دهند.
تقسيم رزق ها و تعيين عمرها در ماه رمضان
از اهميت ماه مبارك رمضان در ميان همه ى ماه هاى سال اين است كه لياقت ها و شايستگى ها و بهره گيرى ها از عمر و ميزان عمر و سهميه ى رزق و روزى بندگان خدا، در همين ماه و در شب «قدر» آن مشخص و مقرر مى گردد.
امام صادق به فرزندش امام كاظم عليه السّلام فرمود:
«إ ذا دخل شهر رمضان فاجهدوا اءنفسكم ،
فإ نّ فيه تقسم الاءرزاق ،
و توقّت الآجال ،
و يكتب و فداللّه الّذين يفدون عليه ،
و فيه ليلة القدر الّتى اءلعمل فيها خير من العمل فى اءلف شهر؛»⁽¹¹⁸⁾
وقتى ماه شريف و با عظمت رمضان وارد شد، با همه ى وجودتان به جهاد و تلاش برخيزيد؛ يعنى خودتان را آماده ى عبادت و خودسازى و انجام كارهاى نيك كنيد، چرا كه تقسيم رزق و روزى و تعيين ميزان عمر در اين ماه است ، و در اين ماه است كه انسان در گروه و در رديف ميهمانان خدا نوشته خواهد شد، و شب قدرى كه عمل در او بهتر از عمل در هزار ماه است ، در ماه رمضان است : پس شما تلاش و كوشش كنيد تا در اين ماه پربركت از همه ى موهبت هاى الهى آن بهره مند شويد.
خصوصا شب بيست و سوم ماه رمضان به قدرى اهميت دارد كه خيلى از حكم هاى حتمى الهى براى بندگان در طول يكسال در آن شب نوشته مى شود و ثبت و ضبط مى گردد.
در اين رابطه بيانى است از حضرت امام صادق عليه اسلام كه لازم است بيشتر مورد توجه و دقت واقع شود كه فرمود:
«إ نّ ليلة الثّالث و العشرين من شهر رمضان هى ليلة الجهنى ،
فيها يفرق كلّ امر حكيم ،
و فيها تثبت البلايا، و المنايا، والآجال ، و الاءرزاق ،
و القضايا، و جميع ما يحدث اللّه فيها إ لى مثلها من الحول ؛
فطوبى لعبد اءحياها راكعا و ساجدا،
و مثّل خطاياه بين عينيه و يبكى عليها؛»⁽¹¹⁹⁾
شب بيست و سوم ماه رمضان كه شب «جهنى »⁽¹²⁰⁾ است ، در آن شب هر كارى كه بر اصول حكمت خدا بايد براى بندگان انجام گيرد صادر مى گردد. در آن شب است كه بلاها و سختى ها، خوشى ها و ميزان عمرها، رزق و روزى هاى و سرنوشتها و آنچه را كه بايد از طرف خداوند در طول سال ايجاد شود، آن شب احكام آنها قطعى مى گردد، خوشا به حال آن بنده اى كه آن شب را احيا بگيرد و به نماز و به ركوع و سجود بپردازد، و گناهانى را كه در طول عمر خويش مرتكب شده است ، همه را جلو چشم خويش مجسم كند، و اشك بريزد؛ يعنى با اين وسيله رضاى خدا را جلب كند.
تاءثير روزه در ساختار اجتماع و ايجاد همدلى
روزه و ماه رمضان نه تنها در بهداشت جسم و جان و اصلاح انسان و نفس ‍ روزه دار و روزه گير و در ساختار فكرى و روحى او مؤ ثر است ، بله در ايجاد جامعه اى سالم درست ، و همدل و همدرد، و نوع پرور و انسان دوست ، و دلسوز و عاطفه دار، و داراى حسّ مسئوليت و وظيفه نسبت به ضعفا و فقرا نيز نقش مهمى دارد.
«محمد بن حمزه » مى گويد براى حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام نامه اى نوشتم و در آن نامه ، اين چنين سؤ ال كردم :
«لم فرض اللّه الصّوم ؟
فكتب إ لىّ: فرض اللّه تعالى الصّوم ليجد الغنّى مسّ الجوع ليحنوا على الفقير؛»⁽¹²¹⁾
چرا خداوند روزه را واجب كرده است ؟
حضرت در جواب نوشت : خداوند روزه را واجب نمود تا انسانهاى سرمايه دار و مرفه سختى گرسنگى و نادارى را درك كرده و به ضعفا و فقرا توجه و ترحم كنند.
از فضل بن شاذان نقل شده است كه به امام هشتم حشرت رضا عليه السلام عرض شد:
«فلم امروا بالصّوم ؟
قال عليه السّلام : لكى يعرفوا اءلم الجوع و العطش ، فيستدلّوا على فقر الآخرة ، و ليكون الصّائم خاشعا ذليلا؛»⁽¹²²⁾
چرا به مردم امر شده است تا روزه بگيرند؟
در جواب حضرت رضا عليه السّلام چنين گفته شده است : به مردم فرمان روزه رسيد تا روزه دار سختى گرسنگى و تشنگى را بشناسد و به ياد فقر و نادارى فرداى قيامت بيفتد، آنگاه روحى خاضع و متواضع پيدا كند.
يعنى روزه و رمضان انسان را به ياد قيامت انداخته و نسبت به ضعفاى جامعه متواضع و خوشرفتار مى سازد.
«هشام بن حكم »، آن شاگرد تيزهوش و دانشمند و آگاه مكتب جعفرى مى گويد:
«ساءلت اءبا عبد اللّه عليه السلام علّة الصّيام ؟
قال : امّا العلّة فى الصّيام ليستوى به الغنّىّ و الفقير،
و ذلك لاءنّ الغنىّ لم يكن ليجد مسّ الجوع فيرحم الفقير؛»⁽¹²³⁾
از امام صادق عليه السّلام سؤ ال كردم كه فلسفه ى روزه چيست ؟
آن حضرت فرمود: دليل آن اين است كه سرمايه دار و نيازمند درد يكديگر را احساس كنند.
يعنى انسانهاى مرفه بفهمند كه فقراى جامعه چه مى كشند؟ چون ثروتمند در موقعيتى نيست كه سختى گرسنگى را درك كند و به فكر ضعيف و فقير باشد.
مى خواهد بفرمايد انسان سير از گرسنه خبر ندارد، بلكه در سايه ى روزه گرفتن بفهمد گرسنگى و نادارى يعنى چه .
از حضرت ابا عبداللّه الحسين عليه السّلام سؤ ال شد:
«لم إ فترض اللّه عزّ و جلّ على عبد الصّوم ؟
فقال عليه السّلام : ليجد الغنّى مسّ الجوع ، فيعود بالفضل على المساكين ؛»⁽¹²⁴⁾
چرا روزه را خداوند بر بنده اش واجب كرده است ؟
حضرت فرمود: تا سرمايه دار درد گرسنگى را بچشد و آن اضافه هايى كه در زندگى دارد به فقرا و محرومان ببخشد.
يعنى به فكر فقرا و محرومين بيفتد.
روزه و تقويت روح اميد در انسان
اميد در زندگى و آينده ى زندگى ، يعنى خود را باور كردن و در سايه ى همين باور است كه انسان با دلگرمى مى تواند روحيه ى قوى پيدا كرده و به كار و تلاش و سازندگى و بهبود بخشيدن به امور خانواده و جامعه دل بندد.
اميد است كه روح مبارزه و سخت كوشى را در انسان تقويت مى كند.
اميد است كه انسان را وادار مى كند تا دنبال علم و دانش رفته و با تحمل رنج ها از ثمرات ارزشمند و راهگشاى آن بهره مند گردد.
كشاورز با اميد، دل زمين را شكافته و دانه را مى كارد.
تاجر وارد تجارت مى شود. قهرمان شكست خورده در ميدان مبارزه ، مجددا به قله ى پيروزى مى نشيند. استاد به كلاس درس مى رود و دانشجو به تكاپو مى افتد.
آنچه انسان به بن بست رسيده از نظر روحى را - كه دچار اضطراب و نگرانى است - نجات مى بخشد، اميد است . آن كسى كه تنها راه نجات خود را در انتحار و خودكشى مى بيند، راه نجات او اميدوارى به آينده است .
مادر با نيروى اميد به آينده ، از شيره ى جان خود به حلقوم نوزاد مى ريزد و بچه را مى پرورد، و چه بسا از آسايش و آرامش خود مى زند تا بچه اش ‍ آرامش بگيرد. خيلى از حركت ها و ثمرات آن مستند به اميد است .
اما روزه در ايجاد تقويت روح اميدوارى به آينده و اميد به رحمت خدا و اميد نجات از هر بدبختى و فلاكت دنيا و آخرت به ويژه در وجود فرد آلوده ى به گناه نقش بزرگى دارد.
در همين رابطه كلام زيبا و اميدوار كننده و سازنده و انسان ساز پيامبر بزرگوار اسلام را توجه كنيد كه در جواب سؤ ال مردى يهودى چنين فرمود.
سؤ ال مرد يهودى
مرد يهودى از رسول خدا چنين پرسش كرد:
«فما جزاء من صامها؟
فقال النبى صلّى اللّه عليه و آلهِ و سلّم : ما من مؤ من يصوم شهر رمضان إ حتسابا إ لّا اءوجب اللّه له سبع خصال :
اءوّلها يذوب الحرام من جسده ،
و الثّانية يقرّب من رحمة اللّه ،
و الثّالثة يكون قد كفّر خطيئة اءبيه آدم ،
والرّابعة يهوّن اللّه عليه سكرات الموت ،
و الخامسة اءمان من الجوع و العطش يوم القيامة ،
و السّادسة يعطيه اللّه برائة من النّار،
و السّابعة يطعمه اللّه من طيّبات الجنّة ؛»⁽¹²⁵⁾
اى رسول خدا، پاداش كسى كه در ماه رمضان روزه بگيرد چيست ؟ و چه پاداشى به او داده مى شود؟
پيامبر فرمود: هر مؤ منى ماه رمضان را روزه بگيرد، خداوند هفت چيز بر او واجب و عطا خواهد كرد:
1. جسم او را از پليدى پاك مى كند.
2. او را به رحمت خدا نزديك مى كند.
3. بخشى از پاداش روزه ى او را وسيله ى كفاره ى و آمرزش گناه پدرش آدم قرار مى دهد.
4. جان دادن را بر او آسان مى كند.
5. از گرسنگى و تشنگى قيامت نجاتش مى دهد.
6. برائت از آتش جهنم را براى او عطا مى كند.
7. از بركات فراوان و نعمت هاى پاك و پاكيزه ى بهشت به او بهره مى دهد.
اين ويژگى ماه عزيز رمضان است كه از بركت روزه ى اين ماه ، اين همه آينده ى درخشان و اميدوار كننده نصيب انسان روزه دار و روزه گير مى گردد.
هفتصد حاجت
مولاى متقيان حضرت امام على عليه السّلام نقل كرده است كه رسول خدا فرمود: هر كس در ماه رجب و شعبان و رمضان در هر شب و روز سوره ى «فاتحه الكتاب »، «آية الكرسى »، «قل يا اءيّها الكافرون »، «قل هو اللّه اءحد»، «قل اءعوذ بربّ النّاس »، «قل اعوذ بربّ الفلق »، را سه مرتبه بخواند، آن گاه «سبحان اللّه و الحمد لله و لا إ له إ لا اللّه و اللّه اكبر»،
و جمله هاى «ولا حول و لا قوّة إ لّا باللّه العلىّ العظيم » را سه مرتبه بخواند و نيز سه مرتبه بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد،
و بعد سه مرتبه بگويد:
«اللّهمّ اغفر للمؤ منين و المؤ منات »
و چهارصد مرتبه «اءستغفر اللّه و اءتوب إ ليه » را بخواند، قسم به آن خدايى كه مرا به پيامبرى مبعوث كرد كه هر كسى اين سوره ها و دستورات بعد از اين سوره ها را در اين سه ماه گرچه در تمام عمرش يك مرتبه بخواند و انجام دهد، خداوند به هر حرف آن ها هفتاد هزار حسنه - كه هر يك از آن حسنات ، نزد خداوند از كوه هاى دنيا سنگين تر است - به او عطا خواهد فرمود، و هفتصد حاجت به هنگام جان دادن او و هفتصد حاجت در خانه ى قبرش و هفتصد حاجت به هنگام بيرون آمدن از خانه ى قبرش و هفتصد حاجت به هنگام بيرون آمدن از خانه ى قبرش براى او برآورده خواهد كرد، و به همين ميزان هنگام باز شدن كتاب و پرونده ى اعمال ، و هنگام بر پا شدن ترازو و هنگام سنجش اعمال ، و به هنگام عبور او از پل صراط حاجات او را برآورده خواهد نمود.
«... اءعطاه اللّه بكلّ حرف سبعين اءلف حسنة ،
كلّ حسنة اءثقل عند اللّه من جبال الدّنيا،
و يقضى اللّه له سبعماءة حاجة عند نزعه ،
و سبعماءة حاجة فى القبر،
و سبعماءه حاجة عند خروجه من قبره ،
و مثل ذلك عند تطاير الصّحف ،
و مثله عند الميزان ،
و مثله عند الصّراط؛»⁽¹²⁶⁾
چه ارزش و فضائل عظيمى در سايه ى سه ماه عزيز رجب و شعبان و به ويژه رمضان نصيب انسان مؤ من مى گردد، راستى با خواندن و شنيدن اين قبيل سخنان و پيام مهم پيامبر رحمت در خودتان احساس نشاط و شادمانى و اميدوارى نمى كنيد؟
شرايط رسيدن به اين مقامات و بركات
رسيدن به اين مقامات و اين بركات ، اين شرايط و حركات و مهم و اساسى را مى طلبد و انسان بايد انجام :
1. در حال روزه از درگاه خدا استغفار كند و در برابر او سجده و خضوع داشته باشد.
2. نسبت به جامعه و عموم مردم بى تفاوت نباشد.
3. نسبت به فقرا و ضعفا و محرومان احساس مسئوليت كند.
4. به عيال و اولاد خود سخت گيرى نكند.
5. با همگان با اخلاق نيكو رفتار كند.
6. به زيردست سخت گيرى نكند.
7. مردم از شر و بدى او در امان باشند.
8. نسبت به يتيم ها بى تفاوت نباشد.
9. به صله ى رحم اهميت بدهد.
10. و دنبال فساد اخلاق و گناه نباشد.
اقيانوس بى كران كلام اهل بيت
اكنون از اقيانوس بى كران و شيرين و شفا بخش كلام اهل بيت راجع به مطالب دهگانه ى فوق بهره مند مى شويم .
پيامبر عزيز اسلام فرمود:
«إ نّ اءنفسكم مرهونة باءعمالكم ففكّوها باستغفاركم ،
و ظهوركم ثقيلة من اوزاركم فخففوا عنها بطول سجودكم ،
و اعلموا اءنّ اللّه تعالى ذكره اءقسم بعزّته اءن لا يعذّب المصلّين و السّاجدين ، و اءن لا يروّعهم بالنّار يوم يقوم النّاس لربّ العالمين ؛»⁽¹²⁷⁾
هان اى مردم ! شانه هايتان از گرانى بار گناهانتان سنگينى مى كند، پس آن را با سجده هاى طولانى سبك كنيد، و بدانيد كه خدا به شكوه خود سوگند ياد نموده است كه نمازگزاران و سجده كنندگان را عذاب نكند، و در روز رستاخيز، آنگاه كه مردم در برابر پروردگار جهانيان براى رسيدگى به حساب برمى خيزند، آنان را به آتش نترساند.
و نيز فرمود:
«اءيّها النّاس ، من اءفطر منكم صائما مؤ منا فى هذا الشّهر كان له بذلك عتق نسمة ، و مغفرة لما مضى من ذنوبه ؛»⁽¹²⁸⁾
اى مردم ، هر كسى از شما در ماه مبارك رمضان ، روزه دار مؤ منى را افطار دهد، براى او ثواب آزاد كردن يك بنده و بخشش از گناهان گذشته خواهد بود.
يعنى كسى كه حاصل زندگى و دست رنج خود را با ديگران بخورد و روح توجه به مردم در او زنده باشد، انسان كريم و بزرگوارى است .
رسيدگى به امور فقرا
يكى ديگر از نكات مهمى كه شخص روزه دار در ماه رمضان بايد به آن توجه كند، رسيدگى به امور فقرا و مساعدت در حق آنان است لذا مى فرمايد وظيفه ى انسان در آخر ماه رمضان پرداخت زكوة فطره است ، يعنى به فكر فقرا و محرومين باشيد.
حضرت امام صادق عليه السّلام فرمود:
«من ختم صيامه بقول صالح ، و بعمل صالح ، تقبّل اللّه منه صيامه .
فقيل : يابن رسول اللّه ، ما القول الصّالح ؟
قال : شهادة اءن لا إ له إ لّا اللله ،
و العمل الصّالح ، إ خراج الفطرة ؛»⁽¹²⁹⁾
هر كس روزه ى ماه مبارك رمضان را با گفتار و عمل صالح به اتمام برساند، خداوند روزه اش را قبول مى كند.
شخص پرسيد: گفتار صالح كدام است ؟
آن حضرت فرمود: شهادت به وحدانيت خدا، گفتار صالح است ، و بيرون كردن زكات فطره از مال خود، عمل صالح است .
و يا صدقه دادن و نيكى و احسان كردن در ماه رمضان تاءثير چندين برابر دارد.
حضرت امام صادق عليه السّلام فرمود:
«من تصدّق فى شهر رمضان بصدقة صرف اللّه عنه سبعين نوعا من البلاء؛»⁽¹³⁰⁾
هر كس در ماه رمضان يك درهم صدقه بدهد، خداوند هفتاد بلا را از او دور مى كند.
اثر صدقه و نيكى
نقل شده است كه حضرت عيسى عليه السّلام از درب خانه اى عبور مى كرد كه تازه عروسى را وارد آن خانه نمودند.
آن حضرت به همراهانش فرمود: فردا صبح جنازه ى اين عروس از اين خانه بيرون مى رود.
ولى فردا صبح شد و ديدند عروس سالم است ! عرض كردند: اى پيامبر خدا، سخن شما حق است ، اما اين عروس هم زنده است جريان چگونه است ؟
آن حضرت فرمود: به همراه من بياييد. به منزل آن عروس رفتند آن حضرت وارد اتاق عروس شد و آن بالشى كه زير سر عروس بود بلند كرد، و همه ديدند كه عقرب خطرناكى آنجاست .
حضرت عيسى عليه السّلام فرمود: اين عقرب ماءمور بود او را بگزد، اما تو اى عروس بگو چه كردى ؟
او گفت : من آخر شب سهميه غذايم را فقيرى دادم .
حضرت عيسى عليه السّلام فرمود: آن صدقه به فقير بود كه اين بلاى بزرگ را دفع كرده و جانت را نجات داده است .
نيكى به عيال و اولاد در ماه مبارك رمضان
يكى از دستورات مهم اين است كه هميشه ى ايام خصوصا در ماه مبارك رمضان به عيال و اولادتان سخت نگيريد. در فقه الرّضا چنين آمده است :
«اءحسنوا فى شهر رمضان إ لى عيالكم ،
و وسّعوا عليهم ، فقد روى عن العالم عليه السّلام اءنّه قال : إ نّ اللّه لا يحاسب الصّائم على ما اءنفقه فى مطعم و لا مشرب ، و اءنّه لا إ سراف فى ذلك ؛»⁽¹³¹⁾
در ماه رمضان با اهل و عيال خودتان به نيكى رفتار كنيد، و از نظر امرار معاش و تهيه ى لوازم زندگى و خوراك با دست و دلبازى رفتار نماييد، چون خداوند شخص روزه دار را در نحوه و مقدار مصرف غذا و ملزومات زندگى محاسبه نمى كند، و اين عمل او، اسراف و زياده روى هم نيست .
حسن خلق و برخورد اسلامى
يكى ديگر از شرايط رسيدن به كمالات و فضايل ماه عزيز رمضان حسن خلق و برخورد اسلامى با خود و ديگران است .
پيامبر بزرگوار اسلام فرمود:
«من حسّن منكم فى هذا الشّهر خلقه كان له جوازا على الصّراط يوم تزّل فيه الاءقدام ؛»⁽¹³²⁾
هر كسى از شما در ماه رمضان خود را به اخلاق نيكو آراسته كند، در آن روزى كه همه ى قدم ها در پل صراط مى لغزد، به او جواز عبور از پل صراط را اعطا مى كنند.
اثر نيكى به زير دست
نيكى به زير دست و در امان ساختن مردم از شرّ و بدى خود نيز در زندگى انسان اثر خوبى دارد و باعث مى شود تا خدا هم در قيامت با انسان آسان گيرد و سبك برخورد كند.
پيامبر بزرگوار اسلام فرمود:
«و من خفّف فى هذا الشّهر عمّا ملكت يمينه خفّف اللّه عليه حسابه ؛»⁽¹³³⁾
كسى كه به زير دستان خود آسان و سبك بگيرد خداوند هم به هنگام رسيدگى به اعمال او در فرداى قيامت بر او آسان مى گيرد و سبك برخورد مى كند.
و نيز فرمود:
«و من كفّ فيه شرّه كفّ اللّه عنه غضبه يوم يلقاه ؛»⁽¹³⁴⁾
كسى كه در ماه رمضان شر و بدى خودش را نگاه دارد و مردم از او آزارى نبينند، خداوند غضبش را هنگام ملاقات در قيامت از او فرو مى نشاند.
دو شرط ديگر توجه به يتيم ، و صله ى رحم ، جزو وظايف شخص مؤ من و روزه دار است .
پيامبر بزرگوار اسلام فرمود:
«من اءكرم فيه يتيما اءكرم اللّه يوم يلقاه ،
و من وصل فيه رحمه ، وصله اللّه برحمته يوم يلقاه ،
و من قطع فيه رحمه ، قطع اللّه عنه رحمته يوم يلقاه ؛»⁽¹³⁵⁾
كسى كه در ماه رمضان يتيمى را نوازش كند، خداوند در قيامت او را نوازش ‍ خواهد نمود، و كسى كه صله ى رحم كند و با اين كار ارزشمند و انسانى خودش آنها را خشنود سازد، خداوند در قيامت او را به رحمت خودش ‍ متصل خواهد نمود، و اگر كسى قطع رحم كند و از آنان ببرد، خداوند در قيامت رحمت خودش را از او قطع و دور مى كند.