راه اندازی اولین مدارس دخترانه در نجف آباد
گرچه گشایش مدارس دخترانه نسبت به مدارس پسرانه با تاخیر روبرو بود ولی در همان زمانها مکتب خانه هایی در گوشه کنار شهر و منطقه وجود داشت که ملا باجی ها در آن به تعلیم دختران مشغول بود. آموزش در آنجا مختص قرائت قرآن و الفباء فارسی بود و دختران را از به دست گرفتن قلم و نوشتن منع می کردند. صرفاً آنها باید خواندن را بیاموزند چرا که زن نباید نوشتن بیاموزد، چون ممکن است در نگارش به مفسده بیفتد.
خانم باجی هایی چون استاد معصومه، خدیجه حافظی، عمه حاج خانم، حاجیه خاتون، خانم فردوسیان و استاد ربابه نمونه هایی از مکتب داران دختران در آن زمان بودند.
در سندی آمده است که اهالی نجف آباد در تاریخ۲ بهمن ۱۳۰۷مدرسه شش کلاسه دخترانه ای تاسیس کردند. در سند دیگری همان اشخاص برای تاسیس مدرسه دخترانه دیگری در ۱ شهریور ۱۳۱۲ جلسه گرفته و اعلام همکاری نمودند.
این مدرسه همان دبیرستان دخترانه ایراندخت است که گزارش بنای آن در سالنامه ۱۳۱۴ اداره معارف اصفهان آمده است: «در سال هزار و سیصد و چهارده، ضمن بازدید قصبه نجف آباد مشاهده شد که اراضی یخچال جنب میدان وسط این قصبه، مناسب برای بنای دبستان نسوان می باشد. بعد از مذاکره با صاحبان یخچال که عده ای از اهالی محل بودند، حاضر شدند که این محل را برای ساختمان دبستان به اداره معارف واگذار نمایند. پس از آنکه زمین به تصرف اداره معارف در آمد، از محل اعانه های اهالی محل و صرفه جویی های دبستان نسوان و عواید اوقافی، شروع به ساختمان در محل مزبور شد. به محض اینکه تا اندازه ای قابل سکونت گردید، دبستان نسوان به آنجا انتقال داده شد. این دبستان هنوز در دست تکمیل ساختمان است و امیدواری می رود که در سنه جاری از هر حیث نقایص بنائی آن مرتفع گردد. مساحت این دبستان۱۷۷۱متر مربع می باشد.»
سه باب مدرسه دخترانه ملی و دولتی به فاصله ۱۰ سال (۱۲۹۸تا ۱۳۰۷) پی در پی تاسیس و ۱۸ سال بعد در سال ۱۳۲۵ اولین دبیرستان دخترانه با نام «ایراندخت» با ۸ دانش آموز در پایه اول و ۱۲ نفر در پایه دوم در محل یخچال (پشت شهرداری مرکزی فعلی) دایر شد. مدیریت مدرسه با خانم عزت طبیبی بود و افرادی چون جواد فاضل، عصمت تدین، منیژه یزدانی، صدیقه آذری، اقدس تابش، حمیده صادقی و صدیقه قاهری در آن فعالیت می کردند.
📌 «مقدمه ای بر تاریخ و فرهنگ مردم نجف آباد» به قلم «فضل الله خلیلی». کاری از انتشارات مهر زهرا (س).
مقدمه ای بر تاریخ و فرهنگ مردم نجف آباد
