پيشگفتار
عينالحيات در يك نگاه
نياز عصرها و نسلها
چرا تصحيح جديد؟
پانوشتهاى توضيحى
نسخه پردازى
بازشناختى از مجلسى
از براى حق صحبت سالها
گفتار اول: ملا محمدباقر مجلسى
در نگاه نخست
پيشفرضها
خاندان مجلسى
پدر مجلسى: ملا محمدتقى مجلسى (مجلسى
اول)
خواهران و برادران مجلسى
نامدارترين خواهر مجلسى
تولد مجلسى، و جغرافياى عمر او در عصر
صفوى
دعاى پدر
مشهورترين استادان مجلسى
نامدارترين شاگردان مجلسى
حجم شگفتانگيز آثار مجلسى
گستردگى آثار مجلسى
دستهبندى نوشتههاى مجلسى
آثار مجلسى كه داراى تاريخ نگارشاند
آثار مجلسى كه فاقد تاريخ نگارشاند
آثار پراكنده مجلسى يا منسوب به او
آثارى كه در انتساب آنها به مجلسى ترديد
است
كتابهاى كه از مجلسى نيستند
فارسىنويسى مجلسى
مجلسى مترجم
چرا مجلسى به حديث گراييد
شيوه مجلسى در بررسى حديث
بحارالانوار و پندارها
بحارالانوار در نگاهى گذرا
انگيزه تأليف بحارالانوار
اعتبار سنجى بحارالانوار و ديدگاه مجلسى
در اينباره
طرحهاى تكميلى بحارالانوار
چگونگى گردآمدن بحارالانوار
حمايتهاى حكومت از تأليف و مؤلف
مذهب، حكومت و رويكردها
مشروعيت حكومت، از ديدگاه قرآن و سنت
دو نگاه به صفويه
رفتار صفويه با عالمان
صفويان از نگاه عالم دوران صفوى
مجلسى:شيخالاسلام اصفهان، توابع و
لواحق
بتشكنىِ مجلسى
نظريهپردازى مجلسى براى حكومت
چرا ستايش پادشاهان؟
فعاليتهاى اجتماعى مجلسى
دردمندى مجلسى
فروتنى مجلسى
طنزپردازى و شوخطبعى مجلسى
مجلسى عارف
مجلسى و تصوف
مجلسى و علوم عقلى
مجلسى و شاه سلطان حسين
درگذشت مجلسى
فرزندان مجلسى
مجلسى به روايت ستايشگرانش
ناقدان و منتقدان مجلسى
ديدگاه خاورپژوهان
ناقدان سنتگراى مجلسى
شريعتى و نقد مجلسى
تأثير مجلسى بر آيندگان
گفتار دوم: روش علمى تصحيح
هدف تصحيح
اشكال عمده شيوههاى رايج تصحيح(1)
اشكال عمده شيوههاى رايج تصحيح (2)
اشكال عمده شيوههاى رايج تصحيح (3)
ذهنيات و پيشداوريهاى بازدارنده
مشكل در گزينش منابع
نيمسايهاى لرزان از روش علمى
نتيجه
مقصود از روش علمى
اهميت نسخهها و منابع كهن
لزوم پرهيز از بازپژوهى
منابع مورد استفاده ما
وظايف اصلى مصحح
اصل استقلال نسخهها
حساب احتمالات، مبناى تصحيح علمى
پشتوانه و امتياز آن
امتياز كهنترين نسخه
امتياز توالى نسخههاى اقدم
نحوه امتيازدهى
اجزاى مشترك
حالت تساوى امتيازها
حداقل پشتوانه يك جمله
كمترين پشتوانه يك كلمه
نسخه بدلها، اصلاحات و تغييرات مؤلف
اضافات نسخهها
كاستى نسخهها و اضافات مصحح
سهو و خطاى مؤلف
خطاى قلم مؤلف
جايگاه تصحيح املايى
جايگاه بحثهاى ادبى و روشهاى قياسى
والتقاطى در تصحيح علمى
قرائتهاى بيمعنى
ضعف اطلاعات ما
اصول تحريف
دستاوردهاى تصحيح علمى
پاسخ به يك شبهه
ويژگيهاى طبع حاضر
سپاس
پيشگفتار مؤلف
مقدمه: در ذکر بعضي از فضايل و احوال
ابوذر رضي الله عنه
وصيت پيامبر ص به ابوذر غفاري
يا اباذر اعبدالله کانک تراه...
فصل اول: در رؤيت است
فصل دويم: در غرض از خلق آسمان و زمين
و... است
فصل سيم: در شرايط اعمال است
فصل چهارم: در حضور قلب است
اصل اول: آن كه اول عبادات، معرفت است و
قبول جميع عبادات موقوف است بر آن
اصل دويم: در كمينگاههاى شيطان است
اصل سيم: در مراتب معرفت و ايمان است
اصل چهارم: در حدوث عالم است
اصل پنجم: در تحقيق معنى فرد است
اصل ششم: آن كه حقتعالى باقى است
اصل هفتم: در آفرينندگى خداوند و نفى
قول غلات شيعه است
اصل هشتم: در خلقت آسمانهاست
اصل نهم: در بيان معنى لطيف و خبير است
اصل دهم: در علم و قدرت خداوند است
فايده اولى: در بيان ضرورت وجود نبى و
احتياج خلايق با آن
فايده ثانيه: در معجزه است
فايده ثالثه: در تقرير دليل بر نبوت
پيغمبر آخرالزمان محمدبن عبدالله بن عبدالمطلب صلىالله عليه و آله است
فايده رابعه: در عصمت انبياء
فايده خامسه: در بيان بعضى از شمايل و
اوصاف آن حضرت
تنوير اول: در بيان آن كه هيچ عصرى خالى
از امام نمىباشد و آن امام از جانب خدا مىبايد منصوب باشد
تنوير دويم: در بيان عصمت امام است
تنوير سيم: در نازل شدن آيه تطهير در
شأن اهل بيت رسالت است
تنوير چهارم: در بيان فضيلت محبت اهل
بيت عليهمالسلام است
تنوير پنجم: در بيان آن كه صحت عبادت
مشروط است به اعتقاد به امامت ائمه اثناعشر صلواتالله عليهم، و بدون آن عبادت
ثمرهاى نمىبخشد بلكه باعث عقاب مىشود
تنوير ششم: در بيان بعضى از صفات و
علامات امام و شرايط امامت
در اينكه اهل بيت عليهم السلام كشتى
نجات و باب آمرزش اند
مقصد اول: اهتمام در عمل و احتراز از
طول اَمل
مقصد دويم: در بيان دجال
مقصد سيم: در بيان مجملى از معاد و ذكر
بعضى از احوال آن كه اين حديث اشاره بدان دارد
قاعده اول: در بيان فضيلت علم است و
ياد گرفتن و ياد دادن آن و فضل علماست
قاعده دويم: در بيان اصناف علم و آنچه
از آن نافع است
قاعده سيم: در شرايط و آداب علم و عمل
نمودن به آن و بيان اصناف علما
قاعده چهارم: در بيان اصناف علماست و
صفات عالمى كه متابعت او مىتوان نمود
قاعده پنجم: در مذمت عمل بىعلم
قاعده ششم: در مذمت فتوا دادن كسى كه
اهليت آن نداشته باشد
خصلت اول: عدم اغترار به عبادت و
اعتراف به عجز است
خصلت دويم: شكر نعمت است
خصلت سيم: توبه است
در گذر عمر
در اين كه روزى به دست خداست
در تقوا و پرهيز از گناهان
در نگاه داشتن زبان
لمعه اول: در بيان فضيلت صلات است
لمعه دويم: در بيان اختلاف شرايع و
مذمت بدععت در دين است
لمعه سيم: در بيان آن كه رهبانيت در
اين امت نمىباشد و رهبانيت اختيار نمودن در اين امت بدعت است
لمعه چهارم: در بيان اعتزال از خلق است
لمعه پنجم: در بيان طلب مال از حلال
نمودن و قدر انفاق كردن است
لَمعه ششم: در بيان تجمل و زينت و
ملبوسات فاخره و اسباب و خانههاى نفيس و امثال اينهاست
لَمعه هفتم: در بيان فضيلت پاكيزه كردن
بدن و بوى خوش كردن است
لَمعه هشتم: در مدح مطعومات لذيده و
مذمت ترك گوشت و حيوانى نمودن است
لَمعه نهم: در بيان حرمت غناست
لَمعه دهم: در بيان ذكر است
در فضيلت مسجد و تصدق و انواع آن
درجات مؤمنان
در مشكلات، مصيبتها و اندوه مؤمنان
در رقت قلب و تضرع و گريستن
ثمره اول: خوف و رجاست
ثمره دويم: در بيان بعضى از قصص خايفان
كه تذكر احوال ايشان موجب تنبه مؤمنان است
ثمره سيم: در مدح مخالفت نفس و
خواهشهاى آن و مذمت متابعت هواهاى نفسانى
در امانتدارى
باب اول: در مذمت دنيا
باب دويم: در بيان تمثيلى چند كه پيشوايان دين در مذمت
دنيا براى تنبيه غفلت زدگان مسالك حيرت بيان فرمودهاند
تمثيل اول: در بيان آنكه هرچند آدمى
به دنيا بيشتر مشغول مىگردد خلاصى از آن دشوارتر است
تمثيل دويم: در بيان آن كه هرچند تحصيل
دنيا بيشتر مىنمايى حرص بر آن زياده مىشود
تمثيل سيم: در بيان آن كه ظاهر دنيا
خوشاينده و باطنش كُشنده است
تمثيل چهارم: در بيان فنا و سرعت
انقضاى دنيا
تمثيل پنجم: در بيان بيوفايى دنيا
تمثيل ششم: در بيان كيفيت نجات از دنيا
تمثيل هفتم: در بيان پستى دنيا، و آن
كه سربلندى در اين خانه پست ضرر مىرساند
تمثيل هشتم: در بيان سوء عاقبت دنيا
تمثيل نهم: در بيان آن كه دنيا و آخرت
با يكديگر جمع نمىشوند، و محبت دنيا مانع تحصيل خيرات و سعادات است
تمثيل دهم: در ذكر تمثيلاتى كه مشتمل
است بر توضيح عيبهاى بسيار از دنيا
باب سيم : در بيان معنى دنياست
خصلت اول: محبت مال و جمع كردن درهم و
دينار از روى حرص.
خصلت دويم: محبت جاه و اعتبارات باطل
دنياست.
خصلت سيم: تواضع و فروتنى و شكستگى است
نزد خدا و خلق، و رفع تكبر از خود نمودن.
در مدح و مذمت غنا
در مدح كفاف
در عمل صالح و خالص و كار براى آخرت
كردن
در تضرع، گريستن، ياد مرگ و گنجايش
مؤمنان
در خلوص نيت و ملاحظه جلال خداوند
در توصيف جهنم
در توصيف بهشت
در پندگيرى از مشايعت جنازه
خصلت اول: بسيار خنديدن به عبث
خصلت دويم: كَسَل و سستى در عبادت است
بى اعتنائى به شأن دنيا گرايان
در محاسبه نفس
خصلت اول: حياست
خصلت دويم: عفت شكم است از محرمات و
مكروهات و شبهات
خصلت سيم: عفت فرج است از محرمات و
مكروهات و شبهات
خصلت چهارم: نگاه داشتن چشم است از
محرمات و مكروهات
نجم اول: در بيان فضيلت دعا و فوايد آن
است
نجم دويم: در توضيح مجملى از شرايط و
آداب دعاست
نجم سيم: در بيان سبب مستجاب نشدن بعضى
از دعاها
بركات مؤمن براى خاندان و همسايگانش
در فضيلت نماز شب
در هشيارى جمادات
در تاثير عمل انسان بر آبادانى زمين
در گريه زمين بر مرگ مؤمن
در فضليت اذان و اقامه
عبادت در جوانى و ياد خدا در ميان
غافلان
در همنشينى با نيكان و بدان در اطعام
مؤمنان
در مذمت پرگوئى و سخن دروغ
ينبوع اول: در بيان اكرام پيران
مسلمانان است
ينبوع دويم: در بيان فضيلت قرآن و حامل
آن و بعضى از فضايل آيات و سُوَر است
ساقيه اول: در فضيلت قرآن است
ساقيه دويم: در بيان فضيلت حاملان قرآن
است
ساقيه سيم: در بيان صفات قُراى قرآن و
اصناف ايشان است
ساقيه چهارم: در بيان آداب خواندن قرآن
است
ساقيه پنجم: در كيفيت ختم قرآن است
ساقيه ششم: در ثواب تعليم و تعلم و حفظ
قرآن است
ساقيه هفتم: در ثواب قرائت قرآن است
ساقيه هشتم: در بيان فضيلت تلاوت از
قرآن و نگاه داشتن قرآن است
ساقيه نهم: در بيان فضايل و فوايد بعضى
از آيات و سور كريمه قرآنى است
ينبوع سيم: در بيان مجملى از احوال
سلاطين و امرا و معاشرت نمودن با ايشان و عدل و جور ايشان است
جدول اول: در بيان عدل و جور ايشان است
جدول دويم: در بيان كيفيت معاشرت ارباب
حكم است با رعايا ، و بيان حقى چند كه رعايا بر ايشان دارند
جدول سيم: در بيان ثواب اعانت مؤمنان و
ادخال سرور در قلب ايشان و رفع ظلم از ايشان نمودن است، و مذمت كسى كه قادر بر نفع
ايشان باشد و به ايشان نفع نرساند
جدول چهارم: در بيان مذمت تحقير و
ايذاى مؤمنان، و راندن ايشان از درگاه خود، و دشنام دادن و اهانت نمودن و زدن و
ساير انواع ظلم است
جدول پنجم: در حقوق پادشاهان، و رعايت
نمودن ايشان، و دعا كردن براى صلاح ايشان، و متعرض سطوات ايشان نشدن است
جدول ششم: در بيان مفاسد قرب پادشاهان
و عدم اعتماد بر تقرب ايشان، و نهى از اعانت ظالمان و راضى بودن به ظلم ايشان، و
خوردن طعامهاى ايشان و مدح كردن ايشان است
جدول هفتم: در بيان جهتى چند است كه به
آن جهات، به خانه حكام و امرا مىتوان رفتن
در كج خلقى و حسن خلق
در فضيلت نماز جماعت و بهره مندى از
مسجد
در تقوا و ورع
در حلم، بردبارى و فرو خوردن خشم
در توكل، تفويض، رضا و تسليم
در صبر و يقين
در غنا و بى نيازى
در اين كه خداوند به دل انسانها
مىنگرد
در راستگويى، دروغگويى و شنيدن باطل
فصل اول: در بيان مذمت غيبت و حرمت آن
است
فصل دويم: در بيان معنى غيبت است
فصل سيم: در بيان فردى چند از غيبت كه
علما استثنا كردهاند
فصل چهارم: در حكم شنيدن غيبت است
فصل پنجم: در كفاره غيبت و توبه از آن
است
فصل ششم: در مذمت بهتان و متهم ساختن
مؤمنان و گمان بد بردن به ايشان است
فصل هفتم: در بيان مذمت حسد است كه
منشأ اصلى غيبت در اكثر ناس همين است
در مذمت سخن چينى
در مذمت دو رويى
در رازدارى
در دشمنى و عداوت
مصباح اول: در مذمت تكبر است
مصباح دويم: در بيان انواع تكبر است.
مصباح سيم: در علاج تكبر است
مصباح چهارم: اصلاح سريره است
مصباح پنجم: در بيان شالپوشى است
در پشمپوشى و بدعتهاى صوفيه
باب اول: در بيان فضيلت اذكارى است كه مخصوص به وقتى نيست
فصل اول: در فضيلت تسبيحات اربعه است
فصل دويم: در ثواب تهليل است و ثواب
انواع آن
فصل سيم: در فضيلت تسبيح است
فصل چهارم: در فضيلت تحميد است و انواع
محامد
فصل پنجم: در فضيلت استغفار است
فصل ششم: در فضيلت اذكار متفرقه است
باب دويم: در بيان اذكارى كه مخصوص وقتى چندند
فصل اول: در تعقيب نماز صبح و نماز شام
است و اذكارى كه در صبح و شام بايد خواند
فصل دويم: در اذكار و ادعيه كه عقيب هر
نماز بايد خواند
فصل سيم: در تعقيب مخصوص نماز ظهر است
فصل چهارم: در بيان تعقيب مخصوص نماز
عصر است
فصل پنجم: در بيان تعقيب مخصوص نماز
خفتن است
فصل ششم: در بيان سجده شكر است
فصل هفتم: در بيان اذكارى است كه در
هنگام خواب بايد خواند